Phương Oanh, sinh năm 1989 tại Hà Nam, từng không được đào tạo bài bản về diễn xuất. Cô bén duyên với nghệ thuật qua con đường người mẫu, trước khi chính thức bước chân vào làng phim truyền hình Việt Nam. Nhưng khác với nhiều đồng nghiệp cùng xuất thân tay ngang, Phương Oanh sớm chứng minh năng lực thật sự bằng hàng loạt vai diễn nặng ký, khắc họa những thân phận phụ nữ nhiều tổn thương.
Sự nghiệp đóng toàn vai bất hạnh của Phương Oanh (Ảnh: VFC).
Lặng yên dưới vực sâu: Vai diễn mở đường - khổ nhưng đẹp
Từ Lặng yên dưới vực sâu đến Quỳnh búp bê, Cô gái nhà người ta hay Hương vị tình thân, rồi gần đây nhất là Gió ngang khoảng trời xanh, hầu như vai nào của Phương Oanh cũng gắn liền với nước mắt, tổn thương và những bi kịch cuộc đời. Người ta vẫn gọi cô là “nữ hoàng phim khổ” - danh xưng vừa xót xa vừa đầy nể phục dành cho một diễn viên không ngại lăn xả để mang đến cảm xúc chân thật nhất cho khán giả.
Năm 2017, Lặng yên dưới vực sâu là bước ngoặt đầu tiên đưa tên tuổi Phương Oanh đến gần hơn với khán giả cả nước. Bộ phim được quay tại Hà Giang trong suốt nửa năm trời - điều kiện khắc nghiệt, thời tiết khô lạnh, địa hình hiểm trở - nhưng nữ diễn viên vẫn kiên trì bám đoàn, sống cùng nhân vật Súa - một cô gái vùng cao đáng thương bị cướp mất tình yêu và tự do của đời mình.
Vai diễn Súa trong Lặng yên dưới vực sâu lấy đi nước mắt của nhiều khán giả (Ảnh: VFC).
Trong phim, Súa yêu tha thiết chàng trai nghèo Vừ (Đình Tú) nhưng vì nhà Vừ không có tiền cưới, cô bị Phống (Doãn Quốc Đam) - kẻ nhà giàu trong vùng - "cướp" làm vợ. Dẫu đã sinh con, Súa vẫn hướng về mối tình đầu, đau đáu khát vọng tự do và hạnh phúc thật sự. Không ít lần khán giả phải rơm rớm nước mắt khi chứng kiến một cô gái hồn nhiên dần trở nên cô độc khi bị bắt ép sống trong cuộc hôn nhân không hạnh phúc.
Với vai diễn này, Phương Oanh đã được đề cử Cánh diều Vàng cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất năm 2017. Diễn xuất của cô chạm đến trái tim người xem bằng đôi mắt chan chứa cảm xúc và khả năng thể hiện nội tâm tinh tế. Không chỉ là vai diễn nặng về tâm lý, “Súa” còn là minh chứng đầu tiên cho việc Phương Oanh không ngại cực khổ, sẵn sàng đánh đổi nhan sắc để hóa thân trọn vẹn vào nhân vật.
Quỳnh búp bê: Dấu ấn rực rỡ từ vai diễn đẫm nước mắt
Nếu Lặng yên dưới vực sâu là bàn đạp, thì Quỳnh búp bê (2018) chính là bộ phim khiến Phương Oanh vụt sáng. Cô hóa thân vào nhân vật Quỳnh - cô gái nghèo bị lừa bán vào động mại dâm Thiên Thai, nơi cô phải chịu đủ nỗi đớn đau thể xác lẫn tinh thần.
Đây là vai diễn đầy ám ảnh, đòi hỏi người diễn viên phải lột tả được sự đau khổ, phản kháng và cuối cùng là hành trình tìm lại nhân phẩm của người phụ nữ bị tổn thương. Phương Oanh đã thể hiện xuất sắc tất cả điều đó: ánh mắt, giọng nói, dáng điệu đều toát lên sự thật thà, gan góc nhưng cũng đầy bi thương.
Quỳnh Búp bê có thể nói là nhân vật để đời của Phương Oanh (Ảnh: VFC).
