Pháp khẳng định vai trò 'đầu tàu' châu Âu trong hồ sơ Ukraine

4 giờ trướcBài gốc

Điều này phần nào cho thấy Pháp đang tiếp tục khẳng định vai trò “đầu tàu” châu Âu trong hồ sơ Ukraine, nhất là trong bối cảnh châu Âu đang chứng kiến nhiều bất đồng trong cách tiếp cận vấn đề nhằm tìm kiếm hòa bình cho Ukraine.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Ảnh: Reuters

Tổng thống Zelensky thăm Pháp 9 lần kể từ khi xung đột nổ ra

Khác với các chuyến thăm gần đây của Tổng thống Ukraine tới Pháp vốn tập trung chủ yếu vào việc đề nghị tăng cường viện trợ vũ khí, đạn dược hay hỗ trợ kinh tế, chuyến thăm lần này được đánh giá có sự chuyển biến mới về mặt nhận thức. Thay vì chỉ dừng lại ở việc cung cấp các loại vũ khí "cấp thiết" trong ngắn hạn, nội dung cuộc gặp nhiều khả năng sẽ chuyển hướng sang thảo luận về một khuôn khổ cam kết an ninh song phương dài hạn cho Ukraine, thường được hiểu là các bảo đảm an ninh giai đoạn hậu xung đột.

Trong đó, Paris có thể sẽ công bố các gói viện trợ kéo dài nhiều năm, tập trung vào các hệ thống vũ khí tiên tiến hơn, đặc biệt là tăng cường năng lực phòng không của Ukraine nhằm bảo vệ các cơ sở hạ tầng trọng yếu trước các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái từ Nga. Đồng thời, Pháp sẽ hỗ trợ Kiev phát triển và sản xuất vũ khí ngay trên lãnh thổ Ukraine, nhằm giảm bớt sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng nước ngoài.

Ngoài ra, sau các hội nghị cấp cao về "Công thức Hòa bình" của Ukraine, hai bên có thể sẽ bàn về việc mở rộng sự tham gia của các đối tác ngoài khu vực châu Âu cũng như cụ thể hóa từng giai đoạn trong kế hoạch, điển hình như thiết lập an ninh hạt nhân, đảm bảo an ninh lương thực và tái thiết cơ sở hạ tầng.

Với vai trò là một trong những cường quốc lớn của châu Âu, Pháp sẽ cùng Ukraine trao đổi về thúc đẩy giai đoạn hậu xung đột, chuẩn bị cho cơ chế giám sát ngừng bắn và khả năng triển khai lực lượng quốc tế nếu có thỏa thuận, trong khuôn khổ một "liên minh thiện chí" do Pháp và Anh dẫn dắt. Phía Kiev cũng sẽ tận dụng dịp này để bàn bạc sâu hơn với Paris về khả năng phối hợp trong Liên minh châu Âu (EU) nhằm áp đặt các biện pháp trừng phạt mới, hiệu quả hơn, nhất là đối với lĩnh vực tài chính và quân sự của Nga.

Một điểm nhấn khác là cuộc gặp dự kiến sẽ tập trung vào các bước đi thực chất và cải cách mà Ukraine cần thực hiện để tiến gần hơn tới tư cách thành viên EU. Trong đó, Pháp cam kết hỗ trợ Ukraine trong quá trình cải cách pháp lý và chống tham nhũng, nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt của Liên minh châu Âu. Thêm vào đó, việc huy động đầu tư cả từ khu vực tư nhân và công nhằm giúp tái thiết các khu vực bị chiến tranh tàn phá cũng sẽ được song phương thảo luận.

Cuộc gặp lần thứ 9 này giữa hai nguyên thủ đánh dấu sự chuyển đổi rõ rệt từ giai đoạn "viện trợ khẩn cấp" sang giai đoạn "cam kết an ninh lâu dài và tái thiết hậu xung đột", thể hiện sự gắn kết ngày càng bền chặt giữa Paris và Kiev.

Pháp định vị vai trò trong tiến trình hòa bình Ukraine

Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Emmanuel Macron, Pháp đang chủ động xác lập vị thế là "cường quốc lãnh đạo châu Âu" và đóng vai trò "người bảo đảm an ninh xuyên Đại Tây Dương" trong bối cảnh mới. Vai trò này dựa trên hai trụ cột chính: vừa đảm bảo Ukraine chiến thắng trong xung đột, vừa thúc đẩy tự chủ chiến lược cho châu Âu trên bàn đàm phán.

Pháp xem hồ sơ Ukraine như một cơ hội để hiện thực hóa tham vọng tự chủ chiến lược của châu Âu thông qua các bước đi quyết đoán nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào Mỹ. Dù vẫn công nhận vai trò không thể thay thế của NATO và Mỹ, Pháp muốn châu Âu tự gánh vác nhiều hơn về an ninh. Đặc biệt, Pháp đã đưa ra những ý tưởng mạnh mẽ nhất liên quan đến khả năng can thiệp tại Ukraine nhằm tạo ra sức răn đe, đồng thời khuyến khích các quốc gia EU khác tăng chi tiêu quốc phòng.

Không chỉ vậy, Paris còn chủ động tổ chức các hội nghị riêng biệt, điển hình là Hội nghị tại Paris tháng 3/2025, nhằm thống nhất lộ trình và vai trò giám sát lệnh ngừng bắn ở Ukraine của các nước châu Âu, tránh để Mỹ hoặc Nga hoàn toàn chi phối tiến trình hòa bình.

