OPEC+ 'ném đá dò đường'

6 giờ trướcBài gốc

(Ảnh minh họa)

OPEC+ vừa đáp ứng kỳ vọng của thị trường, vừa gây bất ngờ khi đồng ý tăng nhẹ sản lượng dầu thô trong tháng 12, nhưng sẽ tạm dừng trong quý I năm sau.

Tám quốc gia thành viên đang thực hiện cắt giảm sản lượng tự nguyện đã thống nhất tại cuộc họp hôm Chủ nhật vừa qua rằng họ sẽ nâng mục tiêu sản lượng thêm 137.000 thùng/ngày trong tháng 12.

Mức tăng này đúng như dự báo của thị trường, tiếp nối chuỗi điều chỉnh nhẹ đã diễn ra trong tháng 10 và 11.

Tính đến nay, tám thành viên OPEC+, trong đó có hai “đầu tàu” là Ả Rập Xê-út và Nga, đã nâng tổng mục tiêu sản lượng thêm khoảng 2,9 triệu thùng/ngày - tương đương 2,7% nguồn cung toàn cầu - kể từ tháng 4.

Tuy nhiên, nhóm cho biết sẽ tạm dừng việc tăng sản lượng trong 3 tháng đầu năm 2026, dù vẫn bày tỏ sự lạc quan rằng “triển vọng kinh tế toàn cầu ổn định và các yếu tố thị trường hiện nay vẫn vững mạnh”.

Lý do cho quyết định này được OPEC+ trình bày theo hướng tích cực: “Sau tháng 12, do yếu tố mùa vụ, tám quốc gia cũng quyết định tạm ngừng việc tăng sản lượng trong tháng 1, 2 và 3 năm 2026”, OPEC+ nêu trong thông cáo.

Thực tế, nhu cầu dầu thường chững lại trong quý I, nhưng cũng có khả năng OPEC+ đang muốn thể hiện sự tự tin trong bối cảnh triển vọng nhu cầu và nguồn cung toàn cầu vẫn còn nhiều bất định.

Hiện có sự chênh lệch lớn giữa dự báo của Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cho năm tới.

Trong báo cáo tháng 10, OPEC dự báo nhu cầu dầu toàn cầu năm 2026 sẽ tăng 1,38 triệu thùng/ngày, và tăng trưởng cung - cầu sẽ ở mức cân bằng.

Trong khi đó, IEA ước tính nhu cầu năm 2026 chỉ tăng khoảng 700.000 thùng/ngày, nhưng nguồn cung sẽ tăng mạnh, dẫn tới dư thừa khoảng 4 triệu thùng/ngày, theo báo cáo cùng kỳ.

Phần lớn các nhà phân tích dầu mỏ cho rằng thực tế có thể nằm ở mức trung gian giữa hai bên. Một cuộc khảo sát của Reuters hồi tháng 9 cho thấy thị trường dự báo sẽ dư khoảng 1,6 triệu thùng/ngày vào năm 2026.

Những yếu tố bất định

Quyết định của OPEC+ được xem là bước đi thận trọng nhằm tránh nguy cơ dư cung và đợt sụt giá khó tránh khỏi nếu thị trường bị “ngập” trong dầu. Đây cũng là một biện pháp “bảo hiểm” trước những bất ổn hiện nay của thị trường, cả về phía cung lẫn cầu.

Các lệnh trừng phạt mới của Mỹ đối với các nhà khai thác dầu thô Nga, cùng sức ép ngày càng lớn mà Tổng thống Mỹ Donald Trump áp lên hai khách hàng lớn nhất của Nga là Ấn Độ và Trung Quốc, đã làm dấy lên lo ngại rằng thị trường có thể mất đi một phần nguồn cung dầu từ Nga.

Tuy vậy, giới quan sát cho rằng ngay cả khi Ấn Độ và Trung Quốc tạm thời giảm mua, tình trạng này cũng chỉ mang tính ngắn hạn, và nguồn cung dầu Nga sẽ sớm trở lại ổn định.

Kịch bản lạc quan về nguồn cung chủ yếu dựa vào khả năng Nga vẫn duy trì xuất khẩu tối đa, cùng với sản lượng tăng từ các nước ngoài OPEC.

Trong khi đó, triển vọng tích cực về nhu cầu lại phụ thuộc nhiều vào khu vực châu Á - nơi chiếm khoảng hai phần ba lượng dầu thô vận chuyển bằng đường biển trên toàn cầu.

Nhu cầu dầu của châu Á được dự báo đã phục hồi trong tháng 10. Theo dữ liệu của LSEG Oil Research, nhập khẩu đạt 28,59 triệu thùng/ngày, tăng 1,49 triệu thùng/ngày so với mức 27,1 triệu thùng/ngày của tháng 9.

Tuy nhiên, phần lớn mức tăng này đến từ Trung Quốc và Ấn Độ - hai quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.

Nhập khẩu của Trung Quốc trong tháng 10 được ước tính đạt 12,21 triệu thùng/ngày, tăng so với 11,5 triệu thùng/ngày của tháng 9; còn Ấn Độ nhập khoảng 5,05 triệu thùng/ngày, tăng từ 4,79 triệu thùng/ngày của tháng trước.

Điểm chung của hai nước là đều rất nhạy cảm với giá dầu - nhập khẩu tăng mạnh khi giá hợp lý và cắt giảm khi giá leo cao.

Việc nhập khẩu sụt giảm trong tháng 9 diễn ra sau khi giá dầu tăng mạnh vào tháng 6 do xung đột ngắn giữa Israel và Iran; phần lớn các lô hàng nhập trong tháng đó được mua trong giai đoạn giá cao.

Đợt tăng nhập khẩu mạnh trong tháng 10 trùng thời điểm giá dầu hạ nhiệt sau cú sốc tháng 6, khi rủi ro địa chính trị giảm và OPEC+ tiếp tục điều chỉnh tăng sản lượng.

Tiến thoái lưỡng nan của OPEC+ hiện nay là: Để nhu cầu tăng mạnh trở thành hiện thực, giá dầu phải đủ thấp để thu hút người mua châu Á - đặc biệt là Trung Quốc, quốc gia đang tích cực bổ sung kho dự trữ thương mại và chiến lược.

Nhưng nếu OPEC+ âm thầm hạn chế việc tăng sản lượng để giữ giá ổn định, họ lại đối mặt nguy cơ khiến người mua giảm nhập khẩu.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/opec-nem-da-do-duong-734263.html