Sức sáng tạo mạnh mẽ của phụ nữ
Là một trong những người khởi xướng cuộc chơi dành cho các nữ họa sĩ Bắc - Trung - Nam, họa sĩ Nguyễn Lan Hương (Hà Nội) nhớ lại, năm 2009, bà gặp gỡ một số họa sĩ ở TP. Hồ Chí Minh và bỗng nảy ra ý định có một không gian để chị em phát huy “nữ quyền”. Bởi các nữ họa sĩ có chất tố sáng tạo vô cùng mạnh mẽ chứ không phải “phái yếu”. Họ sáng tác không thua gì cánh nam giới. Và thế là, từ triển lãm đầu tiên ở Hà Nội năm 2010 với 10 nữ họa sĩ đồng hành tham gia, đến nay, thông điệp này đã được lan tỏa. Các triển lãm diễn ra gần như hàng năm, chỉ giai đoạn Covid-19 bị ngắt quãng do bối cảnh xã hội chung.
"Miền nắng gió", 80x160cm, Sơn mài, 2012, Hồ Thị Xuân Thu
Chuỗi triển lãm Nữ họa sĩ Bắc - Trung - Nam đã trở thành hoạt động có ý nghĩa sâu sắc trong đời sống mỹ thuật Việt Nam. Mỗi năm một địa điểm, mỗi năm là một niềm cảm hứng mới, các nữ nghệ sĩ lại cùng nhau tìm đến những vùng đất khác nhau trên khắp Tổ quốc để sáng tác và tổ chức triển lãm.
“Tôi cảm thấy rất tự hào, triển lãm lần thứ 11 minh chứng cho tố chất sáng tạo mạnh mẽ của phụ nữ. Phụ nữ để vẽ được phải vượt qua nhiều định kiến, rào cản và thu xếp đủ đầy cho thiên chức tự nhiên của mỗi người. Ấy vậy mà các chị em đã làm được và làm tốt cho một cuộc chơi không hề kém chất lượng nghệ thuật so với các nam họa sĩ”, họa sĩ Nguyễn Lan Hương chia sẻ.
"Theo dòng phù sa", 80x80cm, Acrylic, Bùi Mai Hiên
Họa sĩ Hồ Thị Xuân Thu (Gia Lai) khởi xướng tổ chức triển lãm năm nay ở Gia Lai với mong muốn đem đến niềm cảm hứng cho các nữ họa sĩ ba miền. “Ở Gia Lai, các họa sĩ nữ cũng khá đông, các em còn rất trẻ và ít có điều kiện giao lưu học hỏi, nên qua triển lãm này, tôi rất muốn tạo nên sự kết nối để động viên tinh thần sáng tạo của thế hệ trẻ. Hơn nữa vùng đất đỏ bazan của chúng tôi cũng chứa đựng vô vàn dữ liệu văn hóa nghệ thuật của các dân tộc Tây Nguyên, nên triển lãm này có thể xem là một cuộc gây dựng niềm cảm hứng sáng tạo cho các nữ họa cả nước”.
Khơi nguồn cảm hứng mới
Điểm đặc sắc nhất của triển lãm lần này là không chỉ có những họa sĩ kỳ cựu, vốn là nhân lõi của các lần triển lãm trước đó, mà còn là sự kết nối rộng mở cho những nữ họa sĩ lần đầu tham gia. Sự cộng nhập này đã mang đến luồng gió mới, góc nhìn mới, sức sống mới, tạo nên sự chia sẻ giữa kinh nghiệm, chiều sâu và sự bứt phá, của các thế hệ. Có những nữ nghệ sĩ thuộc thế hệ 8x, nhưng cũng có những nữ nghệ sĩ đã ở tuổi xưa nay hiếm, nhưng họ vẫn tiếp tục sáng tác, tiếp nhận những giá trị mới, cùng hội ngộ để đã tạo nên một không gian hội họa đa thanh sắc, phong phú cả về nội dung lẫn hình thức.
"Lửa tam muội", 60x80cm, giấy dó, Trang Thanh Hiền
Diễn ra tại Bảo tàng Pleiku (Gia Lai) từ 20/10 - 10/11/2025, với gần 50 tác phẩm của 30 họa sĩ, trên các chất liệu khác nhau, từ sơn dầu, sơn mài đến giấy dó và cả các chất liệu đồ họa, triển lãm “Về miền đất đỏ” là cơ hội cho các nữ nghệ sĩ giới thiệu những tác phẩm mới nhất của mình đến với công chúng Tây Nguyên. Mỗi tác phẩm thể hiện dấu ấn cá nhân của nữ họa sĩ trong hành trình sáng tạo bền bỉ của chính mình, những khát khao được cống hiến, được lắng nghe và được thể hiện tiếng nói nội tâm bằng ngôn ngữ hội họa.
Đặc biệt, khi ra khỏi không gian quen thuộc để đến với Gia Lai, triển lãm này còn là cơ hội tạo nên những trải nghiệm mới. PGS. TS. Trang Thanh Hiền, Trường ĐH Mỹ thuật Việt Nam, cho rằng: “Trong nghệ thuật, sáng tạo chưa bao giờ là điều dễ dàng, nhất là đối với giới nữ khi thiên chức làm mẹ, làm vợ hầu như đã chiếm trọn thời gian của họ, nên việc được đi, được đến những vùng đất mới, chính là cơ hội để các nữ họa sĩ được sống với chính mình, được khám phá và xây dựng những cảm xúc mạnh mẽ cho con đường và sự lựa chọn của mình”.
Nghệ thuật luôn là lĩnh vực không ngừng chuyển động, khi được tiếp nhận và lan tỏa nó sẽ tạo ra những hiệu ứng vô cùng rực rỡ. Triển lãm “Về miền đất đỏ” không đơn giản là sự giới thiệu, giao lưu mà thực sự là cuộc hội ngộ cho những khởi đầu, khơi ra những nguồn cảm hứng để thúc đẩy sự phát triển cộng đồng nữ nghệ sĩ khắp ba miền Bắc - Trung - Nam.
Hà Hương