Pin năng lượng trở thành lợi thế mới của Trung Quốc trong căng thẳng thương mại với Mỹ

2 giờ trướcBài gốc

Trung Quốc trước đây đã sử dụng đất hiếm như một công cụ đàm phán trong cuộc chiến thương mại với Mỹ. Nhưng với vị thế dẫn đầu trong ngành công nghiệp pin, Trung Quốc đã xác định được một đòn bẩy khác trong các cuộc đàm phán thương mại khi Mỹ ngày càng cần giải pháp lưu trữ năng lượng để hỗ trợ các trung tâm dữ liệu và ổn định lưới điện.

Có hiệu lực từ ngày 8/11, các biện pháp hạn chế mới của Trung Quốc bao gồm một loạt các hạn chế trong chuỗi cung ứng pin, trong đó bao gồm pin lithium-ion quy mô lớn được sử dụng để lưu trữ năng lượng cũng như vật liệu cực âm, cực dương và máy móc sản xuất pin - tất cả các công nghệ mà Trung Quốc đang dẫn đầu.

Cũng như các biện pháp hạn chế trước đây, các quy định mới yêu cầu các công ty sản xuất pin phải xin giấy phép từ Bộ Thương mại Trung Quốc trước khi xuất khẩu hàng hóa.

“Mặc dù không tác động đến nhiều ngành công nghiệp như các biện pháp kiểm soát xuất khẩu khác của Trung Quốc, nhưng sự thống trị của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng pin đồng nghĩa rằng nước này có thể gây sức ép mạnh mẽ và các công ty Mỹ có thể cảm nhận được điều này khá nhanh chóng”, Matthew Hales, nhà phân tích chuyên về thương mại và chuỗi cung ứng tại BloombergNEF cho biết.

Theo dữ liệu mới nhất từ BloombergNEF, trong bảy tháng đầu năm 2025, pin lithium-ion quy mô lưới điện của Trung Quốc chiếm khoảng 65% lượng nhập khẩu của Mỹ. Các nhà phân tích cho biết, việc hạn chế xuất khẩu sẽ ảnh hưởng đến các loại pin này.

Lưu trữ pin rất quan trọng đối với Mỹ khi nhu cầu năng lượng tăng vọt được thúc đẩy bởi sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI). Theo báo cáo của Phòng thí nghiệm Quốc gia Lawrence Berkeley, mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu tại Mỹ đã tăng hơn gấp đôi từ năm 2017 đến năm 2023, và con số này dự kiến sẽ tăng gấp ba vào năm 2028.

Trong khi sự bùng nổ AI của Trung Quốc bị hạn chế bởi việc tiếp cận các chip tiên tiến từ Mỹ, thì "nhu cầu năng lượng lại là rào cản đối với cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu AI tại Mỹ", Emily Kilcrease - chuyên viên cao cấp tại Trung tâm An ninh Mỹ Mới (CNAS) cho biết.

Pin quy mô lớn giúp lưu trữ năng lượng tái tạo dư thừa và giải phóng khi cần điện. Điều này có thể giúp ngăn ngừa mất điện và tăng cường sự ổn định của lưới điện. Cách đây một thập kỷ, loại pin này hầu như chưa tồn tại ở Mỹ. Nhưng đến năm 2024, tổng công suất lắp đặt pin lưu trữ quy mô tiện ích tại Mỹ đã đạt 26 gigawatt. Riêng tại Texas, khoảng 4 gigawatt công suất pin - đủ để cung cấp điện cho khoảng 3 triệu hộ gia đình - đã được đưa vào vận hành trong năm ngoái.

Theo BloombergNEF, dự kiến sẽ có tới 136 gigawatt công suất mới được bổ sung trên toàn quốc trong thập kỷ tới. Phần lớn nguồn cung này sẽ cần đến từ Trung Quốc và không thể dễ dàng thay thế bởi các quốc gia khác.

Năng lực sản xuất pin của Mỹ đã tăng trưởng trong những năm gần đây, nhưng vẫn không thể đáp ứng nhu cầu lưu trữ năng lượng trong nước. Những nhà máy này cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi các hạn chế mới của Trung Quốc. Theo BloombergNEF, Trung Quốc kiểm soát khoảng 96% công suất sản xuất cực âm và 85% công suất cực dương trên toàn cầu.

“Việc đưa các thành phần quan trọng này vào các biện pháp của Trung Quốc đã thể hiện một sự leo thang lớn, vì các công ty bên ngoài Trung Quốc phụ thuộc rất nhiều vào chúng”, Cory Combs, Trưởng bộ phận nghiên cứu khoáng sản quan trọng và chuỗi cung ứng tại công ty tư vấn Trivium China cho biết.

“Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu cũng có thể đặt ngành công nghiệp pin trị giá hàng tỷ đô la của Trung Quốc vào thế khó. Trước tình trạng dư thừa công suất trong nước, các công ty Trung Quốc ngày càng phụ thuộc vào thị trường nước ngoài", Bryan Bille, nhà nghiên cứu về chính sách và địa chính trị tại Benchmark Mineral Intelligence cho biết.

Hơn nữa, các nhà phân tích xem các biện pháp hạn chế của Trung Quốc không chỉ là một nguồn đòn bẩy quan trọng trong các cuộc đàm phán thương mại mà còn là một công cụ để duy trì lợi thế cạnh tranh.

“Tôi cho rằng họ đã thể hiện rất rõ ràng rằng không muốn chia sẻ những công nghệ cốt lõi… Họ thực sự đang hướng tới mục tiêu trở thành cường quốc dẫn đầu trong ngành này trong nhiều thập kỷ tới”, Ilaria Mazzocco, chuyên gia cấp cao về ngành năng lượng sạch Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) nhận định.

Mặt khác, quyết định cuối cùng của Trung Quốc về việc sử dụng đòn bẩy về công nghệ sản xuất pin như thế nào có thể sẽ phụ thuộc một phần vào kết quả của các cuộc đàm phán thương mại.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài

Nguồn ĐTCK : https://tinnhanhchungkhoan.vn/pin-nang-luong-tro-thanh-loi-the-moi-cua-trung-quoc-trong-cang-thang-thuong-mai-voi-my-post378406.html