Phân cấp, phân quyền khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Cần tính tới các yếu tố cơ sở vật chất, con người

Phân cấp, phân quyền khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Cần tính tới các yếu tố cơ sở vật chất, con người
một ngày trướcBài gốc
Đại biểu Phạm Văn Hòa. (Ảnh: Quochoi.vn)
Tới đây, chúng ta sẽ thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Theo ông, khi thực hiện phân cấp, phân quyền, cần tính tới những yếu tố nào? Đâu là những nguyên tắc cần bảo đảm thực hiện?
- Vừa qua, Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), trong đó một điều rất đáng chú ý là tăng mạnh việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho địa phương. Quốc hội ủy quyền cho Thủ tướng Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh. HĐND cấp tỉnh có quyền ủy quyền cho UBND cấp tỉnh và đặc biệt là UBND cấp tỉnh ủy quyền cho UBND cấp xã theo mô hình 2 cấp. Tôi cho rằng đây là một bước tiến lịch sử, rất quan trọng, rất lớn trong việc thực hiện chủ trương phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho cơ sở.
Phải nói rằng, tới đây, quy mô của xã, phường không còn nhỏ như trước mà sẽ lớn hơn, có thể thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn tương đương như cấp huyện hiện nay. Sau khi không còn mô hình chính quyền địa phương cấp huyện thì cơ bản những thẩm quyền của huyện hiện nay sẽ giao cho cấp xã. Tôi cho đây là một điểm rất quan trọng. Do đó, công tác bố trí cán bộ phải nhắm đến năng lực, trách nhiệm, phẩm chất đạo đức, trình độ của cán bộ cấp xã, bảo đảm cán bộ đảm đương được công việc.
Theo quan điểm của tôi, việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho cơ sở, cho địa phương là cần thiết và quan trọng, tôi rất ủng hộ. Tuy nhiên, các điều kiện để phân cấp, phân quyền cũng phải rất rạch ròi, cụ thể, rõ ràng. Khi thực hiện phân quyền cho địa phương thì các điều kiện ở địa phương, như con người, cán bộ ở đó phải đảm bảo đảm đương được nhiệm vụ được phân.
Trong vấn đề phân cấp cũng phải tính tới các yếu tố cơ sở vật chất, con người của cấp dưới có đảm đương được nhiệm vụ như cấp trên đang thực hiện hay không, tính tới hiệu quả của công việc phân cấp. Cùng với đó, các cấp khi phân cấp, phân quyền cho cấp dưới vẫn phải chịu trách nhiệm, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở việc phân cấp, phân quyền của mình chứ không phải đã phân cấp, phân quyền cho cấp dưới rồi thì việc đó là của cấp dưới, cấp dưới phải chịu trách nhiệm.
Còn cấp đã được phân cấp, phân quyền rồi cũng phải nhận thức rõ đó là nhiệm vụ của mình, mình phải làm và làm tốt, chứ không được đòi hỏi, trông chờ cấp trên như hiện nay. Có một số trường hợp cấp trên đã phân cấp, phân quyền rồi nhưng trong tổ chức thực hiện lại lúng túng, phải gửi văn bản lên cấp trên để xin ý kiến về nội dung, vấn đề này, vấn đề kia. Tôi cho như vậy là chưa đúng, dẫn tới chậm trễ những công việc trong các cấp hành chính. Do vậy, người được phân cấp, phân quyền phải xác định đúng nhiệm vụ, quyền hạn của mình; đã được phân cấp, phân quyền thì phải thực hiện và phải chịu trách nhiệm đối với người đã phân cấp, phân quyền cho mình chứ không được lại báo cáo, xin ý kiến về những nội dung liên quan đến công việc, nhiệm vụ mà mình đã được phân. Tôi cho rằng đó là một nguyên tắc bất di bất dịch.
Tôi cũng rất đồng tình với chủ trương thực hiện ủy quyền. Cấp ủy quyền phải chịu trách nhiệm liên đới, phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở việc ủy quyền của mình để làm sao người được ủy quyền làm tròn nhiệm vụ. Ngược lại, người được ủy quyền cũng phải làm đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, làm cho đúng, làm cho tốt, thể hiện trách nhiệm đối với việc được ủy quyền.
Trong việc quản lý nhà nước theo các ngành nghề, lĩnh vực, tới đây cũng sẽ đẩy mạnh chủ trương phân cấp, phân quyền. Theo ông, việc phân cấp, phân quyền cần tránh những vấn đề gì?
- Tôi rất tán thành chủ trương cải cách thủ tục hành chính, thực hiện phân cấp, phân quyền trong thực hiện thủ tục hành chính. Ví dụ, bây giờ có những nhiệm vụ này đang là của Bộ, ngành Trung ương thì thực hiện phân cấp, phân quyền, giao cho địa phương hoàn toàn chịu trách nhiệm. Chủ trương phân cấp, phân quyền mạnh là đúng, tôi rất đồng tình và ủng hộ việc phân cấp tối đa về cho địa phương thực hiện.
Tuy nhiên, không phải lĩnh vực nào cũng có thể phân cấp, phân quyền, giao cho địa phương để cho địa phương làm hết mà phải tùy theo lĩnh vực, ngành nghề, tùy theo những điều kiện cụ thể để phân cấp, phân quyền. Ví dụ như các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, công tác đối ngoại thì Trung ương phải thống nhất quản lý trên tất cả các mặt. Còn những nội dung mà ở địa phương đủ khả năng thực hiện thì nên phân cấp, phân quyền, ủy quyền cho địa phương làm.
Cũng cần tránh tình trạng phân cấp quá nhiều, đổ trách nhiệm, thoái thác nhiệm vụ, trong khi đó địa phương làm không xuể, ảnh hưởng đến toàn cục. Tùy theo điều kiện của mỗi địa phương mà phân cấp, phân quyền cho từng lĩnh vực cho phù hợp, tùy theo khả năng, các điều kiện và cơ sở vật chất, đặc biệt là về vấn đề con người của các địa phương đó, bảo đảm cấp được phân cấp, phân quyền đảm đương được nhiệm vụ. Khi thực hiện phân cấp, phân quyền, cấp phân cấp, phân quyền phải có trách nhiệm liên đới cùng địa phương trong thực thi nhiệm vụ chứ không thể phân cấp, phân quyền, ủy quyền xong là hết nhiệm vụ.
Khi đã phân cấp, phân quyền xong rồi thì cũng cần có cơ chế để kiểm tra, giám sát. Ví dụ như sau 1, 2 hoặc 3 năm, cần tổng kết, đánh giá việc phân cấp, phân quyền, ủy quyền để xem hiệu quả đến mức độ nào, được cái gì và không được cái gì để từ đó rút kinh nghiệm cho việc triển khai giai đoạn sau đó đạt hiệu quả cao nhất.
Trân trọng cảm ơn ông!
Minh Ngọc (Thực hiện)
Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/phan-cap-phan-quyen-khi-thuc-hien-mo-hinh-chinh-quyen-dia-phuong-2-cap-can-tinh-toi-cac-yeu-to-co-so-vat-chat-con-nguoi-post550185.html