“Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể chấm dứt cuộc chiến với Nga gần như ngay lập tức, nếu ông ấy muốn, hoặc ông ấy có thể tiếp tục chiến đấu. Hãy nhớ cuộc chiến bắt đầu như thế nào. Không thể quay lại thời ông Obama đã trao Crimea (12 năm trước, khi không có phát súng nào nổ), và không được để Ukraine gia nhập NATO. Có những điều không bao giờ thay đổi!,” Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social vào tối 17/8 (giờ địa phương), theo CNN.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Hà Lan, ngày 25/6. Ảnh: Nhà Trắng
Bài đăng trên của Tổng thống Donald Trump được đưa ra trước thềm cuộc gặp quan trọng tại Nhà Trắng giữa ông với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky và phái đoàn lãnh đạo châu Âu vào ngày 18/8.
Theo CNN, bài đăng này cho thấy áp lực mà ông Zelensky sẽ phải đối mặt trong cuộc gặp ngày 18/8 khi ông Trump thúc đẩy các nỗ lực nhằm chấm dứt xung đột. Hai điều kiện mà ông Trump nêu ra gồm Ukraine không thể lấy lại bán đảo Crimea (vốn đã sáp nhập vào Nga năm 2014) và cam kết không gia nhập NATO. Đây cũng là chính là những yêu cầu then chốt mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đã từng đưa ra để kết thúc chiến sự.
Trong khi đó, các nhà lãnh đạo châu Âu cùng Tổng thống Zelensky tới Nhà Trắng đã lo ngại cuộc gặp này sẽ gây áp lực buộc Kiev phải nhượng bộ trước những điều kiện mà Tổng thống Putin đã đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ ở Alaska vào tuần trước.
Phái đoàn châu Âu kỳ vọng có thể khai thác thêm thông tin từ ông Trump về những gì Nga có thể nhượng bộ như một phần trong thỏa thuận hòa bình, cũng như vai trò mà Mỹ có thể đảm nhiệm trong việc bảo đảm an ninh cho Ukraine trong tương lai.
“Ngày mai (18/8) sẽ là một ngày trọng đại tại Nhà Trắng. Chưa bao giờ có nhiều lãnh đạo châu Âu đến cùng lúc như vậy. Vinh dự lớn lao cho tôi khi được đón tiếp họ!,” ông Trump viết trong bài đăng khác sau thông điệp gửi tới Tổng thống Zelensky.
Danh sách phái đoàn châu Âu tới Mỹ bao gồm: Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb và Tổng Thư ký NATO Mark Rutte.
Ukraine và Nga chưa bình luận về tuyên bố của ông Trump.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trước đó đã nhiều lần bác bỏ khả năng nhượng bộ thêm bất kỳ phần lãnh thổ nào của Ukraine cho Nga như một phần trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình; đồng thời khẳng định việc thiết lập lệnh ngừng bắn phải là bước đi đầu tiên trong mọi tiến trình đàm phán. Kiev từ lâu đã theo đuổi tư cách thành viên NATO và đặt mục tiêu gia nhập khối vào Hiến pháp năm 2019.
Trong khi đó, Nga đã nhiều lần khẳng định duy trì lập trường cởi mở với các cuộc đàm phán hòa bình, miễn là các yêu cầu an ninh của họ được giải quyết. Nước này cũng phản đối bất kỳ sự hiện diện nào của NATO trên lãnh thổ Ukraine và yêu cầu Kiev phi quân sự hóa, phi phát xít hóa, tuân thủ lập trường trung lập và công nhận "thực tế" lãnh thổ.
Đỗ Thảo