Phơi bày thủ đoạn 'rửa' nguồn gốc động vật hoang dã

4 giờ trướcBài gốc

TAND TP HCM vừa tuyên hủy bản án sơ thẩm vụ án vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm do Trương Văn Tuấn, Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Khu vui chơi Trương Trần (Công ty Trương Trần; bị TAND huyện Hóc Môn cũ tuyên án 10 năm 6 tháng tù), yêu cầu điều tra lại toàn bộ vụ án vì có dấu hiệu đồng phạm.

Những thủ đoạn tinh vi

Theo hồ sơ, sáng 3-10-2019, đoàn kiểm tra liên ngành gồm Cục Kiểm lâm, Cục Cảnh sát môi trường và Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (Bộ Công an) đã kiểm tra Công ty Trương Trần, phát hiện 79 cá thể động vật hoang dã (ĐVHD) không rõ nguồn gốc. Kết luận giám định của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật xác định 41 cá thể trong số đó thuộc nhóm nguy cấp, quý, hiếm, nằm trong danh mục bảo vệ đặc biệt theo quy định của Chính phủ và Công ước CITES.

Bị cáo Trương Văn Tuấn khai đã nhờ mối quan hệ với một số cán bộ kiểm lâm tại Trà Vinh cũ và Vĩnh Long hợp thức hóa hồ sơ nguồn gốc bằng các biên bản giao nhận, bảng kê có chữ ký xác nhận của người có thẩm quyền. Ngoài ra, bị cáo còn thu mua động vật trôi nổi trên thị trường để đưa về trại nuôi.

TAND TP HCM nhận định hành vi nuôi nhốt trái phép ĐVHD này là tội phạm có tổ chức do Công ty Trương Trần và bị cáo Tuấn thực hiện. Chi cục Kiểm lâm TP HCM dù kiểm tra định kỳ việc nhập, xuất động vật nhưng không phát hiện hoặc không xử lý vi phạm, thể hiện dấu hiệu bao che, giúp sức cho doanh nghiệp. HĐXX đề nghị làm rõ trách nhiệm đơn vị này để không bỏ lọt tội phạm. Đồng thời, tòa án cũng yêu cầu xem xét trách nhiệm của Công ty TNHH MTV Thảo Cầm Viên TP HCM vì được giao chăm sóc số động vật thu giữ nhưng đã để chết một số cá thể.

Đối với một số cán bộ kiểm lâm và cảnh sát môi trường tại tỉnh Trà Vinh, Vĩnh Long đã bị khởi tố về tội "Giả mạo trong công tác", tách thành vụ án riêng, HĐXX cho rằng các hành vi này có liên quan chặt chẽ với nhau, có dấu hiệu đồng phạm nên đề nghị nhập lại để xét xử chung, bảo đảm xử lý triệt để, nghiêm minh.

Nếu vụ án tại TP HCM hé lộ cách động vật được "rửa sạch" nguồn gốc để hợp pháp hóa thì vụ án tại TP Hải Phòng lại phơi bày hoạt động buôn bán xuyên biên giới. Cụ thể, ngày 23-10 vừa qua, Thi hành án dân sự TP Hải Phòng phối hợp các cơ quan chức năng tiêu hủy 159 khúc ngà voi, tổng khối lượng 615 kg, tang vật trong vụ vận chuyển trái phép sản phẩm ĐVHD từ châu Phi về Việt Nam.

Vụ án được Hải quan và Công an TP Hải Phòng phát hiện hồi tháng 2-2023. Theo đó, ngà voi được ngụy trang là sừng bò châu Phi. Đơn vị nhận hàng ghi trên vận đơn là Công ty CP Kỹ thuật HMD (Hà Nội), do Hoàng Văn Hảo đại diện pháp luật. Ngày 10-11-2024, TAND cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm, tuyên phạt bị cáo Hảo 8 năm 6 tháng tù về tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm".

Thi hành án dân sự TP Hải Phòng tiêu hủy hơn 600 kg tang vật ngà voỉAnh: ENV

Xử lý nghiêm, không khoan nhượng

Theo luật sư Nguyễn Văn Đông, Đoàn Luật sư TP HCM, việc xét xử nghiêm minh và tiêu hủy tang vật là thông điệp mạnh mẽ chống tội phạm buôn bán ĐVHD. TAND Tối cao đang dự thảo nghị quyết hướng dẫn xử lý vật chứng là ĐVHD: động vật sống sẽ được thả về tự nhiên hoặc đưa đi cứu hộ; cá thể chết hoặc sản phẩm sẽ bị tiêu hủy. Quy định mới này nhằm thống nhất áp dụng pháp luật, bảo vệ đa dạng sinh học và ngăn chặn việc hợp thức hóa sản phẩm ĐVHD.

Theo đại diện Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV), trong những năm gần đây, nhiều đối tượng lợi dụng đường hàng hải để vận chuyển, buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia vì có khả năng vận chuyển khối lượng lớn, chi phí thấp và rủi ro bị phát hiện chưa cao. ENV ghi nhận hàng loạt vụ án bị phát hiện tại các cảng Tiên Sa (TP Đà Nẵng), Cát Lái (TP HCM), Hải Phòng và một số cảng khác.

Mặt khác, thống kê của cơ quan chức năng, chỉ trong 5 năm (2019 - 2023), ENV ghi nhận 2.037 vụ vi phạm liên quan đến ngà voi với 4.864 hành vi vi phạm, cao gấp nhiều lần so với giai đoạn 2014 - 2018 (662 vụ, 1.777 vi phạm). Do đó, việc cơ quan chức năng TP Hải Phòng bắt giữ, truy tố và đưa ra xét xử thành công đối tượng cầm đầu như Hoàng Văn Hảo được xem là bước tiến quan trọng. Đây cũng là vụ vận chuyển trái phép ĐVHD đầu tiên phát hiện tại cảng Hải Phòng có đối tượng bị bắt giữ và bị kết án.

Bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV, chia sẻ với hành động cương quyết, tinh thần không khoan nhượng với tội phạm về ĐVHD của các cơ quan chức năng và cơ quan tiến hành tố tụng, ENV tin rằng hoàn toàn có thể triệt phá thành công các đường dây buôn bán ĐVHD trái phép xuyên quốc gia và Việt Nam đang khẳng định vị thế một quốc gia có trách nhiệm trong cuộc chiến chống buôn bán ĐVHD toàn cầu.

"Chúng tôi tin rằng tinh thần không khoan nhượng của các cơ quan chức năng sẽ mở đường cho việc xử lý các vụ án tương tự tại những cảng biển khác trong thời gian tới" - bà Hà nhấn mạnh.

Ý LINH

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/phoi-bay-thu-doan-rua-nguon-goc-dong-vat-hoang-da-196251029221730324.htm