Đây là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp với các bộ, ngành, kết nối trực tuyến tới đầu cầu tại 17 tỉnh, thành phố về sửa đổi các quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (Nghị định 103/2024/NĐ-CP), quỹ phát triển đất (Nghị định 104/2024/NĐ-CP) diễn ra chiều 5/8.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Chính sách tài chính đất đai phải ngày càng minh bạch, rõ ràng, bảo đảm lợi ích của Nhà nước và quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp. Ảnh: VGP/Minh Khôi
Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận các nhóm vấn đề còn ý kiến khác nhau khi sửa đổi, bổ sung Nghị định 103/2024/NĐ-CP, cũng như phương án đề xuất của Bộ Tài chính.
Cụ thể, quy định về khoản tiền người sử dụng đất phải nộp bổ sung đối với thời gian chưa tính tiền sử dụng đất, các ý kiến thống nhất phương án do Bộ Tài chính đề xuất về mức thu khoản thu bổ sung, thời gian tính thu tiền bổ sung.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý nguyên tắc tính mức thu, thời gian thu khoản thu bổ sung phải có căn cứ rõ ràng, phân định trách nhiệm cụ thể giữa Nhà nước và doanh nghiệp, bảo đảm công bằng, khoan sức cho doanh nghiệp phát triển, chống lãng phí.
Về tính tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở, phản ánh từ địa phương cho thấy giá đất tăng đột biến khiến người dân phải nộp khoản tiền lớn hơn nhiều so với trước.
Phó Thủ tướng nêu rõ, cần phân biệt giữa những người sử dụng đất cho sản xuất, kinh doanh hợp pháp và những trường hợp đầu cơ, để đất hoang hóa, chậm triển khai dự án. Với người dân tiếp cận đất đai lần đầu để làm nhà ở cần tính toán mức thu phù hợp với khả năng chi trả, bảo đảm quyền lợi, khả năng tiếp cận thực tế, nhất là ở khu vực nông thôn và thành thị có điều kiện khó khăn.
Dựa trên khung quy định chung do Chính phủ ban hành, HĐND cấp tỉnh sẽ xác định đối tượng, mức thu đối với người dân chuyển mục đích sử dụng đất lần đầu; mức chênh lệch giữa trong và ngoài hạn mức khi chuyển mục đích sử dụng đất.
Bên cạnh đó, địa phương có thể áp dụng chính sách miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với các đối tượng chính sách, như đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo, người có công, cư trú ở vùng khó khăn, tương tự như các chính sách hiện hành.
Bộ Tài chính cũng đề xuất các phương án đối với quy định: Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi xử lý chuyển tiếp trong trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền tính lại mà phát sinh khoản tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tăng thêm so với số tiền đã được thông báo; Xử lý kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (dự án đầu tư có nhiều hình thức sử dụng đất, trường hợp cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất theo tiến độ dự án đầu tư, tiến độ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư); Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong trường hợp dự án có nhiều lần điều chỉnh quy hoạch chi tiết.
Đối với Nghị định 104/2024/NĐ-CP quy định về Quỹ phát triển đất, các nội dung được đề xuất sửa đổi gồm: Quản lý nguồn vốn hoạt động; Mức chi phí quản lý vốn ứng; Các khoản thu-chi; bổ sung quy định chuyển tiếp đối với trường hợp đã ứng vốn; xác định nguồn vốn hiện có của Quỹ phát triển đất.
Nguyễn Hạnh