Sau khi nhận thấy một số khách hàng đang ngần ngại trong việc mua ô tô mới do lo lắng về tương lai sử dụng ô tô tại Hà Nội, đặc biệt sau khi có Chỉ thị 20/CT-TTg được ban hành, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) đã lên tiếng trấn an.
Theo đó, VAMA cho biết, các mẫu xe đang bán đều có tiêu chuẩn khí thải vượt xa tiêu chuẩn quy định và sẽ không thuộc diện bị hạn chế.
VAMA cho biết, các xe mới đều đạt tiêu chuẩn khí thải cao hơn tiêu chuẩn nên sẽ không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các hạn chế trong lộ trình thiết lập vùng phát thải thấp tại Hà Nội.
"Chúng tôi luôn đồng hành cùng Chính phủ và các cơ quan chức năng trong lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải. Chúng tôi nhận thấy quá trình này cần có một lộ trình rõ ràng, ổn định, với nhiều giải pháp trung gian và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam.
Qua tìm hiểu sơ bộ kinh nghiệm trên thế giới, tùy thuộc vào trình độ phát triển của mỗi nền kinh tế, việc hạn chế và chuyển đổi từ xe ô tô dùng nhiên liệu hóa thạch sang xe thân thiện với môi trường là một quá trình dài, thường kéo dài tới 20-25 năm, với nhiều giải pháp trung gian.
Đa số đều đã có lộ trình từ sớm cùng với cơ sở hạ tầng phù hợp để chuyển đổi và hệ thống giao thông công cộng rộng khắp.
Có thể kể đến một vài ví dụ như: Thái Lan đặt mục tiêu 100% xe điện vào 2035 nhưng đã trợ giá 150.000–200.000 baht/xe (khoảng 120-160 triệu đồng/xe), giảm thuế Tiêu thụ đặc biệt cho xe hybrid (HEV) và xe thuần điện (BEV); Indonesia dự kiến tới 2040 mới cấm hoàn toàn xe động cơ đốt trong (ICE); EU và Nhật Bản áp dụng nhiều bước trung gian nhằm giảm khí thải như áp dụng tiêu chuẩn khí thái cho xe mới (Euro 5, Euro 6), khuyến khích chuyển đổi sang xe hybrid... trước khi tiến tới mục tiêu chuyển đổi phương tiện sang xe thuần điện (BEV).
Theo nhận định của VAMA: "Chính sách sắp tới của Hà Nội không phải là một lệnh "cấm" xe xăng/dầu như nhiều người lo ngại. Thay vào đó, theo Luật Thủ đô, Hà Nội đang chuẩn bị triển khai quy định về vùng phát thải thấp (Low Emission Zone - LEZ).
Căn cứ vào nội dung dự thảo Nghị quyết của HĐND TP. Hà Nội được đăng tải công khai trên trang web của UBND TP Hà Nội để lấy ý kiến của nhân dân thì chính sách này sẽ hạn chế dần theo lộ trình và chủ yếu nhắm vào các phương tiện cũ, không đạt chuẩn khí thải.
Mục tiêu là khuyến khích xe sạch, giảm ô nhiễm môi trường, đồng thời tạo khoảng thời gian để người dân thích ứng với những thay đổi.
Theo Dự thảo này thì vùng phát thải thấp sẽ được áp dụng chỉ đối với các xe ô tô không đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4.
Hiện nay, toàn bộ sản phẩm xe ô tô các công ty thành viên VAMA đều đã đạt tiêu chuẩn khí thải mức 5 – một mức tiêu chuẩn cao hơn so với mức 4 được nêu trong dự thảo. Điều này đồng nghĩa với việc, quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi lựa chọn các mẫu xe mới từ các thành viên của VAMA, vì chúng đã vượt xa tiêu chuẩn quy định và sẽ không thuộc diện bị hạn chế trong lộ trình ban đầu của vùng phát thải thấp tại Hà Nội".
Cũng theo VAMA, các quy định này sẽ hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1 từ giữa năm 2026, Vành đai 2 từ năm 2028, và mở rộng ra Vành đai 3 từ năm 2030. Tuy nhiên, các xe mới của VAMA đều đạt tiêu chuẩn khí thải cao hơn, nên sẽ không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các hạn chế này.
Minh Anh