Ông Guterres: Thất bại trong mục tiêu 1,5 độ C, nhân loại đang bên bờ vực nguy hiểm

8 giờ trướcBài gốc

Nhân loại đã chính thức thất bại trong việc giữ mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 1,5°C – ngưỡng then chốt của Thỏa thuận Paris – và đang đứng trước nguy cơ đối mặt với những hậu quả "tàn khốc".

Đó là cảnh báo nghiêm trọng từ Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres trong cuộc phỏng vấn độc quyền duy nhất trước thềm Hội nghị về Biến đổi Khí hậu COP30 diễn ra tại Belém (Brazil) vào tháng 11 tới.

Ông thúc giục các nhà lãnh đạo sẽ tập trung tại thành phố rừng nhiệt đới Belém của Brazil nhận ra rằng họ càng trì hoãn việc cắt giảm khí thải thì nguy cơ vượt qua "điểm tới hạn" thảm khốc ở Amazon, Bắc Cực và các đại dương càng lớn.

"Hãy thừa nhận thất bại của chúng ta", Tổng Thư ký Guterres nói với tờ The Guardian và hãng tin Sumáuma có trụ sở tại Amazon trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm 28/10.

"Sự thật là chúng ta đã không ngăn chặn được việc vượt ngưỡng 1,5°C trong vài năm tới. Và việc vượt quá 1,5 độ C sẽ gây ra những hậu quả tàn khốc. Một số hậu quả tàn khốc này là những điểm tới hạn, dù là ở Amazon, Greenland, Tây Nam Cực hay các rạn san hô", ông cảnh báo.

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres trong cuộc phỏng vấn độc quyền vào tháng 10/2025 với tờ The Guardian và hãng tin Sumáuma trước thềm hội nghị COP30 ở Brazil.

Dù thập kỷ qua là giai đoạn nóng nhất trong lịch sử ghi nhận, nhưng các cam kết giảm phát thải từ các quốc gia vẫn quá yếu ớt. Hiện chỉ có 62/197 quốc gia (tức chưa đến 1/3) nộp bản kế hoạch hành động khí hậu cập nhật (NDC).

Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã rút khỏi tiến trình, châu Âu hứa hẹn nhưng chưa thực hiện, còn Trung Quốc – nước phát thải lớn nhất thế giới – bị chỉ trích vì thiếu cam kết.

Kết quả là, các NDC hiện tại chỉ dự kiến giảm 10% lượng khí thải, trong khi cần 60% để giữ được ngưỡng 1,5 độ C. Vượt ngưỡng giờ đây là điều tất yếu, kéo theo nguy cơ kích hoạt các "điểm tới hạn" không thể đảo ngược: Rừng Amazon biến thành đồng cỏ savannah, băng tan ở Greenland và Nam Cực, san hô chết hàng loạt…

Dù thất bại đã hiển hiện, ông Guterres nhấn mạnh vẫn còn cơ hội giới hạn mức độ và thời gian vượt ngưỡng nếu hành động quyết liệt tại COP30.

Người đứng đầu Liên Hợp Quốc kêu gọi các chính phủ cân bằng lại đại diện tại các cuộc họp của COP30 để các nhóm xã hội dân sự, đặc biệt là từ các cộng đồng bản địa, có sự hiện diện và ảnh hưởng lớn hơn so với những người được các tập đoàn trả tiền.

"Tất cả chúng ta đều biết những người vận động hành lang muốn gì", ông nói. "Đó là tăng lợi nhuận của họ, với cái giá phải trả là sự an nguy của nhân loại".

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc nói thêm rằng các nhà lãnh đạo chính trị cần học hỏi từ kiến thức bản địa để duy trì sự cân bằng với thiên nhiên, đặc biệt là trong bối cảnh các thảm họa khí hậu ngày càng trầm trọng.

Ông cho biết việc chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch không chỉ là nghĩa vụ đạo đức, mà là lợi ích kinh tế dài hạn, bởi vì rõ ràng kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch đang đi đến hồi kết.

"Chúng ta đang chứng kiến một cuộc cách mạng năng lượng tái tạo và quá trình chuyển đổi chắc chắn sẽ diễn ra nhanh hơn, và nhân loại sẽ không thể khai thác hết tất cả dầu mỏ và khí đốt đã được phát hiện", ông Guterres nói.

Năm tới sẽ là năm cuối cùng ông Guterres giữ chức Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc. Nhìn lại 9 năm tại nhiệm, ông bày tỏ tiếc nuối vì chưa ưu tiên khí hậu sớm hơn, nhưng khẳng định sẽ không bao giờ từ bỏ cuộc chiến bảo vệ "mẹ Trái đất".

"Tôi sẽ không bao giờ từ bỏ cam kết hành động vì khí hậu, cam kết bảo vệ đa dạng sinh học, cam kết bảo vệ thiên nhiên, cam kết giúp đỡ và hỗ trợ tất cả các phong trào dân chủ trên khắp thế giới đang đấu tranh và nỗ lực hết mình để bảo tồn tài sản quý giá nhất mà chúng ta có, đó là mẹ thiên nhiên", ông nói.

Minh Đức (Theo The Guardian, Novinite)

Nguồn Người Đưa Tin : https://nguoiduatin.vn/ong-guterres-that-bai-trong-muc-tieu-15-do-c-nhan-loai-dang-ben-bo-vuc-nguy-hiem-204251029115219443.htm