Quan hệ Nga - Việt năm 2025: Động lực kinh tế mới trong bối cảnh biến động toàn cầu

5 giờ trướcBài gốc

Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên Bang Nga tại Việt Nam Gennady Stepanovich Bezdetko (giữa) tại cuộc họp báo

Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn có ý nghĩa đặc biệt trong quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga, khi hai nước không chỉ kỷ niệm những cột mốc lịch sử quan trọng mà còn đạt được nhiều kết quả thực chất trong hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch và khoa học giáo dục. Những nội dung được Đại sứ Liên Bang Nga tại Việt Nam Gennady Stepanovich Bezdetko công bố tại cuộc họp báo ngày 29/12 đã phác họa rõ nét bức tranh toàn cảnh về quan hệ song phương, cho thấy chiều sâu chính trị tiếp tục là bệ đỡ quan trọng để mở rộng hợp tác kinh tế trong giai đoạn tới.

NỀN TẢNG CHÍNH TRỊ – LỊCH SỬ TẠO LỰC ĐẨY CHIẾN LƯỢC

Theo Đại sứ G.S. Bezdetko, năm 2025 là năm hội tụ nhiều dấu mốc lịch sử có ý nghĩa đặc biệt đối với cả hai quốc gia cũng như quan hệ song phương, bao gồm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Liên bang Nga, 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại và 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Chuỗi sự kiện này không chỉ mang giá trị biểu tượng mà còn góp phần củng cố niềm tin chính trị và sự gắn kết chiến lược giữa hai nước.

Đại sứ Bezdetko nhấn mạnh, những kết quả hợp tác đạt được trong năm 2025 cho thấy quan hệ Việt - Nga không chỉ dừng lại ở chiều sâu lịch sử, mà đang tiếp tục được cụ thể hóa bằng các chương trình, kế hoạch hợp tác dài hạn. Trọng tâm là Kế hoạch tổng thể phát triển hợp tác Việt Nam - Liên bang Nga đến năm 2030, được hai bên thống nhất triển khai nhằm tạo khuôn khổ toàn diện cho hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, công nghiệp, năng lượng, khoa học, công nghệ, giáo dục và giao lưu nhân dân.

Một sự kiện mang tính bản lề trong năm là chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Tổng Bí thư Tô Lâm vào tháng 5/2025. Chuyến thăm đã dẫn tới việc ký kết gói 20 văn kiện hợp tác quan trọng, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho giai đoạn hợp tác mới. Không chỉ mang ý nghĩa ngoại giao cấp cao, chuyến thăm còn gửi đi thông điệp mạnh mẽ về cam kết chính trị của hai nước trong việc duy trì và làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.

Bên cạnh hợp tác ở cấp Trung ương, quan hệ giữa các địa phương hai nước tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ. Các chủ thể của Liên bang Nga như Moskva, Saint Petersburg, Cộng hòa Tatarstan, các tỉnh Vladimir, Kaluga đã và đang mở rộng hợp tác với nhiều tỉnh, thành phố của Việt Nam, qua đó góp phần đa dạng hóa các kênh hợp tác và tăng tính bền vững cho quan hệ song phương.

NGOẠI GIAO MỞ RA CƠ HỘI HỢP TÁC KINH TẾ

Nếu nền tảng chính trị là điều kiện tiên quyết, thì hợp tác kinh tế - thương mại được xác định là thước đo thực chất của quan hệ Nga - Việt trong bối cảnh hiện nay. Theo số liệu được công bố tại họp báo, trong 11 tháng năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Liên bang Nga đạt khoảng 4,3 tỷ USD, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu của Nga sang Việt Nam đạt 2,24 tỷ USD, tăng 10,75%, còn nhập khẩu từ Việt Nam đạt khoảng 2,06 tỷ USD.

Đại diện Thương mại Nga tại Việt Nam Vyacheslav Kharinov đánh giá, mức tăng trưởng này có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn và nhiều kênh thanh toán quốc tế gặp khó khăn. Theo ông, Việt Nam hiện là một trong những đối tác then chốt của Nga tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhất là khi Nga đang tăng cường hợp tác kinh tế với các nước châu Á và EAEU. Hai bên đã đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 15 tỷ USD vào năm 2030, với nền tảng là Kế hoạch tổng thể phát triển hợp tác đến năm 2030.

Về cơ cấu thương mại, Nga tiếp tục xuất khẩu sang Việt Nam các mặt hàng truyền thống như nhiên liệu, phân bón, kim loại, máy móc và thiết bị, trong khi Việt Nam duy trì lợi thế ở các nhóm hàng nông sản, dệt may, điện tử, hàng tiêu dùng. Việc khai thác hiệu quả Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á - Âu (EAEU) được đánh giá là chìa khóa để mở rộng dư địa hợp tác, nhất là trong bối cảnh các chỉ số tăng trưởng của EAEU trong năm 2025 duy trì ở mức tích cực.

