Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình: Gần dân hơn, minh bạch hơn

7 giờ trướcBài gốc

Tái thiết để tăng tốc, bứt phá

- Thưa Phó Thủ tướng, đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp và các tỉnh, thành sau sáp nhập đã được triển khai ra sao? Chính phủ và các địa phương đã sẵn sàng cho thời điểm lịch sử ngày 1/7 tới chưa?

Sau khi sáp nhập thêm Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM sẽ trở thành đô thị lớn, với nhiều không gian phát triển mới (ảnh minh họa).

- Thời gian qua, Bộ Chính trị đã cử 19 đoàn công tác do các Ủy viên Bộ Chính trị dẫn đầu, trực tiếp xuống các địa phương chỉ đạo công tác chuẩn bị: từ việc xác định trung tâm tỉnh, trung tâm xã, sát nhập xã, đến chuẩn bị nhân sự và văn kiện đại hội. Hầu như tuần nào Bộ Chính trị cũng nghe báo cáo về công tác chuẩn bị và đã quyết định: ngày 30/6, các tỉnh sẽ đồng loạt công bố các quyết định đã được Quốc hội thông qua về tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính… Bộ Chính trị cũng phân công các đồng chí là lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước đến các địa phương để chủ trì lễ công bố - sự kiện mang tính lịch sử quốc gia.

Phường Long Biên - Hà Nội vận hành thử trước khi chính thức đi vào hoạt động từ 1/7.

Đến nay, có thể nói, công tác chuẩn bị cho ngày 30/6 và chính thức đi vào hoạt động của các tỉnh mới và chính quyền hai cấp về mặt hình thức đã hoàn tất. Chủ trương này cũng đã tạo sự phấn khởi đối với người dân và doanh nghiệp. Qua lấy ý kiến, có hai địa phương đạt 100% đồng thuận; còn lại đều trên 90%, nhiều nơi đạt 98 - 99%. Điều đó cho thấy sự ủng hộ rất lớn của người dân với chủ trương này.

Nhiều doanh nghiệp ở địa phương đề xuất tổ chức bắn pháo hoa, xem đây là dấu mốc mở đầu cho một tỉnh mới, một thời kỳ phát triển mới. Không khí chung rất tích cực, phấn khởi. Lãnh đạo nhiều quốc gia khi tiếp xúc với chúng tôi cũng đánh giá cao chủ trương này, coi đây là bước đi táo bạo, sáng suốt của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Có đồng chí còn nói đây là "quyết định khí phách" của Việt Nam.

- Việc sắp xếp, tổ chức lại mô hình chính quyền địa phương lần này, hướng đến mục tiêu gì, thưa Phó Thủ tướng?

- Trong suốt nhiều thập kỷ qua, bộ máy chính quyền địa phương ba cấp của chúng ta đã phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, đến thời điểm này, mô hình ba cấp bộc lộ một số bất cập: thứ nhất, tổ chức bộ máy chưa thật sự khoa học, có phần cồng kềnh; thứ hai, mô hình này tạo ra tầng nấc trung gian, làm chậm quy trình; thứ ba, biên chế còn đông, gây khó khăn cho việc cải cách tiền lương và tinh gọn tổ chức.

Từ những thực tiễn đó, Trung ương và Bộ Chính trị xác định cần một cuộc cách mạng về tổ chức, bộ máy một cách khoa học, gọn nhẹ, hiệu quả hơn. Chúng ta đã quyết định xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bỏ cấp huyện, tổ chức lại cấp tỉnh và cấp xã với quy mô khác biệt. Việc xóa bỏ tầng trung gian sẽ giúp chính quyền gần dân hơn, kiểm soát địa bàn tốt hơn, đồng thời giảm chi phí vận hành.

