Ông Trump thay đổi lập trường, liệu Ukraine có lấy lại lãnh thổ đã mất?

3 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 23/9 cho rằng Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga chiếm giữ kể từ khi cuộc xung đột nổ ra vào tháng 2/2022. Nhận định này cho thấy sự thay đổi bất ngờ trong lập trường của ông về cuộc xung đột.

Lữ đoàn cơ giới độc lập số 24 của lực lượng vũ trang Ukraine khai hỏa pháo 2S3 Akatsiya về phía quân đội Nga trên tiền tuyến ở Donetsk. (Ảnh: Reuters)

Trong thông báo trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump nêu rõ, Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ như hiện trạng ban đầu, đồng thời ch biết thêm Nga đang gặp "rắc rối lớn về kinh tế".

Các chuyên gia quân sự nhận định Ukraine có thể đẩy lùi lực lượng Nga và khôi phục lại đường biên giới ban đầu, buộc Tổng thống Putin phải tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình. Tuy nhiên, điều này chỉ có thể xảy ra khi xuất hiện những điều kiện cần thiết, vốn được đánh giá là rất khó đạt được.

Ukraine cần gì để đẩy lùi Nga?

Theo các chuyên gia quân sự, về mặt lý thuyết, Ukraine có khả năng giành lại 13% lãnh thổ bị Nga chiếm giữ kể từ khi xung đột bắt đầu. Nhưng trên thực tế, điều này đòi hỏi một số điều kiện cụ thể.

“Liệu Ukraine có thể giành lại một phần lãnh thổ đã mất kể từ tháng 2 năm 2022 không? Tôi cho rằng điều đó hoàn toàn có khả năng. Trong cuộc tấn công vào cuối năm 2022, họ đã giành lại được rất nhiều vùng lãnh thổ ở thời điểm đó”, ông John Lough, người đứng đầu bộ phận chính sách đối ngoại tại Trung tâm Chiến lược Á-Âu Mới nhận định.

Ông Lough cho rằng, quân đội Ukraine đang “chiến đấu khá hiệu quả” xét đến quy mô của lực lượng nước này so với Nga. Chuyên gia này lưu ý, chiến lược tấn công liên tiếp của Ukraine vào các nhà máy lọc dầu đã gây thiệt hại cho nền kinh tế Nga. Nhưng để Ukraine có thể áp đảo Nga về mặt quân sự, họ sẽ cần "nhiều sự hỗ trợ hơn nữa từ các đối tác", trong đó có việc thiết lập "lá chắn trên không" hiệu quả để bảo vệ họ khỏi các cuộc không kích xuyên đêm cũng như các loại vũ khí tầm xa mà Nga sử dụng.

Ông Lough cho rằng, Ukraine khó có đủ năng lực quân sự để áp đảo lực lượng của Nga: "Điều đó không thực sự khả thi trừ khi Nga bị tê liệt về mặt kinh tế. Có lẽ đây là điều mà ông Trump đang nghĩ đến".

Kiev có thể phải mất 1 năm chuẩn bị

Nếu Mỹ thể hiện sự thay đổi bền vững trong chính sách gây áp lực nhằm làm suy yếu nền kinh tế Nga, đồng thời bày tỏ quyết tâm hỗ trợ mạnh mẽ cho Ukraine, thì Kiev có thể giành lại phần lớn lãnh thổ và buộc Tổng thống Putin phải chấp nhận một thỏa thuận hòa bình. Nhưng điều này có thể mất ít nhất từ 12 đến 18 tháng.

Lập trường của Tổng thống Trump đối với cuộc xung đột Nga-Ukraine dường như đã thay đổi, song nhà phân tích Lough vẫn hoài nghi về việc liệu điều này có thực sự dẫn đến một sự thay đổi bền vững trong chính sách của Mỹ hay không.

Keir Giles, chuyên gia quân sự Nga, đồng thời là cố vấn cấp cao tại chương trình Nga và Âu Á của Viện Chatham nhận định, "Không có gì cho thấy có sự thay đổi to lớn trong chính sách nhất quán của chính quyền ông Trump - đó là bỏ rơi Ukraine".

Ông Giles cũng lưu ý: "Ukraine có thể đẩy lùi Nga nhưng chỉ với điều kiện Mỹ quan tâm và thúc đẩy nỗ lực đó. Dưới thời ông Trump và ông Joe Biden, điều này đã không xảy ra. Để giành lợi thế hoàn toàn, Ukraine cần sự hỗ trợ vô điều kiện từ liên minh các quốc gia ủng hộ họ, chủ yếu là Mỹ”.

Gây sức ép với nền kinh tế Nga

Nhà phân tích quân sự Emil Kastehelmi thuộc nhóm Black Bird - chuyên về tình báo chiến lược của Phần Lan - tỏ ra hoài nghi về khả năng của Ukraine trong việc củng cố sức mạnh để đẩy lùi Nga và khôi phục biên giới như thời điểm trước năm 2022.

"Ukraine có thể phản công cục bộ. Trên thực tế, họ đã làm điều đó trong suốt mùa hè và sang mùa thu. Tuy nhiên, Nga cũng đang tiếp tục có tiến triển trên mặt trận. Tôi cho rằng, trong hoàn cảnh hiện tại, Ukraine khó có thể lấy lại toàn bộ lãnh thổ bị Nga kiểm soát”.

Điều kiện tiên quyết để đẩy lùi lực lượng Nga và buộc Tổng thống Putin phải ký kết thỏa thuận hòa bình là làm suy yếu đáng kể nền kinh tế nước này. Tuy nhiên, khả năng Nga thất bại và phải rút quân trên quy mô lớn được đánh giá là "rất khó xảy ra".

Ông Emil Kastehelmi giải thích rằng việc liên tục đẩy lùi quân đội Nga trong khi tạo ra những bước đột phá lớn về mặt quân sự là "nhiệm vụ vô cùng khó khăn" và Ukraine chỉ có thể thực hiện được nếu các nước phương Tây tham gia vào cuộc xung đột hiện nay. Nhưng kịch bản này rất nguy hiểm và tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì có thể kéo nhiều quốc gia vào vòng xoáy đối đầu, khiến xung đột vượt tầm kiểm soát và đe dọa toàn châu Âu.

Cuộc phản công của Ukraine tại Donetsk

Tổng thống Volodymyr Zelensky khẳng định Ukraine đang đạt được những bước tiến đáng kể ở khu vực Donetsk, nơi Nga đã tiến quân hơn một năm qua với mục tiêu chiếm giữ thị trấn chiến lược Pokrovsk.

“Donetsk là một trong những hướng tấn công quan trọng nhất của Nga nhưng họ lại không thể phát động một cuộc tấn công toàn diện ở đó. Quân đội của chúng tôi đang bắn hạ các lực lượng đối phương”, ông Zelensky nói.

Nhà phân tích Kastehelmi lưu ý, lực lượng Ukraine đã thực hiện một số cuộc phản công cục bộ, giành lại một số làng mạc và đất đai, song các địa điểm này đã đổi chủ “một vài lần”.

Ông Kastehelmi cho rằng, “Tuyên bố của Tổng thống Zelensky giống như một thông điệp chiến lược gửi đến phương Tây, đặc biệt là ông Trump, để thuyết phục Mỹ tăng cường sự ủng hộ, thay vì nhấn mạnh đến tình hình thực tế”.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo Independent, Washington Post

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/ong-trump-thay-doi-lap-truong-lieu-ukraine-co-lay-lai-lanh-tho-da-mat-post1232675.vov