Phong trào “Bình dân học vụ số” được triển khai nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng số cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thanh niên nông thôn, công nhân, người lao động phổ thông, người lớn tuổi, giúp họ tiếp cận, sử dụng và ứng dụng công nghệ số vào đời sống, công việc và sản xuất kinh doanh nhằm góp phần đạt được mục tiêu kép là vừa phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, vừa hình thành các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam.
Tập huấn triển khai phong trào “Bình dân học vụ số” tại quận Lê Chân, Hải Phòng. Ảnh: haiphong.gov.vn
Đây là những hành động thiết thực của tuổi trẻ thành phố nhằm thực hiện Chương trình hành động số 89-Ctr/TU của Ban Thường vụ Thành ủy thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Trang bị kiến thức và kỹ năng công nghệ thông tin cơ bản cho người dân
Không chỉ giúp người dân tiếp cận và ứng dụng công nghệ trong cuộc sống, nâng cao năng suất lao động, tạo cơ hội việc làm mới và hình thành cộng đồng thích ứng với chuyển đổi số...; các đội thanh niên tình nguyện sẽ trở thành một hệ thống rộng khắp, góp phần tham gia xây dựng chính phủ số, xã hội số, kinh tế số, công dân số, đồng thời khẳng định vai trò đi đầu, sáng tạo của thanh niên trong kỷ nguyên số của đất nước.
Hoạt động này tập trung triển khai vào 4 nội dung trọng tâm: Thành lập các đội hình “Bình dân học vụ số” do thanh niên làm nòng cốt. Tập huấn cho đoàn viên thanh niên bí thư đoàn các xã, phường thị trấn kỹ năng số thiết yếu (sử dụng phần mềm và mạng xã hội) một cách văn minh, bảo đảm an toàn, bảo mật thông tin ở mức cơ bản, tránh lừa đảo số; nhận diện và phòng ngừa thông tin xấu, độc trên không gian số để phổ cập tại địa phương.
Bên cạnh đó, chú trọng hướng dẫn người dân một số kỹ năng phòng chống thủ đoạn, hành vi lừa đảo trong thanh toán trực tuyến, đồng thời đề xuất một số giải pháp nhằm giúp người dùng tăng cường cảnh giác trong hoạt động thanh toán trực tuyến. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc nâng cao hiệu quả học tập và làm việc, tuyên truyền hướng dẫn truy cập Internet, bảo mật thông tin cơ bản, tránh lừa đảo số; nhận diện và phòng ngừa thông tin xấu, độc trên không gian số; tuyên truyền một số kỹ năng phòng chống thủ đoạn, hành vi lừa đảo trong thanh toán trực tuyến.
Người dân được hướng dẫn sử dụng các ứng dụng để thanh toán online, làm hồ sơ trực tuyến. Ảnh: haiphong.gov.vn
Chị Ngô Phương Lan (Lê Chân, Hải Phòng) cho biết: “Hoạt động này của các bạn đoàn viên thanh niên rất bổ ích, giúp cho các bà, các mẹ có thêm kinh nghiệm khi sử dụng internet, nhất là việc thanh toán trực tuyến để tránh bị lừa đảo. Trước kia tôi chủ yếu dùng tiền mặt để đi mua đồ dùng vì các hàng quán ở chợ họ không nhận chuyển khoản. Nhiều hàng rau là các bà bán nên việc thanh toán online không phổ biến.
Nhiều khi tôi cũng lo lắng khi cầm tiền mặt đi chợ có thể đánh rơi nhưng hiện nay hầu hết các chợ, kể cả hàng rau cũng có những mã QR để người mua có thể thanh toán trực tuyến. Chính các bạn thanh niên tình nguyện đã hướng dẫn các hộ kinh doanh những thao tác chuyển đổi số này để họ dễ dàng buôn bán, kinh doanh hơn. Nhờ đó, người dân chúng tôi khi mua sắm cũng thuận tiện hơn rất nhiều.
Bên cạnh đó, các bạn cũng hướng dẫn chúng tôi những chiêu trò lừa đảo tinh vi trên không gian mạng, không được ấn vào những liên kết lạ để tránh mất tài khoản và mất hết tiền”.
Giúp giảm thiểu thời gian đi lại, chi phí, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số cấp cơ sở
Hải Phòng xác định chuyển đổi số là “động lực” trong phát triển thành phố; là nhiệm vụ vừa cấp bách, vừa lâu dài; phải tiến hành kiên quyết, kiên trì, liên tục với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm; kế thừa những thành tựu phát triển công nghệ, ứng dụng và dữ liệu số đã có, đi đôi với đổi mới, sáng tạo...
