Nữ tiến sĩ định vị lại nghề điều dưỡng

9 giờ trướcBài gốc

Xuất phát điểm của Hoàng Thị Xuân Hương là một điều dưỡng trẻ tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội, mang trong mình trăn trở: “Tại sao điều dưỡng Việt Nam mãi chỉ là cái bóng của bác sĩ?”.

Ở Việt Nam, dù tỉ lệ sinh viên điều dưỡng có việc làm ngay sau tốt nghiệp đạt tới 98 - 100%, hình ảnh của nghề vẫn chưa được truyền thông đầy đủ và tích cực. Theo chị Hương, điểm khác biệt của điều dưỡng so với bác sĩ nằm ở cách tiếp cận: bác sĩ chẩn đoán và điều trị theo bệnh, còn điều dưỡng lập kế hoạch chăm sóc dựa trên triệu chứng và nhu cầu cá nhân của từng bệnh nhân.

Với trăn trở đó, chị Hương đặt mục tiêu du học để nâng trao trình độ và góp phần nâng cao vị thế của ngành điều dưỡng tại Việt Nam. Chị đã chọn Trường Điều dưỡng thuộc Đại học Bách khoa Hồng Kông - nơi ngành điều dưỡng xếp hạng 32 thế giới để du học. “Thầy không định hướng sẵn, buộc học trò tự tìm đường và trả lời câu hỏi “tại sao” cho mọi quyết định trên hành trình nghiên cứu của mình. Những ngày đầu ở Trường ĐH Bách khoa Hồng Kông, thầy hỏi tôi: Mục tiêu học tiến sĩ của em là gì? Tôi trả lời: Em cần tấm bằng để về nước làm việc... Thầy im lặng, không nói gì thêm. Vài lần sau thầy lặp lại câu hỏi đó, tôi vẫn không thay đổi nội dung câu trả lời. Và những bản phác thảo đề cương nghiên cứu sinh tiến sĩ của tôi liên tục bị thầy từ chối, yêu cầu sửa lại”, chị Hương kể.

Chị rơi vào trầm cảm vì không tìm được tiếng nói chung với thầy, không hiểu thầy muốn gì. Để trả lời cho câu hỏi tại sao học tiến sĩ, chị Hương gần như chôn chân, miệt mài làm việc tại văn phòng, từ sáng sớm đến 2 - 3 giờ sáng. “Khi được giáo sư hướng dẫn hỏi lại lần cuối lý do học lên tiến sĩ, tôi trả lời: Muốn trở thành nhà nghiên cứu vững vàng, tầm cỡ quốc tế. Thầy gật đầu hài lòng nói: Đó cũng là mục tiêu tôi mong em hướng tới…”, chị Hương chia sẻ.

Chính sự khắt khe ấy khiến chị mất tới 2,5 năm mới hoàn thành đề cương tiến sĩ, trong khi thông thường chỉ mất từ 1 - 1,5 năm. Ngày bảo vệ đề cương luận án tiến sĩ vào đúng chiều 28 tết - là hạn chót cuối cùng. Nếu trượt, đồng nghĩa với việc chị bị buộc thôi học.

Chị không những bảo vệ thành công đề cương mà còn được hội đồng đánh giá cao về tính mới của đề tài nghiên cứu. Đề tài của chị là nghiên cứu can thiệp không dùng thuốc điều trị cụm triệu chứng trầm cảm, mất ngủ và lo âu ở bệnh nhân ung thư - một hướng rất mới trên thế giới chưa có (trước đó thường chỉ nghiên cứu từng triệu chứng riêng lẻ). Phương pháp can thiệp mà chị lựa chọn là bấm huyệt kết hợp vệ sinh giấc ngủ, nói “không” với thuốc, hướng tới sự an toàn và bền vững.

