Ống thông trôi vào tim: Người phụ nữ suýt chết vì catheter bị bỏ quên

2 giờ trướcBài gốc

Sáng 26.12, Bệnh viện Quân y 175 – cho hay các bác sĩ ở đây vừa xử trí thành công bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch hiện đại, không cần phẫu thuật mở ngực giúp bệnh nhân thoát thoát chết do “bỏ quên” dị vật trong tim.

Phát hiện “dị vật trong tim” sau nhiều năm tưởng đã bình an

Bốn năm trước, bà L.T.T. (48 tuổi, ngụ Lâm Đồng) được chẩn đoán ung thư trực tràng và trải qua phác đồ điều trị tích cực gồm phẫu thuật, hóa trị và xạ trị. Để thuận tiện cho việc truyền hóa chất kéo dài, các bác sĩ đã đặt cho bệnh nhân một Port-a-Cath (buồng tiêm tĩnh mạch dưới da) qua đường tĩnh mạch dưới đòn phải, giúp đưa thuốc trực tiếp vào hệ tĩnh mạch trung tâm.

Kết quả CT cho thấy, một dị vật dài nằm vắt ngang vùng tim – động mạch phổi được xác định là một đoạn catheter - Ảnh: BVCC

Sau khi liệu trình điều trị kết thúc, khối u được kiểm soát, sức khỏe bệnh nhân dần ổn định. Tuy nhiên, do không được tư vấn đầy đủ hoặc chủ quan cho rằng “để đó cũng không sao”, nữ bệnh nhân vẫn giữ catheter (ống thông truyền hóa chất) trong cơ thể suốt 3 năm sau khi không còn sử dụng.

Biến cố chỉ được phát hiện tình cờ trong một lần khám tầm soát định kỳ tại một cơ sở y tế tư nhân. Kết quả chụp CT ngực có tiêm thuốc cản quang khiến cả bệnh nhân lẫn bác sĩ đều bất ngờ: một dị vật dài nằm vắt ngang vùng tim – động mạch phổi, hình ảnh điển hình của một đoạn catheter đã bị đứt và trôi sâu vào hệ tuần hoàn.

Sau khi quay lại bệnh viện công nơi từng điều trị ung thư, bệnh nhân được chụp X-quang ngực. Kết quả xác nhận nghi ngờ ban đầu: thân catheter đã mất tính liên tục. Phần buồng truyền vẫn nằm dưới da vùng dưới xương đòn phải, trong khi đoạn đầu còn lại đã di chuyển theo dòng máu về tim và mắc kẹt tại vị trí chia nhánh của động mạch phổi hai bên.

Các bác sĩ tiến hành rạch da để lấy phần catheter còn lại ở vùng dưới đòn. Tuy nhiên, đoạn xa đã trôi sâu vào buồng tim nên không thể lấy bằng phương pháp thông thường. Bệnh nhân được chỉ định chuyển tuyến đến Bệnh viện Quân y 175 – nơi có thế mạnh về can thiệp tim mạch chuyên sâu – để tiếp tục xử trí.

Dị vật “đi lạc” đến vị trí nguy hiểm nhất trong tim

Theo đánh giá của ê-kíp khoa Can thiệp Tim mạch, Bệnh viện Quân y 175, đây là ca bệnh cực kỳ hiếm gặp. Thông thường, catheter bị đứt sẽ dừng lại ở các vị trí như tĩnh mạch ngoại vi, nhĩ phải hoặc thất phải. Việc dị vật trôi sâu đến động mạch phổi, đặc biệt là nằm vắt ngang vùng chia nhánh, khiến mức độ nguy hiểm tăng lên rõ rệt.

ThS-BS Hoàng Hải Anh – người trực tiếp tham gia can thiệp – cho biết: “Về mặt kỹ thuật, đây không phải ca quá phức tạp, nhưng điều hiếm gặp là dị vật di chuyển rất sâu. Vị trí nằm ngay vùng chia hai nhánh động mạch phổi – nơi khó tiếp cận nhất. Nếu không được xử trí kịp thời, nguy cơ thuyên tắc phổi, rối loạn nhịp tim hoặc đột tử là hoàn toàn có thể xảy ra”.

Đây cũng là lần đầu tiên Bệnh viện Quân y 175 tiếp nhận và xử trí thành công một trường hợp dị vật nội mạch nằm sâu đến mức này.

