Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông "gần như" đã đưa ra quyết định cung cấp cho Ukraine tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk, nhưng muốn biết chúng sẽ được sử dụng ra sao để tránh leo thang căng thẳng.
Ông Trump đã nói điều này trên chương trình phát sóng của Nhà Trắng, cụ thể nhà lãnh đạo "muốn biết" chính xác những tên lửa này sẽ được sử dụng vào mục đích gì và Ukraine sẽ hướng chúng đến đâu.
"Tôi đã quyết định rồi, nếu bạn nghĩ về điều đó. Vâng, tôi nghĩ tôi muốn biết họ sẽ làm gì với số vũ khí đó, họ sẽ gửi chúng đến đâu. Tôi sẽ hỏi câu hỏi đó. Tôi không muốn thấy căng thẳng leo thang", ông Trump trả lời câu hỏi về việc cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine.
Vào cuối tháng 9/2025, trong cuộc họp kín với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đại hội đồng Liên hợp quốc ở New York, ông Volodymyr Zelensky đã yêu cầu cung cấp tên lửa hành trình Tomahawk.
Theo ông Zelensky, lập luận chính ủng hộ quyết định như vậy là nhằm tăng khả năng đạt thỏa thuận ngừng bắn: Tổng thống Ukraine khi đó đã lưu ý rằng: "Những hệ thống vũ khí công nghệ cao như vậy sẽ buộc Nga ngồi vào bàn đàm phán để thảo luận về một thỏa thuận hòa bình".
Sau đó, Phó Tổng thống J.D. Vance xác nhận rằng phía Mỹ đang xem xét yêu cầu từ Tổng thống Volodymyr Zelensky và "một loạt yêu cầu từ các nước châu Âu" về việc bán tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine.
Việc bán hàng này diễn ra như một phần của sáng kiến PURL - theo đó Mỹ sẽ bán vũ khí cho các nước NATO khác để sau đó đồng minh chuyển giao cho Ukraine.
Mặc dù vậy, một quan chức Mỹ giấu tên được hãng tin Reuters trích dẫn ý kiến đã bày tỏ sự nghi ngờ về tính khả thi của bản kế hoạch đầy tham vọng và cực kỳ táo bạo này.
"Đây là vũ khí chính dành cho các cuộc tấn công vào mục tiêu trên bộ, và kho dự trữ tên lửa Tomahawk của chúng tôi nằm gần như hoàn toàn trong tay lực lượng hải quân".
Vị quan chức trên đưa ra thông tin đồng thời ám chỉ việc Mỹ có thể đưa ra các lựa chọn thay thế như cung cấp tên lửa tầm ngắn hơn để tránh phải tái triển khai các nguồn lực quan trọng.
Theo Lầu Năm Góc, Hải quân Mỹ đã mua khoảng 8.960 tên lửa Tomahawk với chi phí trung bình 1,3 triệu USD mỗi quả, và quá trình sản xuất yêu cầu tới 2 năm, không dễ để họ có thể nhanh chóng giao cho Ukraine.
Hơn nữa Kyiv đang thiếu cơ sở hạ tầng để phóng tên lửa Tomahawk, khi chúng đòi hỏi các nền tảng chuyên dụng, chẳng hạn như bệ phóng thẳng đứng Mk 41 trên tàu khu trục hoặc tàu ngầm, trong khi Lực lượng Vũ trang Ukraine không có.
Muốn sử dụng Tomahawk, Mỹ sẽ phải cung cấp cho Ukraine cả tổ hợp Typhon, đây là phiên bản trên bộ của bệ phóng Mk 41, nhưng quá trình sản xuất các tổ hợp này đang diễn ra "nhỏ giọt", nên khả năng viện trợ gần như không có.
Với thực tế này, nếu Ukraine có nhận được tên lửa hành trình Tomahawk thì cũng chưa thể sử dụng ngay mà cần gói hỗ trợ toàn diện hơn, ví dụ như cung cấp cả các bệ phóng Typhon của phiên bản trên bộ.
Bạch Dương
Theo Militarnyi