Giai đoạn chị thu thập số liệu diễn ra trong áp lực khủng khiếp - chỉ có 6 tháng để thu thập thay vì 18 tháng theo thông lệ. Chị phải ở Bệnh viện Ung bướu Hà Nội và Bệnh viện K từ sáng tới tối để thuyết phục bệnh nhân tham gia thử nghiệm, ghi chép số liệu. Trong khoảng thời gian đó, chị còn bị nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc, phải điều trị kháng sinh 45 ngày, cơ thể suy kiệt nhưng không thể dừng công việc.

TS. Hoàng Thị Xuân Hương (ngoài cùng, bên phải) cùng với sinh viên đam mê nghiên cứu khoa học

Tháng 3/2021, COVID-19 bùng phát, chị kịp lên chuyến bay cuối cùng sang Hồng Kông trước khi thành phố phong tỏa, bất chấp lời khuyên của thầy ở lại Việt Nam. Tháng 6 cùng năm, chị bảo vệ thành công luận án.

Mang “giấc ngủ lành” đến bệnh nhân

Trở về nước, TS. Hoàng Thị Xuân Hương đảm nhận vai trò Phó Trưởng khoa phụ trách khoa Điều dưỡng, Trường Y Dược (Đại học Phenikaa); sáng lập nhóm nghiên cứu NURFIL - nhóm nghiên cứu tiềm năng đầu tiên trong ngành điều dưỡng tại Việt Nam.

Năm 2022, khi tham dự hội thảo Y học giấc ngủ tại Đà Lạt, chị nhận thấy đây là lĩnh vực mới mẻ và nhiều tiềm năng. Chị cùng đồng nghiệp đã thành lập Liên chi hội Điều dưỡng - Y học giấc ngủ, quy tụ 33 điều dưỡng từ các bệnh viện lớn.

Một trong những động lực giúp TS. Hương dấn thân trên con đường nghiên cứu khoa học đầy chông gai là giấc ngủ ngon của bệnh nhân ung thư. Chị kể, trong thời gian thử nghiệm nghiên cứu bệnh nhân ung thư tại Bệnh viện Ưng bướu Hà Nội, không ít bệnh nhân ung thư đã có được giấc ngủ sâu hơn trong những ngày cuối đời chống chọi với căn bệnh quái ác- nhờ liệu pháp can thiệp của chị đưa ra. Có một cụ ông 72 tuổi mắc ung thư, nhiều năm mất ngủ triền miên, mỗi đêm chỉ chợp mắt được chừng hai tiếng. Sau hai tháng được can thiệp, cụ đã có thể ngủ liền 6 tiếng mỗi đêm. Cụ đã qua đời sau đó. Nhưng trong những ngày cuối đời, nhờ liệu pháp điều trị của chị, cụ không bị mất ngủ và ra đi thanh thản.

Chị và cộng sự triển khai chương trình đào tạo liệu pháp hành vi nhận thức cho mất ngủ (CBT-I) phiên bản rút gọn, với chi phí chỉ 500.000 đồng/buổi - rẻ hơn hàng chục lần so với quốc tế. “Mục tiêu của tôi là đưa CBT-I trở thành phương pháp đầu tay trong điều trị mất ngủ tại Việt Nam. Đó là khát vọng mang lại giá trị thực tế từ nghiên cứu, để bệnh nhân Việt Nam tiếp cận được những phương pháp an toàn, hiệu quả nhất”, TS. Hương chia sẻ thêm.

TS. Hoàng Thị Xuân Hương là tác giả của hơn 50 công trình nghiên cứu, trong đó có 18 bài báo được đăng trên tạp chí quốc tế. Nhóm nghiên cứu tiềm năng đầu tiên trong ngành điều dưỡng tại Việt Nam - NURFIL do TS. Hương làm trưởng nhóm đặt mục tiêu trong 3 năm tới sẽ có thêm 6 bài báo quốc tế. Năm 2022, chị vượt qua kỳ thi khó bậc nhất để trở thành một trong ba điều dưỡng Việt Nam đạt chứng chỉ Chuyên gia Y học giấc ngủ thế giới.

LƯU TRINH

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nu-tien-si-dinh-vi-lai-nghe-dieu-duong-post1769624.tpo