Đây cũng là dịp để sắp xếp lại đội ngũ cán bộ theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Những cán bộ chưa phát huy tốt hiệu lực, đã cao tuổi, có vấn đề sức khỏe hoặc có nguyện vọng xin nghỉ đã được xem xét giải quyết phù hợp. Quan trọng hơn, việc tái tổ chức này tạo dư địa để thu hút nhân lực chất lượng cao. Hiện nay, lớp trẻ tốt nghiệp với nền tảng học vấn bài bản, trình độ chuyên môn cao. Chúng ta cần tạo điều kiện để những người ưu tú này tham gia vào bộ máy Nhà nước.

Đến thời điểm này, qua sắp xếp, số lượng đơn vị hành chính đã giảm rõ rệt: cấp tỉnh từ 63 giảm xuống còn 34 tỉnh, thành; cấp xã từ hơn 10.300 xuống còn hơn 3.300. Để làm được điều này, chúng ta đã sửa Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Tổ chức Chính phủ. Chính phủ cũng ban hành gần 40 nghị định, trong đó có Nghị định 28 rất quan trọng về phân cấp, phân quyền.

Kết nối hạ tầng, kết nối không gian phát triển

- Việc sắp xếp từ 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh xuống còn 34 đơn vị có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển, thưa Phó Thủ tướng?

- Việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh nhằm tạo ra những không gian kinh tế đủ lớn, kết nối tốt hơn giữa các vùng, khai thác tối đa tiềm năng vùng miền để chuẩn bị cho một giai đoạn phát triển mới của đất nước. Đến nay, phần lớn các tỉnh sau sáp nhập đều có quy mô dân số từ 2 đến 3 triệu người trở lên, quy mô kinh tế lớn, địa hình kết hợp giữa miền núi, đồng bằng, miền biển. Đặc biệt, nhiều địa phương đã hình thành những không gian kinh tế vượt trội, có thể sánh với các vùng phát triển trong khu vực.

“Đây cũng là dịp để sắp xếp lại đội ngũ cán bộ theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Những cán bộ chưa phát huy tốt hiệu lực, đã cao tuổi, có vấn đề sức khỏe hoặc có nguyện vọng xin nghỉ đã được xem xét giải quyết phù hợp. Quan trọng hơn, việc tái tổ chức này tạo dư địa để thu hút nhân lực chất lượng cao. Hiện nay, lớp trẻ tốt nghiệp với nền tảng học vấn bài bản, trình độ chuyên môn cao. Chúng ta cần tạo điều kiện để những người ưu tú này tham gia vào bộ máy Nhà nước” - Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình

Chẳng hạn, TPHCM khi sáp nhập thêm Bình Dương - trung tâm công nghiệp lớn, và Bà Rịa - Vũng Tàu - trung tâm công nghiệp, du lịch, nơi sắp có khu thương mại tự do - sẽ tạo thành một vùng kinh tế mạnh mẽ, tiềm lực lớn. Tất cả những điều này nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng, tái cơ cấu nền kinh tế. Việc sắp xếp bộ máy chỉ là một phần trong chiến lược tạo không gian kinh tế mới, cùng với các chủ trương lớn như phát triển hạ tầng, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, đường sắt tốc độ cao, năng lượng nguyên tử, trung tâm tài chính…Đây là loạt chủ trương để chuẩn bị tạo không gian kinh tế, để đất nước tăng tốc, bứt phá.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình

Nhiều tỉnh, thành sau sáp nhập có quy mô diện tích rất rộng, trải dài từ đồng bằng, rừng núi tới biển, dẫn đến khó khăn trong việc kết nối, nhất là kết nối hạ tầng giao thông. Vậy Chính phủ đã có giải pháp gì để việc này?