Giữa tháng 7 vừa qua, phường An Biên tổ chức ra mắt mô hình “Đồng hành cùng nhân dân chuyển đổi số” hỗ trợ công dân thực hiện ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số giải quyết thủ tục hành chính. Mô hình này triển khai nhằm đưa ứng dụng công nghệ số, dịch vụ công trực tuyến đến gần người dân, giúp giảm thiểu thời gian đi lại, chi phí, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số cấp cơ sở.
Phường An Biên cũng thành lập 3 tổ công tác gồm lãnh đạo và công chức các phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân phường và Trung tâm Phục vụ hành chính công của phường. Thành viên tổ công tác hỗ trợ người dân trên địa bàn cài đặt và sử dụng ứng dụng di động phục vụ chính quyền số; đăng nhập Cổng dịch vụ công quốc gia; hướng dẫn người dân tra cứu, theo dõi hồ sơ trên Cổng dịch vụ công quốc gia và các thủ tục hành chính khác trên môi trường điện tử.
Thời gian qua, các cán bộ, đoàn viên, thanh niên của phường đã nỗ lực hỗ trợ người dân chuyển đổi số, đặc biệt là người cao tuổi, người ít tiếp cận công nghệ, thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.
Là một trong những địa phương đi đầu của xã Hà Nam trong xây dựng mô hình thôn thông minh, Chi bộ thôn Lang Can 3 đã giao Chi đoàn Thanh niên thôn trực tiếp phụ trách, chịu trách nhiệm triển khai một số hoạt động liên quan đến chuyển đổi số.
Theo đó, chi đoàn thành lập Tổ công nghệ số và các nhóm Zalo, giao các thành viên trong Ban Chấp hành chi đoàn phụ trách. Các nhóm "đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà", hướng dẫn người dân sử dụng nền tảng mạng xã hội, thực hiện thanh toán trực tuyến tiền điện, tiền nước sạch, thanh toán khi mua hàng trực tuyến, cài đặt ứng dụng VNeID, ứng dụng VssID, ứng dụng mobile banking…
Ông Trần Văn Huy, người dân ở xã Hà Nam, thành phố Hải Phòng cho biết: "Đây là một hoạt động rất ý nghĩa. Các nhóm Zalo đã kết nối cán bộ thôn với xã cũng như với người dân trong thôn và những người con xa quê.
Con gái tôi mặc dù ở xa vẫn có thể theo dõi được tình hình ở nhà qua những nhóm này và báo cho người thân biết. Tôi cũng được hướng dẫn tham gia nhóm. Khi có các hoạt động chung, lãnh đạo thôn đã kịp thời thông báo trong nhóm để mọi người được biết. Nhờ đó mọi người đều đồng lòng, triển khai hoạt động nhanh gọn, hiệu quả hơn".
Theo báo cáo của Thành ủy Hải Phòng, thành phố đã tổ chức gần 500 lớp tập huấn, phổ cập kỹ năng số cho trên 120.000 lượt người. Hơn 60.000 người dân đã được xác nhận đạt phổ cập tri thức về chuyển đổi số, kỹ năng số trên nền tảng VNeID.
Người dân được hỗ trợ cài đặt và hướng dẫn sử dụng các ứng dụng VNeID, ứng dụng VssID. Ảnh minh họa: LT
Các mô hình như "Đại sứ số", "Gia đình số", "Chợ số", "Tổ công nghệ số cộng đồng" đã phát huy hiệu quả, lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, thể hiện phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà, hướng dẫn từng người"...
Đến nay, trên địa bàn thành phố có khoảng 98% số cán bộ, công chức, viên chức, người lao động khu vực công đã hiểu biết về chuyển đổi số, kỹ năng số; 97% học sinh trung học, sinh viên được trang bị kỹ năng số; 78% người dân trưởng thành có tri thức cơ bản về chuyển đổi số, kỹ năng số; 82% người lao động trong các doanh nghiệp, hợp tác xã có kiến thức cơ bản về công nghệ số...
Thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức thêm các lớp học cộng đồng và các lớp chuyên biệt dành cho người cao tuổi, người dân vùng sâu, vùng xa; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát và phối hợp với doanh nghiệp công nghệ, trường học, các tổ chức xã hội để huy động nguồn lực.
Thành phố cũng sẽ nhân rộng các mô hình chuyển đổi số hiệu quả, phát huy vai trò của thanh niên tình nguyện, phụ nữ, hội viên các đoàn thể trong công tác phổ cập kỹ năng số đến mọi tầng lớp nhân dân.
LÃ TIẾN