Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đưa ra cảnh báo công khai rằng ông có thể ngừng cấp ngân sách liên bang cho thành phố New York, cho rằng các chính sách nghiêng về cánh tả của tân Thị trưởng Zohran Mamdani sẽ “lãng phí tiền của”.
Ông Trump còn gợi ý khả năng “bắt giữ” Mamdani hoặc điều tra quyền công dân của ông nếu tân Thị trưởng không hợp tác với cơ quan thực thi nhập cư liên bang, mặc dù Mamdani đã trở thành công dân Mỹ từ năm 2018, International Business Times cho biết.
Các quan chức liên bang cho rằng chương trình Doanh nghiệp Kinh doanh Thiệt thòi (Disadvantaged Business Enterprise) của thành phố, nhằm mở rộng cơ hội cho các cộng đồng thiểu số tham gia các hợp đồng được liên bang hỗ trợ, là điểm tranh cãi.
Tuy nhiên, Thị trưởng Mamdani cảnh báo mọi đe dọa cắt giảm thêm sẽ bị khởi kiện. Ông dẫn chứng thành công ở các thành phố như Fresno, California, nơi các vụ kiện giúp thu hồi lại các khoản ngân sách bị giữ lại.
“Chúng tôi sẽ sử dụng mọi công cụ để bảo vệ nguồn lực mà người dân New York phụ thuộc”, ông nhấn mạnh.
Một trọng tâm khác trong các đe dọa của ông Trump là việc thực thi nhập cư, điều mà Mamdani, vốn là một người nhập cư, lên án mạnh mẽ.
Trong buổi lễ chiến thắng, Mamdani phát biểu về các biện pháp nhập cư hiện tại: “New York sẽ luôn là thành phố của những người nhập cư, được xây dựng bởi người nhập cư, vận hành bởi người nhập cư và kể từ tối nay, được dẫn dắt bởi một người nhập cư”.
“Nếu muốn bắt bất kỳ ai trong chúng tôi, ông sẽ phải qua tất cả chúng tôi”, ông Mamdani thách thức.
Tân Thị trưởng cam kết sẽ buộc các đặc vụ liên bang chịu trách nhiệm nếu họ vi phạm pháp luật. Sau chiến thắng và như đã hứa trong chiến dịch, ông sẽ biến New York thành thành phố bảo vệ người nhập cư mạnh mẽ nhất quốc gia, đầu tư 165 triệu USD cho các dịch vụ pháp lý và rà soát hệ thống thành phố để bảo vệ dữ liệu nhạy cảm.
Đằng sau hậu trường, các quan chức bang và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp ủng hộ Mamdani sẽ phối hợp nhằm ngăn chặn các đợt đột kích quy mô lớn từ liên bang.
Tân Thị trưởng New York Zohran Mamdani phát biểu với báo giới ngày 7/11. Ảnh: Reuters.
Trong bối cảnh các lời đe dọa của Trump xuất phát từ chương trình nghị sự tiến bộ của Mamdani và những hệ quả chính trị từ chính quyền trước. Cựu Thị trưởng Eric Adams từng xây dựng mối quan hệ hợp tác với Trump, đặc biệt liên quan đến việc thực thi nhập cư.
Ngược lại, Mamdani dự định hình thành liên minh với các quan chức bang, bao gồm Tổng Chưởng lý New York Letitia James, để thách thức sự lấn quyền của liên bang. Ông dẫn chứng các tiền lệ ở California, nơi các vụ kiện đã ngăn chặn việc triển khai Vệ binh Quốc gia tại Los Angeles.
Khi chuẩn bị nhậm chức vào ngày 1/1/2026, Mamdani định hướng New York đối đầu trực diện với chính quyền liên bang. Các chuyên gia chính trị nhận định chính quyền mới sẽ thách thức các đe dọa của Trump trong khi thực hiện chương trình tiến bộ, đánh dấu một bước đi chính trị lịch sử dưới thời Trump.
Hiện tại, các chính sách nhập cư và bảo vệ người nhập cư sẽ định hình nhiệm kỳ đầu tiên của tân Thị trưởng, và các quan sát viên từ các bang khác đang theo dõi sát sao phản ứng của Trump.
Lâm Phương