NSND Phùng Há là nghệ sĩ cải lương đầu tiên được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) tại Việt Nam. Bà không chỉ là một ngôi sao sáng chói trên sân khấu mà còn được hậu thế kính trọng gọi bằng danh xưng "bà tổ" của ngành cải lương nhờ những đóng góp to lớn trong việc đào tạo và phát triển bộ môn nghệ thuật truyền thống này.
Bi kịch đằng sau danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân đầu tiên
Trong lịch sử nghệ thuật Việt Nam, khi nhắc đến người đầu tiên được vinh danh NSND trong lĩnh vực cải lương, cái tên Phùng Há luôn được xướng lên trang trọng nhất. Bà là biểu tượng của tài năng và sự cống hiến, đặt nền móng cho sự phát triển của nhiều thế hệ nghệ sĩ sau này như NSND Bạch Tuyết, NSND Lệ Thủy hay NSND Ngọc Giàu.
Bốn cuộc hôn nhân tủi hờn và nỗi đau mất con
Trái ngược với sự nghiệp rực rỡ, đời tư của NSND Phùng Há là một chuỗi những bi kịch kéo dài. Bà đã trải qua 4 cuộc hôn nhân, nhưng tất cả đều kết thúc trong tủi hờn và nước mắt. Những người chồng của bà, dù ở các bối cảnh khác nhau, đều để lại trong lòng nữ nghệ sĩ những vết thương sâu sắc về mặt tình cảm.
Đáng cay đắng hơn, nỗi đau lớn nhất đối với một người mẹ là liên tục chứng kiến cảnh mất con. Những đứa con lần lượt rời xa vòng tay bà, khiến tuổi xế chiều của nữ nghệ sĩ rơi vào cảnh đơn độc, không còn điểm tựa huyết thống.
Cuối đời bán nhà vào chùa nương tựa
Khi bước vào giai đoạn cuối của cuộc đời, sau khi đã hiến dâng trọn vẹn tuổi trẻ cho nghệ thuật và trải qua quá nhiều biến cố gia đình, NSND Phùng Há đã đưa ra quyết định rời xa ánh đèn sân khấu. Bà chọn cách bán đi ngôi nhà của mình để lấy tiền làm từ thiện và vào chùa tá túc.
Cuộc đời của bà là một minh chứng cho câu nói "tài hoa bạc mệnh". Dù được triệu người mến mộ và sở hữu danh hiệu cao quý nhất, NSND Phùng Há vẫn chọn kết thúc hành trình nhân sinh trong sự thanh tịnh nơi cửa Phật, bỏ lại sau lưng những thăng trầm của một kiếp cầm ca đầy nước mắt.
Tuệ Nhân