Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Tuấn Anh trình bày tham luận về “Phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn, công nghệ cao, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới Net Zero tại Đồng Nai”. Ảnh: Công Nghĩa
Theo Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Tuấn Anh, trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng gay gắt, tài nguyên thiên nhiên suy giảm, áp lực dân số và đô thị hóa ngày một gia tăng, yêu cầu phát triển xanh, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp công nghệ cao, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới Net Zero, đã trở thành mệnh lệnh của thời đại, một yêu cầu khách quan và là định hướng chiến lược.
Tỉnh công nghiệp đi đầu phát triển nông nghiệp
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Tuấn Anh, giai đoạn 2020-2025, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn từ biến đổi khí hậu, dịch bệnh, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt…, song với sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự quan tâm của Mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội; sự phối hợp đồng bộ trách nhiệm cao của các sở, ban, ngành, UBND cấp xã; sự nỗ lực, sáng tạo của các doanh nghiệp và nhất là sự chung sức, đồng lòng của nhân dân, ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong thực hiện nhiệm vụ chung và phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao nói riêng. Cụ thể: Tăng trưởng chung vượt mục tiêu nghị quyết đề ra. Cơ cấu kinh tế ngành chuyển dịch đúng hướng, tăng tỷ trọng các ngành, lĩnh vực có giá trị kinh tế cao. Nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao được triển khai rộng khắp.
Các đại biểu dự Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030. Ảnh: Công Nghĩa
Toàn tỉnh đã hình thành 15 vùng sản xuất hữu cơ, tăng 5 lần so với mục tiêu đề ra của năm 2025; hình thành 8 vùng sản xuất ứng dụng công nghệ cao; 100% diện tích trồng mới và tái canh tác sử dụng các giống mới, giống chất lượng cao; 95% đàn gia súc, gia cầm sử dụng giống tiến bộ kỹ thuật; đẩy mạnh ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất, nhất là khâu làm đất, thu hoạch; ứng dụng thiết bị bay không người lái trong chăm sóc, phòng chống sinh vật gây hại; thực hiện giám sát và điều khiển các thông số tiểu khí hậu trong trồng trọt bằng điện thoại thông minh, bằng máy tính; ứng dụng công nghệ sinh học trong trồng trọt và chăn nuôi...
Toàn tỉnh hình thành 436 mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với tổng quy mô hơn 3,7 ngàn hécta cây trồng và trên 89 triệu con heo, gia cầm/năm. Để đạt được những kết quả đã nêu, có nhiều bài học, trong đó một số bài học tâm đắc ngành rút ra đó là:
Thứ nhất, cần quán triệt đầy đủ, thường xuyên các chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh; đồng thời phát huy hiệu quả sự phối hợp liên ngành và sự đồng thuận, tham gia tích cực của nhân dân.
Thứ hai, phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn và ứng dụng công nghệ cao phải được triển khai đồng bộ, gắn liền với định hướng phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh.
Thứ ba, nguồn nhân lực chất lượng cao cùng với khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt tạo đột phá, nâng cao hiệu quả sản xuất và đưa nông nghiệp Đồng Nai phát triển bền vững, hội nhập sâu rộng.
Phát triển nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao
Bước vào giai đoạn 2025-2030, bên cạnh những thuận lợi lớn về vị trí địa kinh tế và những thành quả đạt được trong thời kỳ qua, ngành nông nghiệp và môi trường cũng đứng trước nhiều khó khăn, thách thức từ tình hình chung cũng như nội tại của nền sản xuất như: biến đổi khí hậu, thiên tai và dịch bệnh có thể tiếp tục diễn biến phức tạp; khả năng cao xuất hiện dịch bệnh mới trên cây trồng, vật nuôi.
Phần lớn mô hình ứng dụng công nghệ cao, hữu cơ, tuần hoàn mới chỉ triển khai ở mức thí điểm, tính hiện đại chưa cao, chưa nhiều mô hình tự động hóa, chuyển đổi số toàn diện; sức lan tỏa chưa mạnh, chưa gắn chặt với chuỗi giá trị; nguồn nhân lực chất lượng cao, tinh thông trong sản xuất nông nghiệp còn ít so yêu cầu đặt ra...
Từ bối cảnh thực tiễn trên và định hướng chiến lược của giai đoạn 2025-2030, ngành xác định: Phát huy tối đa các nguồn lực và quản lý, sử dụng tài nguyên, đất đai, khoáng sản theo hướng hiệu quả, bền vững; chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng cường năng lực phòng, chống thiên tai. Để đạt những mục tiêu trên, ngành tập trung thực hiện các nhóm giải pháp sau:
Một là, gắn với việc triển khai nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025-2030, ngành nông nghiệp và môi trường xây dựng kế hoạch cụ thể để phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng công tác truyền thông để người dân kịp thời tiếp nhận kiến thức, thông tin, ngay cả bằng chính chiếc điện thoại thông minh trên tay.
Hai là, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, thích ứng biến đổi khí hậu và tiến tới Net Zero; đẩy mạnh chuyển đổi số, triển khai các nền tảng quản lý thông minh trong sản xuất, gắn chặt với nhiệm vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh sản phẩm.
Ba là, kịp thời nhân rộng các mô hình nông nghiệp xanh, chăn nuôi công nghệ cao, chăn nuôi nhà tầng thông minh kết hợp năng lượng tái tạo. Chú trọng trồng rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, quản lý tài nguyên nước hiệu quả và phát triển nền kinh tế carbon thấp.
Bốn là, hiện đại hóa, nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống dịch vụ nông nghiệp, thủy lợi theo hướng đa mục tiêu; bảo vệ thực vật, thú y được nâng tầm chuyên nghiệp, nhanh chóng, kịp thời trên cả 3 mặt đó là dự báo, phòng ngừa và dập dịch phát sinh.
Năm là, chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt khu vực người dân, theo hướng “tri thức hóa nông dân”, đội ngũ cán bộ kỹ thuật cơ sở; đảm bảo chủ động đáp ứng yêu cầu phát triển đặt ra.
Diện tích rừng được bảo vệ hiệu quả; tỷ lệ che phủ rừng đạt 25,28%. Đồng Nai nổi bật là tỉnh có tỷ lệ che phủ rừng cao nhất khu vực Đông Nam Bộ và Nam Bộ. Bước đầu triển khai thực hiện Hợp phần 1 Đề án giảm thiểu khí các-bon. Phấn đấu mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, đảm bảo đến năm 2030 là 20%, năm 2035 là 45% và cam kết đến năm 2050 đạt mức phát thải ròng bằng “0”.
Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường NGUYỄN TUẤN ANH
Bình Nguyên (ghi)