Nỗ lực thu mua, chế biến dong riềng hỗ trợ nông dân giải bài toán được mùa mất giá

3 giờ trướcBài gốc

Tại xóm Nhòm Nhèm, xã Trà Lĩnh, anh Chu Văn Giang đang thu hoạch diện tích dong riềng của gia đình. Những khóm dong riềng cao quá đầu người đã được nhổ lên, xếp gọn ven rẫy chờ vận chuyển. Đất còn ướt sau nhiều ngày mưa khiến việc thu hoạch chậm và vất vả hơn, nhưng điều khiến anh Giang trăn trở nhất lại là câu chuyện giá cả.

Anh Giang chia sẻ: Năm nay không chỉ riêng xã Trà Lĩnh mà hầu hết các xã trồng dong riềng trong tỉnh đều mở rộng diện tích. Không dừng lại ở đó, nhiều địa phương ngoài tỉnh cũng tăng mạnh diện tích trồng dong riềng, dẫn tới tổng nguồn cung lớn. Thời tiết mưa kéo dài làm chậm tiến độ thu hoạch, đến khi nắng lên, bà con thu hoạch đồng loạt, khiến dong riềng dồn về các điểm thu mua trong thời gian ngắn. Hàng nhiều quá, các cơ sở chế biến, hợp tác xã (HTX) không chế biến kịp... khiến giá dong riềng tươi giảm mạnh. Giá thu mua dong riềng tươi hiện phổ biến 1.200 đồng/kg, trong khi cách đây 1 - 2 tháng còn ở mức 1.500 đồng/kg, thấp hơn rất nhiều so với cùng kỳ năm 2024 (khoảng 3.000 đồng/kg).

Tại xóm Án Lại, xã Nguyễn Huệ, anh Hoàng Hải Đăng chở từng bao dong riềng vừa thu hoạch từ ruộng về HTX miến dong Án Lại để xát củ. Gia đình anh trồng khoảng 3.000 m² dong riềng, năm nay củ to, đều, sản lượng khá, nhưng giá thu mua chỉ còn gần một nửa so với năm 2024.

Anh Đăng cho biết: Giá thấp thì tiền phân bón, tiền công thu hoạch gần như không đủ bù. Nhưng không thu thì dong riềng để lâu cũng hỏng. Tôi rất mong chính quyền và các ngành chức năng có giải pháp điều tiết thị trường, bình ổn giá để người trồng yên tâm sản xuất, không phải chạy theo phong trào “được giá thì trồng, mất giá thì bỏ”.

Cùng chung nỗi lo, bà Vi Thị Lan, xóm Án Lại cho biết: Gia đình tôi trồng khoảng 2.500 m² dong riềng để phục vụ sản xuất miến. Năm nay, diện tích trồng dong riềng tại xã Nguyễn Huệ tăng gần gấp đôi so với các năm trước. Người dân thấy năm ngoái giá cao thì năm nay trồng nhiều hơn. Đến khi thu hoạch thì giá lại giảm mạnh.

Người dân vận chuyển củ dong riềng đến các hợp tác xã để chế biến.

Trước việc củ dong riềng giảm giá, tại xã Nguyễn Huệ, HTX miến dong Án Lại đang trở thành điểm tựa quan trọng cho người trồng dong riềng trong vùng. Ông Hoàng Văn Tư, Giám đốc HTX miến dong Án Lại cho biết: Vùng nguyên liệu của HTX hiện khoảng 60 ha, đến nay bà con mới thu hoạch được khoảng 40%. Mỗi ngày, HTX nỗ lực thu mua khoảng 20 tấn dong riềng cho bà con. Tuy nhiên, với sản lượng tăng mạnh, công suất chế biến của HTX vẫn chưa theo kịp thực tế. Nếu chỉ tính bài toán kinh tế đơn thuần thì rất khó, nhưng HTX không thể bỏ mặc bà con. Chúng tôi cố gắng thu mua trong khả năng, để giúp người dân tiêu thụ sản phẩm. Không chỉ thu mua, HTX còn hỗ trợ người dân trong khâu vận chuyển, xát củ, chế biến, qua đó giảm bớt chi phí và thời gian cho bà con. Đây là giải pháp tạm thời của HTX trong khi thị trường biến động mạnh.

Theo số liệu thống kê, năm 2025 toàn tỉnh có 26/56 xã, phường trồng 1.582,31 ha dong riềng, đạt 174,63% kế hoạch, tăng 170,2% so với cùng kỳ. Năng suất ước đạt 554 tạ/ha, sản lượng khoảng 87.660 tấn, tăng gần 190,4% so với năm 2024. Sản lượng tăng mạnh là kết quả của sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp chính quyền và nỗ lực lớn của người dân. Tuy nhiên, giá thu mua nguyên liệu dong riềng năm 2025 giảm sâu, phổ biến 1.200 - 1.400 đồng/kg, thấp hơn nhiều so với mức khoảng 3.000 đồng/kg của năm 2024. Trong khi đó, giá miến dong thành phẩm trên thị trường hầu như không giảm, vẫn duy trì ở mức 70.000 - 80.000 đồng/kg. Sự chênh lệch lớn và kéo dài giữa giá nguyên liệu và giá thành phẩm cho thấy những bất cập trong chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ, tiềm ẩn nguy cơ ép giá nguyên liệu, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người trồng dong riềng.

Trước thực tế đó, đồng chí Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch phụ trách Liên minh HTX tỉnh cho biết: Thực hiện Công văn số 3915/UBND-KT của UBND tỉnh về tăng cường công tác quản lý thu mua, quản lý giá dong riềng trên địa bàn, Liên minh HTX tỉnh chủ động nắm bắt tình hình tại cơ sở, tổng hợp ý kiến, kiến nghị của HTX và người dân để tham mưu UBND tỉnh các giải pháp tháo gỡ khó khăn. Trước mắt Liên minh HTX tỉnh đề nghị các HTX đẩy nhanh tiến độ thu mua, bảo đảm đúng thời vụ, hạn chế tình trạng ùn ứ nguyên liệu; tăng cường phối hợp giữa HTX và người dân trong khâu thu hoạch, vận chuyển, chế biến. Đồng thời, định hướng các HTX tăng cường chế biến sâu, tích trữ bột khô, chế biến miến dong để giảm áp lực tiêu thụ nguyên liệu tươi trong thời gian ngắn. Về lâu dài, Liên minh HTX tỉnh tham mưu cho tỉnh và chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan đề xuất các giải pháp ổn định vùng nguyên liệu, quy hoạch lại diện tích trồng dong riềng phù hợp với năng lực chế biến và nhu cầu thị trường; mở rộng thị trường tiêu thụ.

Thế Hiển

Nguồn Cao Bằng : https://baocaobang.vn/no-luc-thu-mua-che-bien-dong-rieng-ho-tro-nong-dan-giai-bai-toan-duoc-mua-mat-gia-3183717.html