Ở một khía cạnh khác, Pháp nỗ lực duy trì vai trò là quốc gia châu Âu duy nhất còn giữ kênh liên lạc cấp cao với Nga, nổi bật là việc Tổng thống Macron và Tổng thống Putin vẫn duy trì điện đàm. Điều này giúp Pháp định vị mình như một trung gian tiềm năng hoặc ít nhất là người truyền tải thông điệp tin cậy giữa phương Tây và Moscow. Đây cũng là yếu tố then chốt để bảo đảm bất kỳ khuôn khổ an ninh châu Âu hậu xung đột nào đều có tiếng nói của các quốc gia châu Âu, tránh việc quyền tự quyết rơi vào tay các cường quốc ngoài khu vực.

Bên cạnh đó, Pháp cũng là một trong những quốc gia ủng hộ mạnh mẽ nhất "công thức Hòa bình" 10 điểm của Ukraine, với trọng tâm là vai trò của châu Âu trong tương lai. Pháp cam kết trở thành người bảo đảm an ninh đáng tin cậy cho Ukraine thông qua các thỏa thuận song phương, đa phương, giúp Kiev đủ mạnh để tự bảo vệ và có vị thế đàm phán lâu dài. Bên cạnh đó, Pháp cũng đặt mình vào vai trò đối tác hàng đầu trong công cuộc tái thiết và là cầu nối then chốt để thúc đẩy Ukraine hội nhập sâu vào EU, góp phần củng cố ổn định và ảnh hưởng của khối.

Lập trường của Pháp trong việc tịch thu tài sản bị phong tỏa của Nga

Pháp được đánh giá là một trong những quốc gia có tiếng nói mạnh mẽ và phức tạp nhất trong Liên minh châu Âu về việc sử dụng tài sản bị phong tỏa của Nga để hỗ trợ Ukraine. Dù luôn khẳng định vị thế tiên phong trong hỗ trợ Kiev, Paris lại thể hiện quan điểm thận trọng và không ủng hộ việc tịch thu toàn bộ tài sản của Moscow một cách trực tiếp. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ những lo ngại về pháp lý và tác động kinh tế lâu dài.

Lập trường của Pháp được thể hiện rõ ràng qua việc phân biệt giữa "tịch thu vốn gốc" và "sử dụng lợi nhuận" từ các tài sản bị phong tỏa. Cùng với một số cường quốc EU khác như Đức, Pháp phản đối đề xuất của Mỹ về việc tịch thu hoàn toàn các tài sản có chủ quyền của Ngân hàng Trung ương Nga đang bị đóng băng, với tổng trị giá khoảng 300 tỷ USD. Các nhà lãnh đạo Pháp, bao gồm Tổng thống Macron, nhấn mạnh rằng hành động này có thể vi phạm luật pháp quốc tế và tạo ra tiền lệ nguy hiểm cho hệ thống tài chính toàn cầu.

Một mối lo ngại khác của Pháp là việc tịch thu tài sản có thể làm suy giảm niềm tin vào hệ thống tài chính và tiền tệ châu Âu, đặc biệt khi phần lớn tài sản Nga được giữ tại Euroclear (Bỉ), một tổ chức hoạt động trên thị trường vốn của EU. Điều này có thể khiến các nước khác, nhất là các quốc gia không liên kết, e ngại và rút dự trữ khỏi châu Âu. Đồng thời, Paris cũng lo ngại nguy cơ bị Moscow trả đũa bằng cách thu giữ tài sản của phương Tây tại Nga, gây thiệt hại cho doanh nghiệp Pháp và EU.

Thay vì tịch thu vốn gốc, Pháp ủng hộ kế hoạch của EU và G7 về việc sử dụng phần lợi nhuận phát sinh từ các tài sản bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine. Hiện tại, phần lớn tài sản Nga (khoảng 200 tỷ Euro) đang nằm tại Euroclear và tạo ra lợi nhuận lớn nhờ hoạt động đầu tư. Pháp ủng hộ giải pháp đánh thuế và chuyển phần lợi nhuận này (ước tính hàng tỷ Euro mỗi năm) vào một quỹ đặc biệt nhằm mua vũ khí và hỗ trợ tái thiết Ukraine.

Bên cạnh đó, Pháp cũng ủng hộ đề xuất sử dụng tài sản bị phong tỏa của Nga làm tài sản thế chấp cho các khoản vay lớn của EU hoặc G7, giúp chuyển hỗ trợ trực tiếp cho Ukraine một cách nhanh chóng.

Lập trường của Pháp là sự kết hợp giữa thái độ cứng rắn và tính thực dụng. Pháp quyết liệt và cứng rắn trong việc hỗ trợ tài chính, quân sự cho Ukraine, nhưng đồng thời thực dụng trong việc tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế nhằm bảo vệ uy tín tài chính và tránh những hệ quả trả đũa pháp lý, kinh tế không mong muốn từ Nga.

Chuyến thăm Pháp của Tổng thống Ukraine Zelensky diễn ra trong bối cảnh châu Âu nỗ lực củng cố vai trò chiến lược của mình đối với cuộc xung đột Nga-Ukraine, trong đó Pháp được xem là một trong những nước có tiếng nói quan trọng. Dư luận sẽ chờ kết quả chuyến thăm để rõ hơn về lập trường của Pháp và những cam kết hỗ trợ đối với Ukraine ở thời điểm các bên đều chịu nhiều sức ép này.

Anh Tuấn/VOV-Paris

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/phap-khang-dinh-vai-tro-dau-tau-chau-au-trong-ho-so-ukraine-post1246514.vov