Kể từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, phương Tây đã áp đặt các lệnh trừng phạt mạnh tay chưa từng có đối với Moscow, nhằm làm suy yếu năng lực chiến đấu của họ. Nhưng trên thực địa tại Ukraine, những lệnh trừng phạt này dường như chỉ có tác động hạn chế.
Mảnh vỡ UAV Shahed của Nga. Ảnh: BBC
Ở ngoại ô Kharkov, tại một địa điểm bí mật, là nơi Ukraine tập hợp những mảnh kim loại cong vênh còn sót lại từ các cuộc tấn công trong và xung quanh thành phố. Đó là một bãi phế liệu, tàn tích của nhiều quả bom, rocket, tên lửa và máy bay không người lái mà Nga sử dụng để tấn công Kharkov và xung quanh thành phố trong ba năm rưỡi qua.
Ông Dymtro Chubenko thuộc Văn phòng Công tố Khu vực Kharkov cho biết, mọi mảnh tên lửa và máy bay không người lái ở đây đều đã được thu thập và phân tích cẩn thận, để tìm kiếm bằng chứng tố cáo Nga, trong đó có UAV Shahed phiên bản Nga và một số tên lửa hành trình có giá hàng trăm triệu USD.
Nga đã bắn hàng trăm máy bay không người lái tự sát này vào các thị trấn và thành phố của Ukraine. Chúng có giá thành tương đối rẻ - khoảng 20.000 USD mỗi chiếc. Ông Dmytro cho biết thêm: “Những vũ khí này không hoàn toàn do Nga sản xuất - chúng chứa "nhiều linh kiện từ các quốc gia phương Tây. Nga có thể lách lệnh trừng phạt, nhưng chúng tôi sẽ không chấp nhận khoanh tay đứng nhìn".
Tổng thống Mỹ Donald Trump dường như đã mất kiên nhẫn với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Sau những nỗ lực ban đầu nhằm hàn gắn quan hệ giữa Mỹ và Nga, ông Trump đã đe dọa sẽ tăng cường trừng phạt Điện Kremlin nếu Nga đồng ý ngừng bắn ở Ukraine trước ngày 8/8.
Tổng thống Trump tuyên bố các lệnh trừng phạt thứ cấp cũng sẽ có hiệu lực vào ngày hôm đó, ảnh hưởng đến bất kỳ quốc gia nào giao dịch với Nga. Ông đã áp đặt thêm mức thuế 25% đối với Ấn Độ vì mua dầu của Nga. Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã gặp Tổng thống Putin tại Moscow vào hôm 6/8 để đàm phán trước thời hạn chót.
Nhiều nhà phân tích đặt câu hỏi nếu ông Trump quyết định áp đặt thêm lệnh trừng phạt lên Điện Kremlin, liệu điều đó có đủ để buộc Nga phải thay đổi chiến lược trong cuộc chiến này không.
Ông Dymtro cho rằng việc nhắm mục tiêu vào ngành xuất khẩu dầu khí của Nga có thể gây ra tác động kinh tế đáng kể đối với Moscow: "Rất khó ngăn chặn chiến dịch quân sự của Nga bằng lệnh trừng phạt nhưng chúng ta cần phải làm điều đó, chúng ta cần phải hành động". Quan chức này hy vọng rằng Tổng thống Trump sẽ hành động.
Kharkov, chỉ cách biên giới Nga 30 km, đã gánh chịu hậu quả nặng nề của nhiều cuộc không kích trong suốt cuộc chiến. Hàng ngàn tòa nhà đã bị hư hại hoặc phá hủy. Đại tá Serhii Bolvinov cho rằng chiến thuật của Nga vẫn không thay đổi qua thời gian. "Moscow thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công dữ dội”.
Cuộc gặp giữa ông Steve Witkoff, đặc phái viên của Tổng thống Trump với Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 6/8 là cuộc gặp lần thứ năm trong năm nay. Ông Trump cho rằng, đây là cuộc gặp then chốt để quyết định liệu Mỹ có tiếp tục áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Nga hay không.
