UAV Shahed do Iran thiết kế có 2 phiên bản chính là Shahed-131 cỡ nhỏ và Shahed-136 cỡ lớn hơn. Ban đầu, Nga nhập khẩu UAV từ Iran vào năm 2022, nhưng hiện tại Nga chủ yếu sử dụng các phiên bản tương tự được sản xuất trong nước là Geran-1 và Geran-2 mà Ukraine vẫn gọi chung là UAV kiểu Shahed. Ngoài ra, Nga còn sản xuất các UAV mồi nhử mang tên Gerbera để áp đảo năng lực phòng không của đối phương.
Nga đã sử dụng cùng lúc nhiều loại UAV kết hợp với các loại đạn dẫn đường chính xác như tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình để tấn công hàng đêm vào Ukraine.
UAV Shahed được Nga triển khai tấn công khắp tiền tuyến Ukraine. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine
Tính hữu ích của các UAV kiểu Shahed với vai trò là công cụ giá rẻ để tăng cường khả năng tấn công tầm xa đã thu hút sự chú ý của quân đội Mỹ.
Tờ Business Insider dẫn lời Thiếu tướng Bartholomees phát biểu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Quân đội Mỹ tại Washington trong tuần này: "Chúng ta đang tụt hậu về cảm biến tầm xa và tấn công hiệu quả tầm xa".
Theo ông Bartholomees, các UAV như Shahed có giá thành rẻ, dễ sản xuất và lắp ráp cũng như sở hữu khả năng tấn công chính xác, điều Mỹ cùng các đối tác và đồng minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nên có. Cụ thể, các UAV tấn công một chiều giá rẻ có thể áp đảo hệ thống phòng không ở khoảng cách lên tới 1.600km và điều đó có thể khiến chúng trở thành vũ khí đáng giá hoạt động trong khu vực.
"Chúng ta cần phải nhanh chóng xây dựng năng lực này. Chúng ta cần thử nghiệm vũ khí này trong khu vực của mình. Chúng ta cũng cần hợp tác với các đồng minh và đối tác để làm điều tương tự”, ông Bartholomees nhấn mạnh.
Với chi phí sản xuất giá rẻ, các UAV Geran cho phép Nga triển khai hàng trăm chiếc trong một cuộc tấn công quy mô lớn vào Ukraine. Trong đó, UAV Geran-2 bay với tốc độ 185 km/h, mang theo đầu đạn nổ nặng khoảng 40kg và Nga đã thực hiện nhiều cải tiến để khiến chúng bay nhanh hơn cũng như trở nên nguy hiểm hơn. UAV Geran-3 là phiên bản UAV sử dụng động cơ phản lực của Nga.
Binh sĩ Mỹ học cách vận hành và bảo trì UAV. Ảnh: Quân đội Mỹ
Đầu năm nay, một phiên bản UAV Shahed do Mỹ thiết kế đã xuất hiện tại Lầu Năm Góc, song Mỹ vẫn chưa triển khai thiết bị này.
"Tôi nghĩ chúng ta có thể bắt kịp rất nhanh công nghệ UAV bằng cách học hỏi những gì đang xảy ra ở Ukraine", ông Bartholomees bình luận.
Nói cách khác, quân đội Mỹ cần vừa học hỏi, vừa xây dựng chương trình huấn luyện và phát triển chuyên môn cần thiết. Không giống như Ukraine, Mỹ không tham gia vào một cuộc xung đột quy mô lớn sử dụng UAV, nơi những bài học được đúc kết theo thời gian thực.
Được biết, các ưu tiên quan trọng khác của quân đội Mỹ hiện còn có hệ thống chống UAV và tác chiến điện tử. Quân đội Mỹ xem đây là năng lực cần thiết để chuẩn bị cho những cuộc xung đột trong tương lai.
Minh Thu