NSND Trà Giang và hồi ức trong 'Vĩ tuyến 17 ngày và đêm'

10 giờ trướcBài gốc

“Cine 7 - Ký ức phim Việt” tuần này mang đến bộ phim "Vĩ tuyến 17 Ngày và đêm". Đây là một trong những tác phẩm kinh điển của điện ảnh cách mạng Việt Nam, được đạo diễn Hải Ninh thực hiện vào năm 1972.

Cuộc gặp định mệnh

Vào những năm 1960, khi chiến tranh đang diễn ra khốc liệt, đạo diễn Hải Ninh và nhà biên kịch Hoàng Tích Chỉ đã nhiều lần ra vào Vĩnh Linh bằng phương tiện duy nhất là xe đạp.

Sau 5 năm đêm đi, ngày nghỉ để tránh bom, sự gặp nhau trong tư tưởng, tình cảm và lao động nghệ thuật nghiêm cẩn của 2 nghệ sĩ tài danh đã đem lại một tài sản quý giá là kịch bản phim “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” - một huyền thoại của điện ảnh Việt Nam.

Nhân vật chính trong phim là Dịu (nghệ sỹ Trà Giang thủ vai) có chồng đi tập kết ra Bắc. Ở nhà, chị vừa phải lo chăm sóc gia đình chuẩn bị cho ngày sinh con, vừa đảm nhiệm công tác bí mật lãnh đạo nhân dân trong vùng chống sự đàn áp khủng bố dã man của địch. Những bắt bớ, giam cầm, tra tấn của địch cùng những dụ dỗ không khiến Dịu và bà con lùi bước...

Có một thế hệ những người phụ nữ như thế

Để đóng thành công nhân vật Dịu trong phim “Vĩ tuyến 17 Ngày và đêm”, NSND Trà Giang đã nhiều lần gặp người phụ nữ nguyên mẫu ở ngoài đời tên Hoàng Thị Thảo, được bà Thảo lúc đó là Bí thư chi bộ kiêm Xã đội trưởng xã Gio Hà - Gio Linh kể cho nghe hoàn cảnh gia đình của mình.

Câu chuyện về cuộc đời của bà Thảo trùng hợp đến kỳ lạ với nhân vật Dịu trong “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” khiến cho nghệ sỹ Trà Giang nhập vai rất đạt.

Theo lời kể của NSND Trà Giang, khi đoàn làm phim từ Hà Nội lên đường vào Quảng Trị làm phim, chiến tranh đang rất khốc liệt. Phải mất 5 năm, cả đoàn làm phim “đội” bom đạn, không sợ sống chết, lao động hết mình mới hoàn thành.

Thế nhưng, hình tượng nhân vật Dịu không phải chỉ từ một con người cụ thể mà khái quát từ nhiều phụ nữ mà ê kíp đã gặp gỡ tại vùng đất lửa Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Suốt mấy năm trời, từ 1965 đến 1970, phải mấy lần trực tiếp đi vào Vĩnh Linh để gặp gỡ các nhân vật cũng như tìm chất liệu từ thực tế, ê kíp mới hoàn thành kịch bản.

“Suốt mấy tháng trời, chúng tôi sống cùng bà con Vĩnh Linh, tôi phải học từ cách đi đứng, nói năng, cả cách mắc võng, đan lưới theo yêu cầu của đạo diễn. Thậm chí tôi còn phải tập chèo thuyền thúng trên sông Nhật Lệ”- NSND Trà Giang nhớ lại.

Phim quay trong thời gian dài, có cả những cảnh phải di chuyển ra ngoài Hà Nội để quay, như phân đoạn gần cuối phim, khi NSND Trà Giang bế em bé bị chết do bom B52 thả, đối đầu trực diện với quân địch và xe tăng. Bản thân nữ nghệ sĩ lúc ấy cũng đang mang bầu, chồng bà cũng đồng hành với vợ, thường xuyên đưa đón bà trong suốt quá trình quay.

Và với tình yêu, sự đồng hành của chồng, con, NSND Trà Giang đã tạo nên được cảnh quay đầy cảm xúc, một phân đoạn khiến người xem không thể quên trong “Vĩ tuyến 17 Ngày và đêm”.

Nhớ về lần đầu tiên đi LHP Moskva cùng đoàn làm phim “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, những ký ức trong NSND Trà Giang vẫn còn vẹn nguyên, khi phim đạt giải Nhất của Ủy ban Bảo vệ Hòa bình Thế giới cùng giải cho Nữ diễn viên xuất sắc.

Kimura - đạo diễn gạo cội của Nhật Bản cũng là người đã chuyển “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” sang tiếng Nhật. Năm 1978, Nhật Bản thành lập Ủy ban chiếu phim “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm” và NSND Hải Ninh cùng các nghệ sỹ Trà Giang. Hồ Thái đã có mặt ở hầu khắp đất nước Mặt trời mọc những ngày đó.

Nghệ sĩ Nhân dân Trà Giang (thứ hai từ phải qua) trong Liên hoan phim quốc tế Moskva năm 1973, khi bà đoạt giải "Nữ diễn viên xuất sắc" với vai chính trong "Vĩ tuyến 17 ngày và đêm"

Một phụ nữ Nhật đã khóc: “Tôi không ngờ người phụ nữ Việt Nam lại tham gia vào công việc vĩ đại như thế! Qua bộ phim, chúng tôi hiểu được phần nào lịch sử đấu tranh của Việt Nam!”.

"Cine7 - Ký ức phim Việt", cuộc trò chuyện với NSND Trà Giang về phim điện ảnh kinh điển “Vĩ tuyến 17 Ngày và đêm”, 21h10 ngày 15/3/2025 trên kênh VTV3 - Đài Truyền hình Việt Nam.

Việt Hà

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/nsnd-tra-giang-va-hoi-uc-trong-vi-tuyen-17-ngay-va-dem-10301616.html