Phụ nữ và trẻ em: 'Nạn nhân thầm lặng' của khói thuốc thụ động

9 giờ trướcBài gốc

Bác sĩ Nguyễn Lan Hương thăm khám cho người bệnh

Nhưng có một nhóm đối tượng khác ít được lên tiếng, đó là phụ nữ và trẻ em - những người thường xuyên phải hít khói thuốc thụ động từ môi trường sống, từ người thân, thậm chí là tại nơi làm việc. Những làn khói vô hình ấy đã và đang để lại hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của trẻ nhỏ, thai nhi, phụ nữ mang thai và cả người già.

Chúng tôi có cuộc trao đổi với bác sĩ y học cổ truyền Nguyễn Lan Hương (Viện nghiên cứu y học dân tộc) về vấn đề này.

+ Xin bác sĩ cho biết, khói thuốc lá thụ động gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ?

Những làn khói vô hình đã và đang để lại hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe của trẻ nhỏ, thai nhi, phụ nữ mang thai và cả người già. Theo các nghiên cứu y học, khói thuốc chứa hơn 7.000 hóa chất độc hại, trong đó có tới 70 chất gây ung thư. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc dễ mắc các bệnh về đường hô hấp, viêm tai giữa, hen suyễn, chậm phát triển trí tuệ. Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc có nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân hoặc dị tật bẩm sinh.

Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc, dù chủ động hay thụ động, đều làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, thai nhẹ cân

Khói thuốc lá thụ động là một tác nhân cực kỳ nguy hiểm đối với trẻ em, nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Do hệ hô hấp và hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu, việc hít phải khói thuốc có thể gây ra hàng loạt vấn đề nghiêm trọng như: Viêm phổi, viêm phế quản, hen suyễn, hội chứng đột tử ở trẻ sơ sinh (SIDS), viêm tai giữa mãn tính, thậm chí làm giảm khả năng phát triển trí tuệ và thể chất lâu dài. Trẻ càng nhỏ thì mức độ tổn thương càng nặng nề, vì các cơ quan chưa đủ sức đề kháng trước các hóa chất độc hại trong khói thuốc.

+ Bác sĩ có thể chia sẻ một số trường hợp thực tế mà trẻ em bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc trong gia đình?

Trong quá trình thăm khám, tôi từng gặp rất nhiều trường hợp đau lòng. Có những bé mới 6 tháng tuổi đã phải nhập viện vì viêm phổi tái đi tái lại, nguyên nhân là do người thân trong nhà hút thuốc thường xuyên. Một bé khác 4 tuổi bị hen phế quản nặng, mỗi lần lên cơn hen phải thở máy cấp cứu, trong khi cả bố lẫn ông nội đều hút thuốc ngay trong nhà. Những trường hợp này không chỉ gây tổn thương cấp tính mà còn ảnh hưởng lâu dài đến chức năng hô hấp của trẻ suốt cuộc đời.

+ Trong quá trình làm nghề, bác sĩ có nhận thấy các bậc phụ huynh đã nhận thức rõ về tác hại của khói thuốc thụ động đối với trẻ chưa?

Thực tế, nhận thức của phụ huynh về tác hại của khói thuốc thụ động vẫn còn rất hạn chế. Một số người nghĩ rằng chỉ cần mở cửa sổ, hút thuốc ở ngoài ban công hoặc ở phòng khác là đã an toàn cho trẻ, nhưng điều đó hoàn toàn sai lầm. Các phân tử độc hại trong khói thuốc có thể tồn tại trong không khí nhiều giờ và bám vào quần áo, tóc, da, đồ vật trong nhà, tiếp tục gây hại cho trẻ ngay cả khi không còn thấy khói. Sự chủ quan và thiếu hiểu biết này là một trong những nguyên nhân khiến trẻ em phải chịu sự "đầu độc thầm lặng" trong chính gia đình mình.

+ Việc phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc có thể để lại hệ lụy ra sao cho thai nhi? Có thể phục hồi hay phòng ngừa được không, thưa bác sĩ?

Phụ nữ mang thai hít phải khói thuốc, dù chủ động hay thụ động, đều làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non, thai nhẹ cân, thậm chí dị tật bẩm sinh hoặc tử vong sơ sinh. Khói thuốc còn ảnh hưởng đến sự phát triển trí não và hệ thần kinh của thai nhi, để lại hệ lụy lâu dài cho sức khỏe tâm thần và thể chất của trẻ sau này. Một số tổn thương có thể không phục hồi hoàn toàn. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu người mẹ sống trong môi trường không khói thuốc ngay từ khi chuẩn bị mang thai và suốt thai kỳ. Do đó, việc xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ mang thai là vô cùng cấp bách.

+ Theo bác sĩ, ngoài việc tuyên truyền, cần có biện pháp nào mạnh mẽ hơn để bảo vệ phụ nữ và trẻ em khỏi tình trạng bị "đầu độc thầm lặng" bởi khói thuốc trong chính ngôi nhà của mình?

Bên cạnh tuyên truyền, cần thực thi các biện pháp pháp lý mạnh mẽ hơn như: Ban hành quy định cấm hút thuốc hoàn toàn trong nhà có trẻ em và phụ nữ mang thai; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá; yêu cầu các hộ gia đình cam kết môi trường không khói thuốc; đưa nội dung giáo dục về tác hại của khói thuốc vào trường học, bệnh viện, khu dân cư. Đặc biệt, cần có chế tài xử lý đối với những hành vi cố tình gây hại cho người khác thông qua việc hút thuốc thụ động. Đây không chỉ là quyền được bảo vệ sức khỏe mà còn là quyền được sống an toàn của phụ nữ và trẻ em.

+ Xin cảm ơn bác sĩ!

Hoàng Duy (thực hiện)

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/phu-nu-va-tre-em-nan-nhan-tham-lang-cua-khoi-thuoc-thu-dong-20250429110307032.htm