Trước đây, với những dị vật nằm sâu trong tim hoặc động mạch phổi, phẫu thuật mở ngực hoặc mổ tim là lựa chọn gần như bắt buộc, đi kèm nguy cơ biến chứng cao và thời gian hồi phục kéo dài.

Trong ca bệnh này, ê-kíp quyết định áp dụng kỹ thuật can thiệp nội mạch ít xâm lấn. Dụng cụ snare chuyên dụng được đưa vào cơ thể qua đường tĩnh mạch đùi, di chuyển theo hệ thống mạch máu: tĩnh mạch chủ dưới – nhĩ phải – thất phải – động mạch phổi.

Tại vị trí phân nhánh động mạch phổi, nơi không gian thao tác rất hẹp và dòng máu chảy mạnh, các bác sĩ đã gắp chính xác đoạn catheter bị đứt và đưa ra ngoài an toàn, không gây tổn thương mạch máu.

Ca can thiệp diễn ra thuận lợi. Bệnh nhân tỉnh táo ngay sau thủ thuật, không cần hồi sức kéo dài và được xuất viện sau thời gian theo dõi ngắn.

Dị vật trong động mạch phổi: “án tử” treo lơ lửng

Theo các chuyên gia tim mạch, dị vật nội mạch không chỉ là vấn đề cơ học đơn thuần. Khi nằm trong động mạch phổi, catheter có thể gây thuyên tắc phổi, cản trở dòng máu đến phổi, dẫn đến suy hô hấp cấp và thiếu oxy nghiêm trọng; làm tăng áp lực lên tim phải, gây suy tim phải mạn tính; trở thành ổ nhiễm khuẩn tiềm ẩn, dẫn đến viêm phổi, áp xe phổi hoặc nhiễm trùng huyết. Trong trường hợp xấu nhất, dị vật có thể gây đột tử không báo trước.

“Điều nguy hiểm là bệnh nhân có thể không có triệu chứng rõ ràng trong thời gian dài. Dị vật nằm đó như một quả bom nổ chậm, chỉ chờ thời điểm gây biến chứng nặng nề”, bác sĩ Hoàng Hải Anh nhấn mạnh.

Port-a-Cath là thiết bị y tế quan trọng, giúp hàng nghìn bệnh nhân ung thư giảm đau đớn và biến chứng khi truyền hóa chất kéo dài. Tuy nhiên, thiết bị này không được thiết kế để tồn tại vĩnh viễn trong cơ thể.

Việc để catheter quá lâu, đặc biệt khi không còn chỉ định sử dụng, có thể khiến ống bị mài mòn, nứt gãy theo thời gian; chịu tác động cơ học tại vùng kẹp giữa xương đòn và xương sườn; hoặc bị di lệch, đứt gãy do vận động tay vai lặp đi lặp lại.

Đáng lo ngại là không ít bệnh nhân sau điều trị ung thư không tái khám định kỳ, hoặc không được nhắc nhở rút port đúng thời điểm, khiến nguy cơ biến chứng âm thầm gia tăng.

Từ ca bệnh hiếm gặp này, các bác sĩ khuyến cáo Port-a-Cath cần được rút bỏ ngay khi không còn chỉ định sử dụng. Người bệnh từng đặt catheter cần tái khám định kỳ, kể cả khi đã khỏi bệnh. Khi xuất hiện các dấu hiệu như đau, sưng, khó truyền dịch, tức ngực hoặc khó thở, cần đến bệnh viện kiểm tra sớm. Các cơ sở y tế cũng cần tư vấn rõ ràng cho bệnh nhân sau điều trị, tránh để thiết bị y tế trở thành nguồn nguy hiểm tiềm tàng.

“Hiện nay, với sự phát triển của can thiệp tim mạch, nhiều trường hợp dị vật nội mạch có thể được xử trí an toàn, ít xâm lấn. Nhưng tốt nhất vẫn là phòng ngừa ngay từ đầu, không để biến chứng xảy ra rồi mới can thiệp”, bác sĩ Hoàng Hải Anh nhấn mạnh.

Bình Thuận

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ong-thong-troi-vao-tim-nguoi-phu-nu-suyt-chet-vi-catheter-bi-bo-quen-242861.html