Pantsir SMD-E: Vũ khí được Nga trình làng để tối ưu hóa cho làn sóng drone

Pantsir SMD-E: Vũ khí được Nga trình làng để tối ưu hóa cho làn sóng drone
4 giờ trướcBài gốc
Tại Triển lãm Hàng không Dubai năm 2025, Nga đã giới thiệu phiên bản mới của hệ thống phòng không Pantsir, mang tên Pantsir SMD-E, được thiết kế hoàn toàn mang tên lửa nhằm đối phó với các đợt tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) quy mô lớn, đặc biệt là các drone nhỏ.
Phiên bản này được phát triển bởi công ty High-Precision Weapons, thuộc tập đoàn Rostec, và được giới thiệu là biến thể hướng xuất khẩu - tức dành cho các khách hàng quốc tế - có khả năng bảo vệ các cơ sở cố định như nhà máy, trạm điện, cơ sở dầu khí hay công trình trọng yếu.
Khác biệt lớn nhất của SMD-E so với các biến thể Pantsir truyền thống là nó loại bỏ 2 pháo 30 mm thường thấy, và thay bằng một mô-đun tên lửa duy nhất.
Mô-đun phóng của SMD-E rất linh hoạt. Nó có thể mang tối đa 12 quả tên lửa lớn 57E6-E, hoặc lên đến 48 quả tên lửa mini TKB-1055, hoặc cấu hình hỗn hợp tùy theo nhu cầu tác chiến.
Tên lửa lớn 57E6-E có tầm bắn từ khoảng 1,2 ki lô mét đến 20 ki lô mét, độ cao đến 15.000 mét; trong khi tên lửa mini TKB-1055 được thiết kế đặc biệt để bắn các UAV nhỏ như quadcopter hay FPV, với tầm hoạt động từ 500 mét tới 7.000 mét và độ cao tác chiến từ 15 mét đến khoảng 5.000 mét.
Đáng chú ý, mỗi vị trí phóng của mô-đun mini có thể chứa bốn quả, điều này giúp tăng số lượng tên lửa mà không cần thay đổi thiết kế bên ngoài của mô-đun.
Hệ thống điều khiển hỏa lực của Pantsir SMD-E cũng được nâng cấp toàn diện. Radar giám sát RLS-O-E có khả năng phát hiện mục tiêu có diện tích phản xạ radar khoảng 1 mét vuông (tương ứng UAV nhỏ) ở khoảng cách tới 45 ki lô mét.
Radar này cũng có thể theo dõi đồng thời đến 40 mục tiêu, truyền dữ liệu sang các mô-đun phóng để khai hỏa.
Mỗi mô-đun phóng còn đi kèm radar mảng pha sóng milimet và trạm quang-điện tử đa kênh (kênh quang ban ngày, nhiệt, laser), cho phép đánh giá mục tiêu chính xác, kể cả khi đó là máy bay không người lái nhỏ, chậm và bay thấp trong vùng đô thị hoặc công nghiệp.
Một điểm thú vị trong thiết kế của SMD-E là tính modular và tĩnh. Không giống các phiên bản Pantsir gắn trên xe, hệ thống này tách rời thành phần mô-đun phóng và radar giám sát, cả hai được đặt trên khung thép có thể cẩu lên mái nhà, tháp cao hoặc nền bê tông mà không cần xe chuyên dụng.
Mỗi mô-đun phóng có máy phát điện riêng và được điều khiển từ xa qua cáp quang từ một vị trí nằm cách đó khoảng 500 mét - nơi nhân sự có thể nằm trong hầm kiên cố, giảm rủi ro khi bị tấn công.
Về chiến lược sử dụng, Pantsir SMD-E không hướng tới việc di chuyển theo đội hình tác chiến mà chủ yếu được triển khai để bảo vệ các điểm cố định.
Trong kịch bản lý tưởng, radar giám sát có thể được đặt lên trụ cao, trong khi các mô-đun phóng được phân bổ xung quanh mục tiêu cần bảo vệ, liên kết về một trạm điều khiển an toàn.
Khi xuất hiện làn sóng UAV (có thể là 20-30 drone), radar nhận diện và phân loại, các mô-đun phóng nổ loạt tên lửa mini để “làm mỏng” số lượng drone trước khi chúng tiếp cận mục tiêu.
Với kho đạn lên đến 48 quả mini mỗi mô-đun, hệ thống có khả năng chịu nhiều đợt tấn công trước khi phải nạp lại.
Về chiến lược xuất khẩu, Pantsir SMD-E được Nga xem như một “mũi nhọn” mới: hệ thống có chi phí thấp hơn so với các hệ thống phòng không cao cấp phương Tây, trong khi vẫn hiệu quả cao trước các mối đe dọa từ drone.
Đối với các quốc gia vùng Vịnh, Bắc Phi hoặc châu Á, SMD-E được đánh giá là giải pháp hợp lý để bảo vệ cơ sở hạ tầng trọng yếu mà không cần đầu tư vào đội xe phòng không cồng kềnh.
Tuy vậy, khả năng xuất khẩu của nó vẫn đối mặt nhiều rủi ro. Theo các nhà phân tích, khách hàng tiềm năng cần cân nhắc chi phí bảo trì, việc thanh toán, cũng như rủi ro chính trị do phụ thuộc vào nguồn cung từ Nga.
Ngoài ra, việc tái nạp tên lửa TKB-1055 hoặc 57E6-E đòi hỏi chuỗi hậu cần đáng tin cậy.
Pantsir SMD-E không phải lần đầu xuất hiện với giới quốc tế. Nó từng được giới thiệu tại triển lãm Army 2024 ở Moskva và tiếp đó được trưng bày tại IDEX 2025 ở Abu Dhabi.
Lần xuất hiện tại Dubai năm nay được nhìn nhận là bước quan trọng trong chiến lược của Nga nhằm phục hồi và mở rộng thị trường xuất khẩu vũ khí, nhất là giữa bối cảnh nhiều biện pháp trừng phạt quốc tế.
Về dài hạn, SMD-E có thể trở thành một phần trong hệ sinh thái phòng không của nhiều quốc gia, phối hợp với các hệ thống tầm xa hoặc tầm trung để tạo lớp phòng thủ đa tầng.
Với sự gia tăng nhanh chóng của các mối đe dọa từ UAV nhỏ, thiết kế chuyên biệt cho “cuộc chiến drone” như SMD-E chắc chắn mang giá trị chiến lược cao - và nếu thành công trên thị trường quốc tế, nó có thể là đòn bẩy quan trọng cho ngành công nghiệp quốc phòng Nga.
Việt Hùng
Theo Army Recognition
Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/pantsir-smd-e-vu-khi-duoc-nga-trinh-lang-de-toi-uu-hoa-cho-lan-song-drone-post630275.antd