Ông Nguyễn Ngọc Hiệp đến từng ngôi mộ nhặt lá khô, nhổ cây cỏ, chỉnh lại bát hương bị gió mưa xô đổ...
Cắm nén hương lên phần mộ Anh hùng Lực lượng vũ trang Vũ Phi Trừ - người chỉ huy trên tàu HQ-604 kiên cường bảo vệ Gạc Ma thuộc quần đảo Trường Sa và hy sinh năm 1988, ông Hiệp vừa phủi lớp bụi mờ trên tấm bia đá, vừa thủ thỉ: “Trừ ơi! Tết đoàn viên sắp đến rồi, nhớ về chơi với con cháu nhé”. Họ là những người bạn nối khố, rồi cùng dâng hiến tuổi xuân cho Tổ quốc. May mắn hơn người bạn của mình, được trở về với gia đình sau chiến tranh, ông Hiệp hiểu hơn ai hết những mất mát, đau thương của gia đình các thân nhân liệt sĩ và biết ơn sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống để bảo vệ độc lập, tự do của dân tộc. Vì thế, ông luôn coi việc canh giấc cho các đồng đội đã hy sinh là nhiệm vụ thiêng liêng, cao quý, là niềm hạnh phúc của những ngày tháng tuổi già.
Nghĩa trang liệt sĩ Quảng Xương là nơi yên nghỉ của gần 700 phần mộ liệt sĩ. Họ nằm đó, người có tên, người chưa biết tên, nhưng tất cả đều không “cô đơn”, bởi mỗi ngày, ông Hiệp đều đặn chăm sóc từng ngôi mộ. Dịp lễ, tết ông còn cắm cờ, hoa, quét dọn, thay cát, nhổ chân hương.
“Chưa bao giờ tôi quên được những năm tháng khốc liệt ở chiến trường Quảng Trị - Thừa Thiên Huế. Tôi may mắn khi có thể lành lặn trở về, còn đồng đội tôi thì không. Tôi đã ở đây canh giấc cho các đồng đội yên nghỉ để ở thế giới bên kia họ luôn thấy ấm lòng”, ông Hiệp chia sẻ.
Trong khuôn viên Nghĩa trang liệt sĩ Quảng Xương, ông Hiệp trồng rất nhiều loại cây, hoa khác nhau, mùa nào cũng có hoa nở, trái ngọt. Cứ mỗi sáng, dưới chân đài tưởng niệm lại có một bó hoa tươi. Trên mỗi phần mộ đều được trang trí bình hoa, ly nước. Thân nhân các anh hùng liệt sĩ đến viếng thấy mộ phần của người thân mình sạch sẽ, tươm tất cũng mát dạ, dành cho ông những lời khen ngợi, cảm ơn.
Ðang dở chuyện, chợt phía khu mộ liệt sĩ chưa biết tên vọng vào tiếng khóc. Ở đây thỉnh thoảng lại có cảnh ấy, ông Hiệp lặng lẽ nhìn rồi xúc động, nói “Lại thêm một liệt sĩ sắp được về nhà rồi". Đó là một gia đình ngoài Bắc vào tìm mộ anh trai. Tuổi thanh xuân, anh lên đường nhập ngũ, tham gia tại chiến trường Đường 9 - Nam Lào năm 1971 và mất liên lạc. Gia đình nhận tin báo tử nhưng chưa tìm thấy mộ phần. Nhiều năm trôi qua, gia đình tưởng chừng như vô vọng, thì vài tháng trước một số người quen tình cờ thấy được mộ của anh và đã báo với gia đình.
Ông Nguyễn Ngọc Hiệp chăm sóc mộ của Anh hùng Lực lượng vũ trang Vũ Phi Trừ, người chỉ huy trên tàu HQ-604 kiên cường bảo vệ Gạc Ma, hy sinh năm 1988.
Được biết, ngoài công việc bảo vệ, chăm sóc các phần mộ, ông Hiệp còn kết nối, trao đổi thông tin, hướng dẫn đường cho nhiều thân nhân liệt sĩ khắp mọi miền đất nước về Nghĩa trang liệt sĩ Quảng Xương tìm người thân. Ông Hiệp chia sẻ: “Tìm được người thân, họ vui, tôi cũng vui. Những trường hợp chưa tìm thấy, tôi động viên họ kiên trì chờ đợi. Chẳng thể giúp được gì nhiều, tôi cứ chăm sóc các phần mộ chu đáo hơn nữa để gia đình các liệt sĩ được yên lòng và anh linh các anh hùng liệt sĩ thêm ấm lòng”.
Theo Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội xã Quảng Ninh Lê Trí Việt, "cựu chiến binh Nguyễn Ngọc Hiệp đã đảm nhận việc trông coi, chăm sóc Nghĩa trang liệt sĩ Quảng Xương được 5 năm. Ông luôn tận tâm, hết lòng giữ cho nơi an nghỉ của các liệt sĩ sạch đẹp, ấm cúng. Việc làm đậm tính nhân văn này góp phần làm vơi đi nỗi đau của thân nhân liệt sĩ".
Công việc thầm lặng của những người quản trang như ông Hiệp đã góp phần xây đắp thêm truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”.
Bài và ảnh: Minh Tâm