Philippines tạm ngừng nhập gạo, Việt Nam đối mặt thách thức

3 giờ trướcBài gốc

Xuất khẩu gạo gặp khó khi Phillipnes dừng thu mua.

Philippines – thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam – vừa thông báo tạm thời dừng mua gạo từ nước ta, động thái nhằm bảo vệ nông dân nội địa trước vụ thu hoạch trong nước. Quyết định này lập tức thu hút sự chú ý của giới thương mại nông sản và khiến nhiều doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam lo ngại.

Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), Philippines đã viện dẫn lý do lượng gạo tồn kho trong nước đang ở mức cao, cùng thời điểm chuẩn bị vào vụ thu hoạch chính, nên cần hạn chế nhập khẩu để giữ giá bán lúa gạo ổn định cho nông dân. Tuy nhiên, động thái này không chỉ mang tính kỹ thuật mùa vụ, mà còn phản ánh xu hướng bảo hộ nông nghiệp gia tăng tại nhiều quốc gia trong bối cảnh giá lương thực thế giới biến động.

Việt Nam hiện là nguồn cung gạo lớn nhất cho Philippines, chiếm khoảng 80% lượng gạo nhập khẩu hàng năm của quốc gia này. Năm 2024, Việt Nam xuất sang Philippines hơn 3,2 triệu tấn gạo, mang về kim ngạch gần 2 tỷ USD. Việc tạm ngừng nhập khẩu, dù có thể chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, vẫn sẽ ảnh hưởng đáng kể đến doanh số xuất khẩu của các doanh nghiệp, đặc biệt là những đơn vị chuyên cung cấp gạo trắng và gạo thơm cho thị trường này.

Một số chuyên gia cho rằng, nếu lệnh tạm ngừng kéo dài, Việt Nam sẽ phải tìm cách chuyển hướng hàng sang các thị trường khác như Indonesia, Malaysia, châu Phi hoặc Trung Đông. Tuy nhiên, những thị trường này đòi hỏi điều chỉnh về chủng loại, tiêu chuẩn chất lượng và giá bán, nên không thể bù đắp ngay lập tức sản lượng đã mất. Đồng thời, việc cạnh tranh với các nhà cung cấp khác – đặc biệt là Thái Lan – sẽ trở nên gay gắt hơn.

Về phía nông dân, việc xuất khẩu gạo gặp khó có thể tạo áp lực giảm giá lúa trong nước, nhất là ở Đồng bằng sông Cửu Long – vùng trồng lúa chủ lực của Việt Nam. Dù hiện tại giá lúa vẫn duy trì ở mức tương đối ổn định nhờ nhu cầu nội địa và một số đơn hàng từ các thị trường khác, nhưng nếu tình trạng kéo dài, chuỗi cung ứng từ nông trại tới nhà máy chế biến sẽ bị ảnh hưởng.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam đã kiến nghị Bộ Công Thương trao đổi trực tiếp với phía Philippines để làm rõ thời hạn và phạm vi áp dụng biện pháp tạm ngừng nhập khẩu, đồng thời tìm kiếm giải pháp duy trì kênh thương mại ổn định. Một số phương án được đề xuất gồm tăng cường hợp tác kỹ thuật, hỗ trợ bảo quản và phân phối gạo trong giai đoạn dư cung ở Philippines, qua đó vẫn giữ vai trò là đối tác chiến lược lâu dài.

Các chuyên gia thương mại nhận định, biến động này là lời nhắc nhở cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam về sự cần thiết của việc đa dạng hóa thị trường và sản phẩm. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, xung đột địa chính trị và xu hướng bảo hộ thương mại tiếp tục gia tăng, việc phụ thuộc quá lớn vào một thị trường duy nhất tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Hiện chưa rõ thời điểm Philippines sẽ dỡ bỏ lệnh tạm ngừng nhập khẩu, nhưng theo thông lệ, khi vụ thu hoạch nội địa kết thúc và nhu cầu dự trữ tăng trở lại, các đơn hàng có thể được nối lại. Trong thời gian này, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động đàm phán, mở rộng quan hệ với nhiều khách hàng quốc tế, đồng thời đầu tư nâng cao chất lượng chế biến để sẵn sàng đáp ứng yêu cầu khắt khe hơn từ các thị trường mới.

Minh Thành

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/philippines-tam-ngung-nhap-gao-viet-nam-doi-mat-thach-thuc-101221.html