Trong lĩnh vực năng lượng, hợp tác tiếp tục được xem là trụ cột chiến lược. Các tập đoàn lớn của Nga như Zarubezhneft, Gazprom, NOVATEK tiếp tục tham gia sâu vào các dự án dầu khí tại Việt Nam, phối hợp cùng Petrovietnam trong khai thác, chế biến và cung ứng năng lượng. Nga hiện vẫn là một trong những nhà cung cấp nhiên liệu quan trọng cho các nhà máy nhiệt điện của Việt Nam. Đáng chú ý, dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận-1 đang được hai bên thảo luận tích cực, cho thấy xu hướng mở rộng hợp tác sang lĩnh vực năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, gắn với yêu cầu bảo đảm an ninh năng lượng dài hạn.

Ngoài ra, nhiều dự án đầu tư song phương đã và đang phát huy hiệu quả. Nhà máy lắp ráp xe ô tô thương hiệu GAZ tại Đà Nẵng đã cung cấp khoảng 3.000 xe các loại cho thị trường Việt Nam, trở thành mô hình hợp tác công nghiệp tiêu biểu. Trong lĩnh vực nông nghiệp và chế biến thực phẩm, các dự án đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam tại Nga tiếp tục được mở rộng, góp phần đưa kim ngạch thương mại nông sản song phương vượt mốc 1 tỷ USD.

Du lịch nổi lên như một điểm sáng rõ nét trong năm 2025. Việc nối lại hàng loạt đường bay thẳng giữa hai nước đã tạo cú hích mạnh mẽ cho dòng khách Nga đến Việt Nam. Tính đến tháng 11/2025, lượng khách Nga đạt khoảng 590.000 lượt, tăng gần 290% so với cùng kỳ năm trước và được dự báo sẽ vượt mốc 650.000 lượt vào cuối năm, tiệm cận mức trước đại dịch. Các điểm đến như Hà Nội, Nha Trang và Phú Quốc tiếp tục là lựa chọn hàng đầu của du khách Nga.

DỰ BÁO VÀ NHỮNG RÀO CẢN CẦN VƯỢT QUA

Từ góc độ tổng thể, những kết quả đạt được trong năm 2025 cho thấy quan hệ kinh tế Nga - Việt đang từng bước phục hồi và phát triển theo hướng ổn định, thực chất hơn. Các chỉ số tăng trưởng tích cực của EAEU, cùng với tỷ lệ thanh toán bằng đồng tiền quốc gia ngày càng được cải thiện, được xem là yếu tố thuận lợi để thúc đẩy hợp tác thương mại và đầu tư song phương trong thời gian tới.

Tuy nhiên, các bên cũng thẳng thắn nhìn nhận những khó khăn, thách thức còn tồn tại. Vấn đề thanh toán quốc tế giữa hai nước vẫn là rào cản đáng kể trong bối cảnh hệ thống tài chính toàn cầu biến động mạnh. Việc hoàn thiện cơ chế thanh toán bằng đồng nội tệ, mở rộng vai trò của các ngân hàng trung gian và tăng cường hợp tác tài chính được đánh giá là yêu cầu cấp thiết để tháo gỡ nút thắt này.

Bên cạnh đó, sự khác biệt về tiêu chuẩn kỹ thuật, logistics và thông tin thị trường tiếp tục đặt ra thách thức cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Theo ông Vyacheslav Kharinov, việc thúc đẩy các dự án mang tính cấu trúc, nhất là trong lĩnh vực dược phẩm, công nghệ cao và nội địa hóa sản xuất, sẽ giúp mở rộng sự hiện diện của doanh nghiệp Nga tại Việt Nam, đồng thời tạo thêm năng lực mới cho nền kinh tế Việt Nam.

Trong lĩnh vực khoa học - giáo dục và giao lưu nhân dân, hai bên tiếp tục coi đây là trụ cột bền vững của quan hệ song phương. Nga duy trì việc cấp 1.000 suất học bổng mỗi năm cho sinh viên Việt Nam, thúc đẩy chuyển đổi Phân viện tiếng Nga Pushkin tại Hà Nội thành Trung tâm ngôn ngữ Nga cấp khu vực. Các hoạt động văn hóa - nghệ thuật trong năm 2025 diễn ra sôi động, góp phần duy trì “sợi dây liên kết thế hệ” giữa nhân dân hai nước.

Với nền tảng chính trị tin cậy, quyết tâm chung của lãnh đạo hai nước và các cơ chế hợp tác ngày càng hoàn thiện, quan hệ Nga - Việt được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển theo hướng ổn định, sâu sắc và bền vững, tạo động lực mới cho hợp tác kinh tế trong giai đoạn đến năm 2030 và xa hơn nữa.

Bảo An

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/quan-he-nga-viet-nam-2025-dong-luc-kinh-te-moi-trong-boi-canh-bien-dong-toan-cau-post566017.html