Nuông chiều bản thân, nhiều người mỡ máu tăng vọt

4 giờ trướcBài gốc

Thừa cân, thêm vài lon bia mỗi tối, nam thanh niên mỡ máu tăng vọt

Điển hình là trường hợp 1 người đàn ông 35 tuổi, làm lập trình viên, thể trạng hơi thừa cân, có thói quen tối nào cũng dùng vài lon bia cho dễ ngủ. Khi đi khám, chỉ số triglyceride máu trên 22,5 mmol/L trong khi ngưỡng trung bình là dưới 1,7mmol/L.

Máu bệnh nhân có một lớp trắng đục như sữa - chỉ số mỡ máu cao.

Một nam bệnh nhân khác 39 tuổi, dù luôn có thói quen tốt chạy bộ đều, ăn uống tiết chế, nhưng suốt 3 năm xét nghiệm vẫn thấy mỡ máu cực cao. Kết quả mới đây tại BV Bạch Mai phát hiện nghi ngờ bệnh lý di truyền về mỡ máu. Hay một nữ bệnh nhân 42 tuổi, rất thích chè ngọt, bánh kẹo và mỗi sáng thường dùng một ly cà phê sữa đá đặc. Dù đã được phát hiện mỡ máu cao và được chỉ định dùng thuốc nhưng vẫn không bỏ thói quen ăn uống của mình.

BS Tuấn cho hay, bình thường, triglyceride là dạng mỡ dự trữ năng lượng. Nhưng khi tăng quá cao, đặc biệt ≥ 11,3 mmol/L, nó dễ gây viêm tụy cấp với cơn đau bụng dữ dội, buồn nôn, có thể suy đa tạng, thậm chí gây tử vong. Nếu tăng cao mạn tính thì nó cũng âm thầm làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch xơ vữa, gan nhiễm mỡ, đái tháo đường tuýp 2 và có thể gây viêm tụy tái phát. Những nguy cơ này không chừa một ai, kể cả người trẻ, không béo.

Nguyên nhân thường gặp do rượu bia, đường ngọt, ăn nhiều mỡ xấu, thừa cân, đái tháo đường, suy giáp, một số thuốc (estrogen, corticoid, thuốc trị HIV, thiazid…). Hiếm hơn về di truyền có thể gặp tăng chylomicron máu tính chất gia đình, tăng triglyceride máu hỗn hợp… thường phát hiện khi triglyceride cao "vô lý" dù ăn uống tập luyện lành mạnh.

Người gầy, ăn ít mỡ có không lo mỡ máu tăng cao?

BS Minh Tuấn khuyến cáo, không bao giờ được chủ quan khi triglyceride tăng cao, vì nguy cơ viêm tụy cấp có thể ập đến bất cứ lúc nào. Việc kiểm tra mỡ máu định kỳ là rất quan trọng, nhất là khi trong gia đình từng có người bị mỡ máu cao hoặc viêm tụy.

"Đừng nghĩ rằng chỉ cần "ăn ít mỡ" là an toàn, bởi nếu vẫn tiêu thụ nhiều đồ ngọt, gan sẽ tiếp tục biến đường thành mỡ và đẩy chỉ số triglyceride lên cao. Với những trường hợp đã ăn uống điều độ, tập luyện đầy đủ mà triglyceride vẫn cao, cần nghĩ ngay tới nguyên nhân di truyền và đi khám chuyên sâu để được chẩn đoán chính xác. Tăng triglyceride máu nặng không phải lúc nào cũng là hậu quả của ăn uống vô tội vạ, nhưng lối sống là nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất để giữ mỡ máu trong giới hạn an toàn. Bởi chỉ số triglyceride ≥ 11,3 mmol/L đã là mức nguy cơ viêm tụy cao".

BS Tuấn khuyến cáo, với những người được phát hiện mỡ máu tăng cao, việc đầu tiên cần thay đổi chế độ ăn uống, tập luyện. Theo đó, người bệnh cần ngừng rượu bia; giảm tối đa đường đơn, tinh bột tinh chế (nước ngọt, bánh kẹo, cơm trắng nhiều); ăn nhiều rau, quả ít ngọt, cá biển. Đặc biệt khi triglyceride cao, người bệnh nên ăn rất ít mỡ (< 10–15% năng lượng, có khi ≤ 20g/ngày) kết hợp tập các bài cardio đều đặn, tập cơ kháng lực; cần giảm cân nếu thừa cân.

Sau đó thì mới đến việc nhớ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để hạ triglyceride (fibrate, omega-3 liều cao), statin để bảo vệ tim mạch, và trong những trường hợp di truyền hiếm gặp, có thể cân nhắc thuốc đặc hiệu như olezarsen.

Vũ Vũ

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/nuong-chieu-ban-than-nhieu-nguoi-mo-mau-tang-vot-192250809163602292.htm