Nếu như trước đây, điệp khúc "được mùa, mất giá” cứ lặp đi lặp lại với người nông dân khi sản xuất nông nghiệp đơn lẻ, manh mún thì hiện nay, trên khắp vùng quê Hòa Bình, một tinh thần mới đang được khơi dậy - làm ăn có tổ chức, có liên kết, có mô hình kinh tế tập thể làm chỗ dựa.
Hợp tác xã nông nghiệp Phú Lai, xã Phú Lai (Yên Thủy) sản xuất sản phẩm hành tăm muối đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, góp phần tiêu thụ nông sản của nông dân địa phương.
Về vùng Mường Động, ở xóm Khăm, xã Bình Sơn (Kim Bôi), Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp và thương mại Bình Sơn đã trở thành nơi tập hợp những người nông dân có chung hướng đi. Bà Nguyễn Thị Thu Hoài, Giám đốc HTX cho biết: Tại HTX, việc tuân thủ quy trình sản xuất VietGAP, ưu tiên dùng phân hữu cơ, thuốc vi sinh đã giúp tăng lợi nhuận lên hơn 2,4 tỷ đồng/năm, cao hơn 20 - 30% so với cách làm truyền thống. HTX hiện có 25 thành viên sản xuất rau an toàn, hầu hết là người dân tộc Mường, thu nhập bình quân 6 triệu đồng/người/tháng. Sản phẩm được bao tiêu toàn bộ, tạo sự yên tâm cho người sản xuất.
Câu chuyện ấy không còn hiếm ở Hòa Bình. Sau 3 năm triển khai Đề án số 01-ĐA/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Hội Nông dân (HND) các cấp trong xây dựng tổ chức Hội vững mạnh, tham gia hỗ trợ nông dân phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm góp phần xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, toàn tỉnh đã xây dựng 677 mô hình kinh tế tập thể hoạt động hiệu quả, trong đó có 79 HTX, 202 tổ hợp tác, 71 chi hội và 325 tổ hội nông dân nghề nghiệp. Điều này cho thấy, người nông dân không còn đơn lẻ trong làm ăn. Để có kết quả đó, các cấp HND đã đẩy mạnh tuyên truyền qua nhiều kênh, từ các buổi sinh hoạt chi hội đến các lớp tập huấn, giúp hội viên nông dân hiểu rằng: hợp tác là để cùng mạnh lên, không phải để bó buộc nhau.
Tại nhiều địa phương, Hội còn đứng ra làm "bà mối” kết nối người dân với doanh nghiệp, từ đó hình thành các chuỗi sản xuất - tiêu thụ. Nhiều HTX có hợp đồng tiêu thụ ổn định, sản phẩm được đưa lên sàn thương mại điện tử, có mã QR truy xuất nguồn gốc, có bao bì, thương hiệu rõ ràng.
Không chỉ nói suông, HND tỉnh cùng người dân làm thật. Trong 3 năm, Hội tổ chức các lớp tập huấn, nâng cao kỹ năng quản lý cho hàng trăm cán bộ HTX, tổ trưởng tổ hội. Có những nông dân ở vùng dân tộc thiểu số từng chỉ quen với cuốc, với cày, mà đã được học cách lập kế hoạch sản xuất, định hướng thị trường, thậm chí là livestream bán hàng. Việc tuyên truyền, vận động phát triển mô hình kinh tế tập thể được lồng ghép vào các chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo, khởi nghiệp. Có mô hình được công nhận điển hình toàn quốc.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn không ít HTX hoạt động cầm chừng do thiếu nhân lực chuyên môn, thiếu vốn đầu tư, thiếu kỹ năng quản trị. Nông dân ở một số địa phương vẫn quen làm ăn riêng lẻ, ngại góp vốn, ngại chia sẻ lợi nhuận. Sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý, tổ chức chính trị - xã hội đôi khi rời rạc, hiệu quả chưa cao.
Đồng chí Bùi Đức Biên, Phó Chủ tịch HND tỉnh cho biết: "Muốn phát triển kinh tế tập thể bền vững không thể chỉ vận động một lần rồi để đấy. Cần kiên trì tuyên truyền, chọn mô hình phù hợp, đào tạo đội ngũ quản lý giỏi, nhất là phải gắn với lợi ích thật cho nông dân, đặc biệt là nông dân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Từ "nhà ai nấy làm” sang "góp sức chung tay”, con đường phát triển hợp tác của nông dân vẫn còn dài”.
Theo đó, trong thời gian tới, HND các cấp tiếp tục kết nối doanh nghiệp với nông dân, xây dựng mô hình sản xuất theo chuỗi, hỗ trợ ứng dụng công nghệ số và quản trị hiện đại cho các HTX kiểu mới. Đặc biệt, đẩy mạnh hỗ trợ khởi nghiệp ở nông thôn, giúp nông dân, nhất là lớp nông dân trẻ yên tâm gắn bó với kinh tế tập thể.
Thu Hằng