Phát triển đô thị thông minh bắt đầu từ quy hoạch

5 giờ trướcBài gốc

Qua đó hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị thông minh đến năm 2030; kết nối với mạng lưới TP, đô thị thông minh trong cả nước, khu vực và trên toàn thế giới; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển Vùng Đồng bằng sông Hồng, Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước.

Hiện thực hóa

Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 hướng tới xây dựng Thủ đô Hà Nội cơ bản trở thành thành phố thông minh, hiện đại, từng bước kết nối với mạng lưới đô thị thông minh trong khu vực và thế giới. TP Hà Nội đang hiện thực hóa các mục tiêu đặt ra bằng những kế hoạch, hành động cụ thể. Vừa qua, UBND TP đã ban hành Kế hoạch hành động triển khai các nhiệm vụ, giải pháp phát triển đô thị thông minh đến năm 2030. Qua đó, đặt ra các mục tiêu: Hà Nội là TP đi đầu về quản lý, điều hành dựa trên dữ liệu với việc ứng dụng công nghệ số và phân tích dữ liệu trong mọi hoạt động của cơ quan Nhà nước và các hoạt động kinh tế - xã hội; tốc độ tăng trưởng GRDP (tổng sản phẩm trên địa bàn) bình quân năm 2025 đạt 8,5%, chuẩn bị cho tăng trưởng hai con số trong các năm tiếp theo.

Hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị thông minh đến năm 2030. Ảnh: Thanh Hải

Hạ tầng kỹ thuật đô thị thông minh, hạ tầng thông tin thông minh là nền tảng để TP từng bước phát triển trở thành trung tâm kinh tế, tài chính; thương mại, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ của cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có vị thế trong các đô thị thông minh của khu vực. Hà Nội phát triển đô thị thông minh với người dân làm trung tâm. Các hoạt động phát triển đô thị thông minh hướng tới cải thiện chất lượng sống, tối ưu hóa các dịch vụ, tiện ích phục vụ người dân. Việc phát triển và vận hành đô thị thông minh trên cơ sở tài nguyên cốt lõi là dữ liệu đô thị; bảo đảm an toàn, an ninh thông tin và tương tác; phát triển đô thị thông minh phải bảo vệ chủ quyền quốc gia trên không gian mạng…

Cụ thể hóa những mục tiêu đặt ra, vừa qua, trong dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, dự án thành phố thông minh Bắc Hà Nội đã được khởi công với tổng mức đầu tư 4,2 tỷ USD, diện tích hơn 270ha. Thành phố thông minh Bắc Hà Nội sẽ phát triển với 6 giải pháp thông minh gồm: Năng lượng thông minh, Quản trị thông minh, Đời sống thông minh, Sức khỏe - Học tập thông minh, Di chuyển thông minh và Kinh tế thông minh. Bên cạnh đó, hệ thống quản lý TP thông minh sẽ hỗ trợ phòng ngừa, cảnh báo và xử lý các hiện tượng khắc nghiệt của thiên tai, tránh úng lụt, hỏa hoạn, đồng thời bảo đảm an ninh cao nhất trên toàn khu. Cùng với việc sử dụng năng lượng tái tạo và các thiết bị thân thiện với môi trường, Thành phố thông minh Bắc Hà Nội đặt mục tiêu trở thành đô thị trung hòa carbon đầu tiên của Việt Nam và thế giới, trở thành điển hình tiêu biểu của tầm nhìn quy hoạch và quản lý đô thị trong kỷ nguyên số hóa, góp phần giải quyết những vấn đề lớn về hạ tầng hiện nay, góp phần hiện thực hóa bản Quy hoạch chung của Thủ đô Hà Nội.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền, dự án không chỉ có ý nghĩa về quy hoạch, kiến trúc, mà còn mang nhiều giá trị chiến lược, tạo động lực phát triển cho khu vực phía Bắc sông Hồng, hình thành trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ hiện đại. Ở góc độ chuyên gia, TS.KTS Phan Đăng Sơn - Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhận xét: “Thành phố thông minh này sẽ là hình mẫu, mang lại lợi ích cho người dân... Trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước thì những dự án như thế này sẽ có ý nghĩa rất quan trọng cho những đường hướng mà Đảng, Nhà nước đã vạch ra, phát triển và Việt Nam đi vào tương lai với vị thế bền vững”.

