Thôn Đông Cao, xã Tráng Việt, huyện Mê Linh (Hà Nội) được coi là địa phương duy nhất tại Hà Nội có giống bưởi đỏ "tiến Vua" độc đáo.
Điều đặc biệt, quả bưởi đỏ rất lạ và đặc sắc. Khi còn non thì có màu xanh, khi già có màu vàng, tới lúc chín sẽ chuyển sang một màu đỏ căng mịn trông rất đẹp mắt. Bên trong quả bưởi, tép bưởi có màu hồng đào, múi nào múi nấy căng mọng, vị bưởi thơm dịu không đắng.
Vài năm gần đây, giống bưởi đỏ đã trở thành cây trồng chủ lực mang lại giá trị kinh tế cao cho các hộ dân nơi đây.
Mô hình trồng bưởi đỏ đem lại thu nhập cả tỷ đồng, giúp cải thiện đời sống cho bà con, mở ra hướng đi phát triển kinh tế mới tại địa phương.
Ông Lương Văn Phương - Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã Bưởi đỏ Đông Cao cho biết, nguồn gốc bưởi đỏ Đông Cao có từ cách đây khoảng hơn 100 năm về trước, do bố ông là cụ Lương Văn Vy trồng từ khi ông chưa sinh ra.
Thông thường, vào khoảng tháng 8 âm lịch, quả bưởi từ màu xanh chuyển sang màu vàng, ăn hơi chua, cả nhà hái bưởi đi bán, để lại vài quả để đến Tết cắt vào thờ.
Thấy giống bưởi lạ, màu sắc đẹp, múi đỏ mọng nên ông bắt đầu chiết cành và trồng khắp vườn nhà. Nhiều hộ dân khác tại địa phương cũng đến xin giống về trồng, lấy quả bán vào dịp Tết.
Để tránh bị rụng, khi cây đậu quả được khoảng 1 tháng, nhà vườn sẽ bắt đầu bọc quả bằng túi giấy để tránh sương muối và côn trùng chích hút.
Từ 1 cây bưởi cổ do bố để lại, ông Phương đã nhân lên 1.500 gốc bưởi trồng trong vườn nhà. Trong đó, khoảng 40-50 gốc trên 30 năm tuổi; hơn 100 gốc trên 20 năm tuổi, số còn lại đang bói năm thứ 5.
Toàn hợp tác xã bưởi đỏ Đông Cao có khoảng 20 thành viên, những năm trước cung cấp khoảng 5.000-6.000 quả bưởi đỏ phục vụ Tết với giá bán từ 80-100 nghìn đồng/quả, bưởi tạo khuôn hình thỏi vàng có chữ Tài - Lộc có giá 250-300 nghìn đồng/quả.
Tuy nhiên, năm nay, do ảnh hưởng của cơn bão số 3 hồi tháng 9, khoảng 60% diện tích trồng bưởi đỏ bị ảnh hưởng, thiệt hại hàng tỷ đồng.
"Sau trận bão lịch sử, vườn bưởi nhà tôi mất trắng 60% sản lượng, tương đương gần 2 tỷ đồng. Nước lũ tràn vào vườn khiến bưởi bị rụng gần hết. Riêng bưởi tạo hình mất khoảng 90%, hơn 3.000 quả bưởi nay chỉ còn gần 100 quả bưởi đỏ tạo hình", ông Phương nói.
Sau 3 tháng, dấu tích của cơn lũ lịch sử vẫn còn chưa hết.
Do nguồn cung ít ỏi nên giá bưởi đỏ năm nay cao đột biến. Giá bưởi đỏ thường tăng từ 80.000 lên 100.000 đồng/quả (giá mua tại vườn), còn riêng bưởi đỏ tạo hình đắt gấp đôi với giá 450.000 - 500.000 đồng/quả.
Tuy mất mùa nhưng vườn bưởi đỏ của nhà ông Phương vẫn "cháy hàng", hiện tại 80% đã được bán cho các thương lái tiêu thụ, chỉ còn lại 20% dành cho những khách hàng thân thiết hàng năm vẫn đặt.
Hồng Cảnh