Các hãng thông tấn Nga cho biết cuộc gặp kéo dài khoảng ba giờ, nhưng chưa có thông tin rõ ràng ngay lập tức về nội dung. Ông Yuri Ushakov, cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Putin, đánh giá cuộc gặp "rất hữu ích và mang tính xây dựng". Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump cho rằng cuộc gặp diễn ra "rất hiệu quả" và “đã đạt được tiến triển lớn”.
Sau chuyến thăm Nga của Đặc phái viên Witkoff, Nhà Trắng cho biết Moscow đã đề xuất tiến hành một cuộc gặp giữa ông Putin với ông Trump và Tổng thống Mỹ nói rằng ông sẵn sàng gặp cả hai nhà lãnh đạo Nga - Ukraine.
Theo giới phân tích, mức thuế quan mới mà ông Trump cảnh báo Nga không giống bất kỳ lệnh trừng phạt nào trước đó, bởi chủ yếu nhắm đến các đối tác thương mại của nước này với hy vọng rằng họ sẽ ngừng mua bán hàng hóa với Moscow. Tuy nhiên, mức thuế quan thứ cấp này có thể mang lại rủi ro cho Mỹ và các đồng minh.
Nếu mức thuế quan thứ cấp của ông Trump có hiệu lực, hàng hóa từ các quốc gia vẫn đang giao thương với Nga sẽ phải chịu mức thuế 100% khi nhập khẩu vào Mỹ, cộng thêm mức thuế mà trước đó ông Trump đã áp đặt lên các quốc gia đó. Điều này sẽ khiến giá các sản phẩm đó có thể tăng gấp đôi, khiến chúng khó cạnh tranh hơn trên thị trường Mỹ.
Mục đích đằng sau lời đe dọa áp thuế là thuyết phục các đối tác thương mại của Nga ngừng mua bán với nước này, cô lập nền kinh tế và tước đi nguồn thu từ xuất khẩu, đặc biệt là từ năng lượng của Moscow.
Bất chấp các lệnh trừng phạt Nga vẫn liên tục kiếm được hơn 580 triệu USD mỗi ngày từ xuất khẩu năng lượng kể từ năm 2022. Con số này sẽ bị giảm đáng kể nếu các quốc gia ngừng mua toàn bộ dầu khí từ Nga.
Mỹ và đồng minh có nguy cơ “lãnh đạn”
Phản bác lại các mối đe dọa của phương Tây về mối quan hệ với Nga, Ấn Độ đã cho rằng cả Mỹ và EU đều có hoạt động thương mại đáng kể với Moscow. Mặc dù hoạt động thương mại này đã giảm mạnh kể từ năm 2022, nhưng vẫn dược duy trì
Theo EU, tổng kim ngạch thương mại của khối này với Nga đạt 77,9 tỷ USD vào năm 2024. Ngược lại, tổng kim ngạch thương mại của Ấn Độ với Nga trong giai đoạn 2024-2025 đạt 68,7 tỷ USD. Khối này vẫn phụ thuộc rất nhiều vào Nga về nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG). Trên thực tế, lượng LNG mà EU nhập khẩu từ Nga đã tăng lên. Tính riêng năm 2024, lượng LNG mà EU nhập khẩu từ Nga cao hơn 9% so với năm 2023.
Không chỉ gây ảnh hưởng tới các đồng minh, mức thuế quan thứ cấp ông Trump cảnh báo áp đặt cũng có thể gây ra rủi ro cho chính nước Mỹ.
Đội ngũ của ông Trump hiện đang đàm phán một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và những cuộc đàm phán đó đã dẫn đến sự tạm dừng trong cuộc chiến thuế quan giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Sự hòa hoãn này có thể tan vỡ nếu ông Trump áp đặt mức thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc chỉ vì Bắc Kinh giao thương với Nga.
Trung Quốc, Châu Âu và Ấn Độ đều là những nhà cung cấp hàng hóa lớn cho Mỹ: Nếu giá của những sản phẩm đó - từ quần áo, đèn đến iPhone - tăng gấp đôi, người tiêu dùng Mỹ sẽ cảm thấy khó khăn. Bên cạnh đó, Mỹ cũng mua các loại hóa chất, chẳng hạn như uranium hexafluoride - được sử dụng trong làm giàu uranium - từ Nga.
Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo aljazeera, BBC