Phát triển thị trường vốn giảm tải áp lực cho ngân hàng

4 giờ trướcBài gốc

Xu hướng chuyển đầu tư sang chứng khoán là đang diễn ra

Trình bày tham luận tại buổi Đối thoại với chủ đề “Tiền mới, hàng mới và Cơ hội trên thị trường mới nổi" do Câu lạc bộ Nhà báo Chứng khoán tổ chức sáng nay 23/10, ông Phạm Lưu Hưng, Giám đốc Trung tâm phân tích của SSI Research cho rằng có rất nhiều lý do để giải thích cho hoạt động bán tháo của nhà đầu tư nước ngoài ngay cả khi FTSE Russell chính thức chấp thuận nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ cận biên lên mới nổi thứ cấp.

Nhìn ở góc độ tích cực, nhà đầu tư nước ngoài thường có xu hướng bán tháo khi thị trường đạt đỉnh. Trong khi đó, gần đây sự trỗi dậy của thị trường Trung Quốc đã ảnh hưởng lên dòng vốn vào các quốc gia như Việt Nam. Sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Trung Quốc là áp lực chung với hầu hết các thị trường không riêng gì Việt Nam.

Bên cạnh đó, chúng ta nói nhiều về nguồn cung hàng mới, tiền mới nhưng dòng tiền thực sự không quá nhiều. Các ETF được kỳ vọng rót vào 1-2 tỷ USD thì không phải tiền lớn trong khi room ngoại còn tới 80 tỷ USD nữa. Nhà đầu tư nước ngoài bán ròng gần 8 tỷ USD từ 2022 đến nay.

Ông Phạm Lưu Hưng, Giám đốc Trung tâm phân tích của SSI Research

Trong khi đó, theo Chuyên gia phân tích của SSI Research, nhà đầu tư cá nhân hiện mới là động lực chính, là nhân tố dẫn dắt cho thị trường tăng trưởng. Phân bổ tài sản của người dân Việt Nam vào chứng khoán thì còn ít, mọi người vẫn có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn.

Trong những năm gần đây, tỷ lệ tiết kiệm trên thu nhập vẫn tăng. Nếu lấy vốn hóa thị trường ở các nước trên thế giới chia tiền gửi ngân hàng (loại bỏ Trung Quốc ra), thì tỷ lệ vốn hóa/tiền gửi ngân hàng đang ở mức thấp, do đó, việc phát triển thị trường vốn đẩy tiết kiệm sang chứng khoán có thể làm được.

Trên thực tế, xu hướng chuyển đầu tư sang chứng khoán là đang diễn ra. Số tài khoản chứng khoán nhà đầu tư trong nước mở mới rất cao, margin cũng tăng mạnh, dư địa tăng chứng khoán lớn. "Chúng ta làm thế nào để hút được cầu này? Khi phát triển nhà đầu tư theo hướng nhiều nhà đầu tư tổ chức hơn thì rủi ro biến động thị trường sẽ giảm đi. Độ biến động thị trường của Việt Nam vẫn đang cao so với các quốc gia khác", ông Hưng nhấn mạnh.

Về phía cung, ở Việt Nam đang có làn sóng IPO nhưng đếm về số so với quốc gia khác thì số lượng IPO vẫn chưa phải cao. Chúng ta muốn quay trở lại giai đoạn IPO bùng nổ như năm 2016-2017.

Mặc dù vậy, số lượng doanh nghiệp Việt Nam IPO liên quan đến tài chính nhiều trong khi thế giới đã trải qua giai đoạn này rồi. Chúng ta nên hướng tới đẩy mạnh IPO ngành tiêu dùng công nghệ số. Đặc biệt, nếu thời gian tới có thêm lượng hàng hóa đến từ các ngành nghề tiêu dùng, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài FDI thì sẽ thu hút nhà đầu tư nước ngoài tốt hơn.

Cần thêm hàng hóa chất lượng, ưu tiên ngành mới

T.S Cấn Văn Lực cho biết, tổng tín dụng hiện cao hơn tiền gửi khoảng 2 triệu tỷ đồng tính đến hết tháng 9/2025. Sau 7 tháng đầu năm nay, tốc độ tăng trưởng tín dụng (19%) cũng cao hơn đáng kể so với tăng trưởng tiền gửi (15,5%), cho thấy ngành ngân hàng không hề dư dả vốn. Trong khi đó, mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao của Việt Nam (trên 10%/năm đến 2030) đòi hỏi nhu cầu vốn đầu tư khổng lồ, ước tính lên tới 270 tỷ USD mỗi năm. Đặt trong bối cảnh nguồn vốn nội tại đã căng thẳng, yêu cầu này đang tạo ra gánh nặng khổng lồ, đòi hỏi phải có các giải pháp huy động vốn hiệu quả để giảm tải cho hệ thống ngân hàng và đáp ứng mục tiêu phát triển.

Để thị trường chứng khoán phát triển bền vững, cần triển khai một cách đồng bộ các giải pháp chiến lược. Ảnh: T.L

“Cơ cấu vốn năm 2024 cho thấy sự phụ thuộc lớn vào hệ thống ngân hàng khi kênh này cung ứng tới 50% tổng vốn. Trong khi đó, huy động qua thị trường chứng khoán (cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp) còn rất khiêm tốn, chỉ đạt khoảng 14%. Sự mất cân đối này đang tạo áp lực lớn cho ngành ngân hàng. Vì vậy, tôi đã có kiến nghị trình Thủ tướng Chính phủ giải pháp nâng dần tỷ trọng của thị trường vốn lên mục tiêu 25 - 27%, nhằm giảm tải cho hệ thống tín dụng và thúc đẩy thị trường phát triển cân bằng, bền vững hơn”, ông Lực nhấn mạnh.

Theo ông Cấn Văn Lực, để thị trường chứng khoán phát triển bền vững, cần triển khai một cách đồng bộ các giải pháp chiến lược. Đầu tiên, về chất lượng hàng hóa, cần tạo ra một cơ chế thông suốt cho doanh nghiệp chuyển sàn từ UPCoM lên HOSE, đồng thời tái cơ cấu danh mục niêm yết để ưu tiên các ngành công nghệ và công nghiệp cốt lõi thay vì quá tập trung vào ngân hàng, bất động sản.

Song song với việc cải thiện hàng hóa, các kênh huy động vốn cũng cần được phát triển mạnh mẽ thông qua việc mở rộng các quỹ đầu tư, đặc biệt là quỹ mở, và khuyến khích các sản phẩm đầu tư xanh. Việc đẩy mạnh phát hành trái phiếu xanh cho cả Chính phủ và doanh nghiệp là một bước đi quan trọng để đáp ứng xu thế bền vững./.

Để củng cố nền tảng thị trường, ông Cấn Văn Lực nhấn mạnh sự cần thiết của việc sớm áp dụng tiêu chuẩn báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) và xây dựng bộ tiêu chí xanh. Cuối cùng, yếu tố then chốt là phải đảm bảo an ninh thị trường, trong đó an ninh mạng và an ninh tài chính cần được đầu tư bảo vệ nghiêm ngặt để duy trì sự ổn định chung.

Mai Tấn

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/phat-trien-thi-truong-von-giam-tai-ap-luc-cho-ngan-hang-185602.html