Bộ phim không chỉ gây chấn động truyền hình Việt mà còn trở thành biểu tượng của dòng phim hiện thực xã hội. Phương Oanh được khán giả yêu mến gọi là “Quỳnh búp bê” - biệt danh theo cô suốt nhiều năm sau đó. Chia sẻ về vai diễn, nữ diễn viên từng nói: “Thành công của Quỳnh búp bê không chỉ là sự nổi tiếng mà là việc phim khiến khán giả nhức nhối đến giây phút cuối. Tôi trân trọng điều đó hơn mọi lời khen.”
Hương vị tình thân: Vai diễn nhiều tranh cãi nhưng bứt phá cảm xúc
Sau thời gian tạm nghỉ, Phương Oanh trở lại màn ảnh nhỏ với Hương vị tình thân (2021) - một trong những bộ phim truyền hình dài hơi nhất của VTV. Trong phim, cô vào vai Phương Nam - cô gái mạnh mẽ, cá tính nhưng luôn sống trong nỗi mặc cảm về thân phận. Khi trưởng thành, Nam mới biết mình không phải con ruột của cha mẹ, khiến cô luôn khao khát tìm lại nguồn cội thật sự.
Đến Hương vị tình thân, bất hạnh vẫn chưa buông tha cho nhân vật của Phương Oanh (Ảnh: VFC).
Không chỉ mang gánh nặng tâm lý, nhân vật Nam còn phải trải qua những tổn thương trong tình yêu với Hoàng Long (Mạnh Trường). Tình yêu của họ vừa ngọt ngào, vừa thử thách, và chính diễn xuất mộc mạc, tự nhiên của Phương Oanh đã giúp khán giả nhìn thấy hình ảnh người phụ nữ Việt Nam hiện đại - dám yêu, dám chịu đựng và biết hy sinh.
Mặc dù phim nhận về nhiều tranh cãi, song không thể phủ nhận Hương vị tình thân giúp Phương Oanh khẳng định vị trí vững chắc trong lòng công chúng. Cô từng chia sẻ: “Tôi thấy mình may mắn khi được hóa thân thành Nam - một cô gái vừa mạnh mẽ vừa yếu mềm. Vai diễn này khiến tôi trưởng thành hơn cả trong nghề lẫn trong cuộc sống.”
Gió ngang khoảng trời xanh: Vai diễn mới, số phận cũ - người đàn bà chịu thiệt
Trong bộ phim mới nhất Gió ngang khoảng trời xanh, Phương Oanh tiếp tục trung thành với mô-típ “người phụ nữ chịu khổ”. Lần này, cô vào vai người vợ của một doanh nhân thành đạt - tưởng chừng sống trong nhung lụa, nhưng lại luôn đau đáu vì chồng con, bị tổn thương tinh thần và không được thấu hiểu.
Làm vợ, Phương Oanh vẫn phải chịu nhiều áp lực trong Gió Ngang Khoảng Trời Xanh (Ảnh: VFC).
Khác với các vai bi trước đây, nhân vật của Phương Oanh trong Gió ngang khoảng trời xanh không rơi vào bi kịch xã hội, mà là nỗi khổ âm thầm trong hôn nhân - điều rất đời thường nhưng dễ khiến người xem đồng cảm. Dẫu vậy, cô vẫn khiến khán giả phải nghẹn lòng trước từng ánh mắt chứa chan buồn bã, từng cử chỉ nhẫn nhịn của người phụ nữ cam chịu.
Có thể nói, đây là lần nữa Phương Oanh bỏ qua nhan sắc để ưu tiên chiều sâu cảm xúc. Chính điều này khiến cô dù nhận nhiều ý kiến trái chiều vẫn chứng minh bản lĩnh của một diễn viên dám thử thách bản thân và không ngại khổ cực vì vai diễn.
Nhìn lại hành trình nghệ thuật của Phương Oanh, có thể thấy cô dường như sinh ra để gắn bó với những nhân vật chịu nhiều đớn đau, mất mát. Dù ngoài đời là một người phụ nữ thành công, tự tin và viên mãn, nhưng trên màn ảnh, cô lại chọn đi ngược lại hình ảnh ấy để hóa thân vào những người phụ nữ yếu đuối, bị tổn thương, luôn đi tìm tình yêu và hạnh phúc đích thực.
Từ Súa trong Lặng yên dưới vực sâu, Quỳnh trong Quỳnh búp bê, Nam trong Hương vị tình thân cho đến người vợ Mỹ Anh trong Gió ngang khoảng trời xanh, tất cả đều mang chung một tinh thần: chịu đựng - kiên cường và khát khao được yêu thương.
Thanh Bình - CTV