Chính phủ cũng chỉ đạo các địa phương rà soát các công trình trọng điểm, đặc biệt là những công trình kết nối. Ví dụ như việc sáp nhập giữa Bình Định với Gia Lai (thành tỉnh Gia Lai), vừa qua Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư đường cao tốc từ Pleiku đến Quy Nhơn. Với con đường cao tốc như thế, khoảng cách giữa Bình Định và Gia Lai được rút ngay rất đáng kể, hỗ trợ cho Tây Nguyên và tạo điều kiện cho phát triển Tây Nguyên. Tương tự nhiều con đường khác trong tương lai cũng sẽ được khởi công.

Chính phủ cũng dự kiến, ngày 19/8 tới đây, 80 công trình lớn trên cả nước sẽ đồng loạt khởi công. Chúng ta nhập tỉnh để tạo không gian kinh tế mới, nhưng nếu không kết nối được hạ tầng thì sẽ không đạt được mục tiêu. Do đó, kết nối quốc gia, vùng và nội tỉnh thông qua các dự án hạ tầng như đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao được xác định là nhiệm vụ quan trọng. Với việc chuẩn bị tương đối đồng bộ cả về hạ tầng kinh tế, cả về các chủ trương lớn, cả về nhân lực, cả về hành chính phân cấp, phân quyền, tôi tin rằng, trong thời gian tới kinh tế sẽ có đà phát triển bứt phá mạnh mẽ.

Sẽ phục vụ người dân, doanh nghiệp tốt hơn

- Người dân và doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi gì rõ rệt từ chính quyền hai cấp trong thời gian tới, thưa Phó Thủ tướng?

- Chính phủ đã rà soát toàn bộ hệ thống pháp luật liên quan. Đến nay đã có 28 nghị định phân cấp, phân quyền được ban hành, điều chỉnh hơn 1.000 nội dung. Riêng cấp huyện, trong khoảng 600 nhiệm vụ, đã phân cấp, một phần nhiệm vụ chuyển về tỉnh, còn lại phần lớn giao về cấp xã. Với sự phân cấp như vậy, chắc chắn công tác phục vụ người dân và doanh nghiệp sẽ tốt hơn. Khi không tổ chức cấp huyện, tổ chức chính quyền hai cấp thì xã nào cũng sẽ có trung tâm hành chính công, giúp người dân giải quyết tất cả thủ tục hành chính tại chỗ. Phần lớn dịch vụ công đã được số hóa, thực hiện trên nền tảng số.

“Ngày 19/8 tới đây, 80 công trình lớn trên cả nước sẽ đồng loạt khởi công. Chúng ta nhập tỉnh để tạo không gian kinh tế mới, nhưng nếu không kết nối được hạ tầng thì sẽ không đạt được mục tiêu. Do đó, kết nối quốc gia, vùng và nội tỉnh thông qua các dự án hạ tầng như đường bộ cao tốc, đường sắt tốc độ cao được xác định là nhiệm vụ quan trọng” - Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình

Vừa qua, Chính phủ giao VNPT và Viettel xây dựng hệ thống trợ lý ảo để cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Kết quả thử nghiệm tại TP.HCM trong 3 tháng qua cho thấy kết quả khả quan. Qua thử nghiệm, trợ lý ảo có thể trả lời 1.800 dịch vụ công và hướng dẫn trình tự thủ tục. Hiện chưa phải tất cả đều làm trọn gói trên mạng, nhưng đang tiến dần đến điều đó. Ví dụ: đăng ký kết hôn, khai sinh, khai tử, xin giấy phép xây dựng, làm hộ chiếu… đều có thể hỏi trợ lý ảo và thực hiện tại nhà. Đây là một phần trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia, hướng đến phục vụ người dân tốt hơn. Đồng thời, nó còn giúp tăng tính minh bạch, giảm nhũng nhiễu, tiêu cực. Không còn tình trạng “hẹn tới hẹn lui”, mà mọi quy trình đều rõ ràng, công khai.

- Xin cảm ơn Phó Thủ tướng!

Văn Kiên (Thực hiện)

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/pho-thu-tuong-nguyen-hoa-binh-gan-dan-hon-minh-bach-hon-post1755860.tpo