Phát huy thế mạnh

TP Hà Nội đang cụ thể hóa hai đồ án quy mô lớn, trong đó phát triển đô thị thông minh đã dần hiện hữu trên cơ sở những nền tảng sẵn có. Cuối năm 2024, Hà Nội được vinh danh là “Thành phố hạ tầng thông minh” và “Thành phố dịch vụ công thông minh”. Để trở thành đô thị thông minh, Hà Nội phải giải quyết những vấn đề đặt ra của mô hình đô thị nén. Trong đó, cần phát triển hạ tầng giao thông công cộng đồng bộ. Đồng thời, mở rộng không gian ngầm như trung tâm thương mại dịch vụ hay hệ thống mạng lưới giao thông dưới lòng đất hoặc hệ thống giao thông nhiều tầng bậc để giảm tải áp lực trên bề mặt. PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia kinh tế, cho rằng: “Vấn đề quan trọng là bố trí quy hoạch của TP phải đi vào nền nếp, để từ đó chúng ta có mức độ phân tán các cơ sở hạ tầng cũng như các cơ quan quản lý Nhà nước ở những khu vực nhất định, nhằm tránh tập trung quá mức ở một khu vực nào đó. Đặc biệt, quá trình phát triển hệ thống nhà cao tầng, các khu chung cư cũng cần thực hiện đúng bài bản, nghiêm ngặt, theo đúng quy hoạch. Lúc đó, chúng ta mới giảm được mật độ lưu thông ở các khu vực mới này”.

Mặt khác, theo các chuyên gia, trên con đường xây dựng đô thị thông minh cần phải rạch ròi giữa hai yếu tố bảo tồn và phát triển. KTS Trần Ngọc Chính cho biết: “Với không gian rất lớn nên khi áp dụng đô thị thông minh vào Hà Nội phải khác những đô thị khác, phải phân khu và những khu vực chức năng như khu đô thị cổ, đô thị cũ, đô thị phát triển và phải có phương án để tạo nên kết nối đô thị thông minh”.

Để thực hiện mục tiêu xây dựng Thủ đô Hà Nội trở thành đô thị thông minh đến năm 2030, TP Hà Nội đã đề ra 9 giải pháp để thực hiện, bao quát trên nhiều lĩnh vực. Về quy hoạch giải phát đặt ra là: quy hoạch xanh thông minh; quy hoạch không gian ngầm và không gian thông minh; phát triển không gian xanh, sông nước và văn hóa; quy hoạch đô thị gắn với giao thông công cộng; tích hợp công nghệ thông minh trong quy hoạch. Đối với kinh tế là phát triển kinh tế số và dịch vụ thông minh; phát triển khu công nghệ cao và đổi mới sáng tạo; phát triển nông nghiệp thông minh và đô thị sinh thái, thông minh; phát triển bền vững và bảo vệ môi trường; phát triển đồng bộ các khu vực kinh tế và thị trường số.

Triển khai Luật Thủ đô ngày 28/6/2024, bảo đảm nền tảng pháp lý cho các giải pháp tài chính. Nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận; đào tạo kiến thức về đô thị, thành phố thông minh; tổ chức chiến dịch truyền thông trải nghiệm; hỗ trợ truyền thông cho DN; ứng dụng công nghệ truyền thông hiện đại. Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ; khuyến khích cung cấp và sử dụng dữ liệu mở; ưu đãi tài chính; xây dựng nền tảng phản hồi cộng đồng; tổ chức cuộc thi và giải thưởng sáng tạo; liên kết quốc tế; phát triển mô hình tài chính cộng đồng. Phát triển nhân lực chất lượng cao; đào tạo nhân lực cho đô thị, thành phố thông minh; giáo dục STEM; hỗ trợ cộng đồng tiếp cận công nghệ; Thu hút nhân tài CNTT-TT; phát huy vai trò lãnh đạo trong thu hút chuyên gia.

Ưu tiên kinh phí cho nghiên cứu công nghệ số; tăng cường hạ tầng công nghệ số; khuyến khích khởi nghiệp sáng tạo; phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo; phát triển thị trường khoa học công nghệ và hợp tác quốc tế. Duy trì và mở rộng hợp tác quốc tế; khuyến khích đầu tư quốc tế vào thành phố thông minh; tham gia mạng lưới thành phố thông minh toàn cầu; hỗ trợ đào tạo và trao đổi chuyên gia; phát triển hợp tác công tư quốc tế (PPP). Phát triển các ngành trong đô thị thông minh như: quy hoạch và kiến trúc; xây dựng; văn hóa; nông nghiệp và môi trường; y tế.

Đô thị thông minh trước hết là căn hộ thông minh, ngôi nhà thông minh, khu phố thông minh, giao thông thông minh, chiếu sáng thông minh. Và tất cả những hoạt động phải có sự quan hệ của các yếu tố về kỹ thuật, đặc biệt là về công nghệ số để tạo nên sự kết nối, gọi là kết nối của chuyển đổi số.

KTS Trần Ngọc Chính - Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam

Lại Tấn

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/phat-trien-do-thi-thong-minh-bat-dau-tu-quy-hoach.837834.html