Phát triển tài sản số (Kỳ 2): Ba rào cản về hạ tầng

một ngày trướcBài gốc

Đó là ba rào cản lớn: hạ tầng kỹ thuật số chưa đồng đều, thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao và hạ tầng năng lượng chưa đáp ứng được nhu cầu.

Khi hạ tầng kỹ thuật số tạo ra "hố sâu số hóa"

Trong thế giới tài sản số, việc có hay không có kết nối internet quyết định tất cả. Ở châu Á, sự tương phản về hạ tầng kỹ thuật số tạo nên một bức tranh đầy mâu thuẫn: một bên là những thành phố như Singapore, Seoul hay Thượng Hải có tốc độ internet 5G hàng đầu thế giới, bên kia là hàng trăm triệu người dân ở vùng nông thôn vẫn đang loay hoay tìm tín hiệu 3G.

"Hố sâu số hóa" này không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là rào cản kinh tế. Tại nhiều vùng nông thôn ở các nước đang phát triển như Bangladesh, Myanmar hay Lào, việc sở hữu một chiếc smartphone đủ mạnh để chạy ví điện tử vẫn là giấc mơ xa vời đối với nhiều gia đình. Chi phí thiết bị và cước internet hàng tháng có thể chiếm tới 20 - 30% thu nhập, khiến tài sản số trở thành "đặc quyền của người giàu".

Thậm chí khi đã vượt qua được rào cản về thiết bị, hệ thống thanh toán kỹ thuật số ở nhiều quốc gia vẫn còn non trẻ và thiếu tin cậy. Làm sao có thể kỳ vọng người dân chấp nhận Bitcoin hay Ethereum khi ngay cả việc chuyển tiền qua ứng dụng ngân hàng còn gây lo lắng? Sự thiếu vắng một hạ tầng tài chính kỹ thuật số vững chắc chính là nút thắt đầu tiên cần được tháo gỡ.

Cuộc khủng hoảng nhân lực thầm lặng

Nếu hạ tầng là nền móng, thì nhân lực chất lượng cao chính là linh hồn của ngành tài sản số. Và đây chính là lĩnh vực châu Á đang đối mặt với cuộc khủng hoảng thầm lặng nhất.

Công nghệ blockchain và mật mã học không phải là những môn học bạn có thể học trong vài tuần. Chúng đòi hỏi sự kết hợp phức tạp giữa toán học, khoa học máy tính, kinh tế và thậm chí cả tâm lý học. Để xây dựng một ứng dụng DeFi an toàn hay một nền tảng NFT ổn định, bạn cần những kỹ sư không chỉ giỏi lập trình mà còn hiểu sâu về cơ chế đồng thuận, kỹ thuật mã hóa và kinh tế token.

Thế nhưng, các trường đại học ở châu Á vẫn đang "chậm chân" trong việc cập nhật chương trình đào tạo. Trong khi các sinh viên Mỹ và châu Âu có thể theo học các khóa Blockchain Engineering hay Cryptoeconomics từ năm đại học thứ hai, sinh viên châu Á chủ yếu phải tự học qua YouTube và các khóa học online. Kết quả là một thế hệ "kỹ sư tự học" với nền tảng không đồng đều và thiếu tính hệ thống.

Tệ hơn nữa là hiện tượng "chảy máu chất xám". Những tài năng hiếm hoi được đào tạo bài bản về blockchain ở châu Á thường bị các công ty công nghệ lớn ở phương Tây "săn đón" với mức lương gấp 3-5 lần so với trong nước. Kết quả là các dự án nội địa liên tục thiếu hụt nhân lực chất lượng, trong khi phải cạnh tranh với những startup quốc tế có nguồn lực tài chính dồi dào.

Cơn khát năng lượng của "thời đại khai thác"

Rào cản thứ ba đóng vai trò số còn chính là hạ tầng năng lượng. Nhiều người nghĩ rằng tài sản số chỉ cần internet và máy tính, nhưng thực tế, việc duy trì mạng lưới blockchain đòi hỏi một lượng năng lượng khổng lồ.

Lấy Bitcoin làm ví dụ, mạng lưới này tiêu thụ khoảng 150 terawatt-giờ điện mỗi năm - tương đương với tổng mức tiêu thụ điện của Argentina. Và con số này chỉ tăng chứ không giảm, khi ngày càng có nhiều "thợ đào" tham gia cuộc đua tìm kiếm Bitcoin mới.

Vấn đề ở châu Á là nhiều quốc gia chưa có lưới điện đủ mạnh và ổn định để phục vụ các trang trại khai thác quy mô lớn. Tại các nước ở Đông Nam Á, việc mất điện đột ngột vẫn xảy ra thường xuyên, khiến các nhà đầu tư không dám rót vốn vào các dự án khai thác dài hạn.

Thậm chí khi có điện ổn định, giá điện biến động mạnh cũng khiến việc tính toán lợi nhuận trở nên khó khăn. Các thợ đào phải liên tục di chuyển thiết bị để tìm kiếm những nơi có giá điện rẻ nhất, tạo ra sự tập trung khai thác ở một vài khu vực và gây quá tải cho lưới điện địa phương.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng trầm trọng, hoạt động khai thác tiền mã hóa đang trở thành "con dao hai lưỡi". Một mặt, nó mang lại cơ hội kinh tế và công nghệ; mặt khác, nó tạo ra áp lực lớn lên môi trường.

Nhiều chính phủ châu Á đang đứng trước thế tiến thoái lưỡng nan. Họ muốn thu hút đầu tư và phát triển công nghệ blockchain, nhưng cũng không thể bỏ qua cam kết giảm phát thải carbon. Trung Quốc đã ra lệnh cấm hoàn toàn hoạt động khai thác Bitcoin, trong khi các nước như Kazakhstan và Iran liên tục thay đổi chính sách, tạo ra sự bất ổn cho toàn ngành.

Bùi Tú

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/phat-trien-tai-san-so-ky-2-ba-rao-can-ve-ha-tang-235969.html