Trong ngành giáo dục tỉnh Tây Ninh, cái tên Nguyễn Hồng Phượng, Hiệu trưởng Trường THCS Thị Trấn (xã Dương Minh Châu) từ lâu đã được biết đến như tấm gương của sự sáng tạo không ngừng nghỉ. Với lòng yêu nghề, sự tận tâm, cô giáo Phượng luôn tìm tòi những phương thức tiếp cận mới để khơi gợi niềm đam mê học tập cho học sinh.
Nhà giáo tâm huyết Nguyễn Hồng Phượng, Hiệu trưởng trường THCS Thị Trấn (xã Dương Minh Châu, Tây Ninh). Ảnh: NVCC.
Người đưa “hồn” thơ vào những con số và bản đồ Địa lý
Xuất phát điểm là một giáo viên chuyên môn, cô Phượng luôn trăn trở làm sao để những tiết học không còn khô khan. Một trong những giải pháp ấn tượng của bà đó là đưa thơ ca vào giảng dạy môn Địa lý.
Sáng kiến “Tích hợp thơ văn vào giảng dạy môn Địa lý lớp 9B” không chỉ giúp học sinh dễ nhớ, dễ thuộc mà còn biến những con số số liệu về kinh tế, tự nhiên trở nên mềm mại, gần gũi hơn. Thành công này đã đưa cô đến với Hội thảo khoa học toàn quốc “Văn học trong nhà trường” tại Đại học Sư phạm Đồng Tháp với báo cáo tham luận “Chúng tôi dạy Địa lý bằng thơ”.
Không dừng lại ở việc làm mới bài giảng, cô Phượng còn đi sâu vào nghiên cứu tâm lý học đường. Cô nhận thấy khoảng cách giữa thầy và trò chính là rào cản lớn nhất của giáo dục. Định kỳ, cô tổ chức các buổi trò chuyện riêng biệt theo nhóm giới tính để tư vấn tâm lý, giúp các em giải tỏa những khúc mắc thầm kín mà đôi khi ngay cả cha mẹ cũng không thể sẻ chia. Cách tiếp cận nhân văn này đã góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn bạo lực học đường và xây dựng mô hình “Trường học thân thiện” đúng nghĩa.
"Bản thân tôi luôn tự làm mới mình bằng cách áp dụng các kĩ thuật dạy học để các tiết học trên lớp nhẹ nhàng và có hiệu quả. Người thầy lúc này không còn là người giáo viên uy nghiêm nữa, mà chính là người bạn lớn, là chỗ dựa tinh thần cho các em”, cô chia sẻ.
Năm 2021, cô Phượng viết đề tài “Nghiên cứu xây dựng mô hình văn hóa ứng xử học đường ở tỉnh Tây Ninh” được công nhận kết quả thực hiện đề tài khoa học và công nghệ cấp tỉnh. Đề tài này đã được triển khai và nhân rộng trong tất cả các trường học trong toàn tỉnh về mô hình văn hóa ứng xử học đường.
“Kiến trúc sư” của những mô hình giáo dục hiện đại
Với tầm nhìn của một nhà quản lý mang tư duy khoa học thực tiễn, cô Nguyễn Hồng Phượng đã chủ trì nhiều đề tài có sức lan tỏa mạnh mẽ. Một trong số đó là sáng kiến “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền xã hội hóa giáo dục” được Bộ Giáo dục và Đào tạo công nhận là một trong 30 sáng kiến hay nhất cả nước. Giải pháp này đã được ứng dụng rộng rãi tại các tỉnh như Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận với những phản hồi tích cực về tính hiệu quả.
Cô Phượng đã thổi "luồng gió" mới vào các tiết học, biến việc học trở thành thú vị. Ảnh: NVCC.
Đặc biệt, trong giai đoạn chuyển đổi số, cô đã tiên phong triển khai mô hình giáo dục STEAM (Science - Technology - Engineering - Arts - Mathematics) tại trường THCS Thị Trấn. Thông qua các bài học STEAM tích hợp liên môn, học sinh không còn học vẹt mà được trực tiếp nghiên cứu sách giáo khoa, thực hành thiết kế và chế tạo các mẫu thử nghiệm. Tư duy khoa học này giúp các em hình thành năng lực giải quyết vấn đề thực tiễn ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Sự quyết liệt của người đứng đầu còn thể hiện qua việc bồi dưỡng học sinh yếu kém ngay trong giờ học chính khóa. Thay vì để các em tụt lại phía sau, cô chỉ đạo giáo viên điều chỉnh phương pháp, xây dựng bài giảng phù hợp với từng đối tượng để giảm bớt mặc cảm và nâng cao sự tự tin cho học sinh. Cô Phượng đã đưa ra và áp dụng vào công tác giảng dạy sáng kiến “Công tác chỉ đạo việc bồi dưỡng học sinh yếu kém vào giờ học chính khóa nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Toán trường THCS Thị Trấn Dương Minh Châu”.
Việc triển khai công tác chỉ đạo bồi dưỡng học sinh yếu kém trong giờ học chính khóa đã mang lại những chuyển biến tích cực rõ rệt trong chất lượng dạy và học tại trường. Qua quá trình thực hiện, đội ngũ giáo viên đã chủ động điều chỉnh phương pháp giảng dạy, xây dựng bài học phù hợp với từng đối tượng học sinh, đặc biệt là học sinh yếu. Học sinh yếu kém được hỗ trợ kịp thời, giảm bớt mặc cảm, nâng cao sự tự tin và tinh thần học tập. Kết quả kiểm tra định kỳ cho thấy tỉ lệ học sinh yếu giảm đáng kể, chất lượng trung bình và khá giỏi tăng lên. Đề tài đã khẳng định tính khả thi và hiệu quả của việc tổ chức bồi dưỡng học sinh yếu ngay trong giờ học chính khóa, đồng thời góp phần xây dựng môi trường học tập công bằng, chất lượng và bền vững.được Bộ Giáo dục đánh giá là một trong ba mươi sáng kiến hay nhất của cả nước.
Bên cạnh các hoạt động chuyên môn, cô còn là một "nhà vận động" tài ba. Với tâm niệm xã hội hóa giáo dục là "chiếc phao cứu sinh" cho học trò nghèo, cô đã vận động các nguồn lực xây dựng sân trường khang trang trị giá hơn 1 tỷ đồng và hệ thống mái che hiện đại trị giá 253 triệu đồng để học sinh có không gian vui chơi, giải trí sau những giờ học căng thẳng.
Với những cống hiến xuyên suốt từ năm 2020 đến nay, cô Nguyễn Hồng Phượng đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý: Nhà giáo Ưu tú, Chiến sĩ thi đua toàn quốc, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và đặc biệt là Huân chương Lao động hạng Nhì vào năm học 2024 - 2025.
Mai Loan