Phát hiện ung thư nhờ một miếng dán siêu nhỏ

7 giờ trướcBài gốc

Miếng dán nano giúp thu thập thông tin phân tử từ mô bệnh mà không cần qua sinh thiết. Ảnh: King’s College London.

Một nhóm nhà khoa học tại Đại học King’s College London vừa phát triển miếng dán đặc biệt chứa hàng chục triệu kim nano siêu nhỏ, có khả năng thu thập thông tin phân tử từ mô bệnh mà không cần lấy mẫu như sinh thiết truyền thống. Công nghệ này được kỳ vọng sẽ thay thế phần lớn các thủ thuật sinh thiết vốn gây đau, dễ biến chứng hiện nay.

Sinh thiết hiện là phương pháp then chốt trong chẩn đoán các bệnh như ung thư, Alzheimer’s hay một số bệnh lý thần kinh. Tuy nhiên, vì phải lấy mô ra khỏi cơ thể, sinh thiết không chỉ gây khó chịu cho người bệnh mà còn tiềm ẩn rủi ro như nhiễm trùng hoặc tổn thương mô lành. Ngoài ra, bác sĩ cũng khó thực hiện sinh thiết nhiều lần tại cùng một vị trí để theo dõi diễn tiến bệnh.

Khắc phục những bất cập đó, miếng dán nano hoạt động bằng cách đặt trực tiếp lên vùng mô nghi ngờ. Hàng triệu kim nano siêu nhỏ, mỏng hơn sợi tóc hàng nghìn lần, sẽ xuyên nhẹ vào lớp bề mặt mô, thu thập các "dấu tay phân tử" như protein, lipid và RNA mà không gây đau hay làm tổn hại mô.

Sau khi thu thập, các phân tử này được phân tích bằng kỹ thuật khối phổ và trí tuệ nhân tạo, cho phép bác sĩ đánh giá chính xác bệnh đang ở giai đoạn nào, khối u có hiện diện hay không và liệu phương pháp điều trị hiện tại có hiệu quả. Việc không gây tổn thương cũng giúp bác sĩ dễ dàng kiểm tra nhiều lần, mở ra khả năng theo dõi bệnh theo thời gian thực. Đây là điều chưa từng có với sinh thiết trước đây.

Trong các thử nghiệm ban đầu, nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm thành công miếng dán trên mô não người và mô bệnh từ chuột. Kết quả cho thấy khả năng thu thập tín hiệu sinh học cao mà không ảnh hưởng đến cấu trúc mô.

Công nghệ này hứa hẹn có thể tích hợp vào các thiết bị y tế thông dụng như băng dán, kính áp tròng hoặc ống nội soi. Thậm chí, miếng dán nano có thể hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định ngay trong ca phẫu thuật vì có thể đưa ra kết quả chỉ trong vòng 20 phút.

“Chúng tôi tin rằng đây sẽ là dấu mốc quan trọng trong chẩn đoán không xâm lấn, đặc biệt cho các bệnh khó tiếp cận như ung thư não hay bệnh thoái hóa thần kinh. Khi không còn nỗi sợ đau hay biến chứng từ sinh thiết, người bệnh sẽ được chẩn đoán sớm hơn, theo dõi sát sao hơn và điều trị hiệu quả hơn”, TS. Ciro Chiappini, trưởng nhóm nghiên cứu chia sẻ.

Kỳ Duyên

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/phat-hien-ung-thu-nho-mot-mieng-dan-sieu-nho-post1563940.html