Quan tâm khoa học xã hội trong phát triển khoa học công nghệ, chuyển đổi số

16 giờ trướcBài gốc

Theo đó, để thực hiện được mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, cần có các giải pháp phát triển đồng bộ các lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn với khoa học tự nhiên và khoa học kỹ thuật.

Những con số phản ánh thực chất cuộc sống

Cử tri và người dân ghi nhận, đánh giá cao các quyết sách hợp lòng dân của Quốc hội và điều hành linh hoạt, sáng tạo, hợp quy luật phát triển của Chính phủ và các cơ quan thuộc Chính phủ.

Nhờ vậy, đã kiểm soát thành công và khắc phục hiệu quả đại dịch Covid-19 với tinh thần “Xác định đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết”, bảo đảm tiêm chủng vaccine miễn phí toàn dân vào hàng thứ 5 thế giới về tỷ lệ bao phủ vaccine. Trong 5 năm qua, vượt qua những khó khăn, thách thức toàn cầu, kinh tế vĩ mô nước ta cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát dưới 4%, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới. GDP năm 2025 dự kiến tăng trên 8%, bình quân giai đoạn 2021 - 2025 tăng 6,3%. Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới (IMF đánh giá Việt Nam nằm trong top 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới). GDP bình quân/người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao của thế giới…

Đại biểu thảo luận tại Hội trường Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XV về kết quả phát triển kinh tế - xã hội.

Các lĩnh vực văn hóa, xã hội có bước tiến bộ cả về nhận thức, hành động và kết quả; đời sống của người dân được nâng lên. Chỉ số phát triển con người (HDI) tăng 18 bậc, xếp hạng 93/193 quốc gia và vùng lãnh thổ. Thực hiện miễn, hỗ trợ học phí từ mầm non đến phổ thông từ năm học 2025 - 2026; hỗ trợ ăn trưa cho trẻ em nhà trẻ bán trú ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn, học sinh tiểu học, trung học cơ sở ở các xã biên giới và một số địa phương; xây dựng 248 trường liên cấp nội trú, bán trú hiện đại tại các xã biên giới đất liền, trong đó trước mắt hoàn thành 100 trường trước năm học mới 2026 - 2027.

Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 4,4% năm 2021 xuống 1,3% năm 2025. Hoàn thành mục tiêu cơ bản xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm 5 năm 4 tháng với trên 334 nghìn căn nhà; triển khai xây dựng 633 nghìn căn nhà ở xã hội, đang phấn đấu hoàn thành 100 nghìn căn nhà trong năm 2025; theo đánh giá của Liên Hợp Quốc, chỉ số hạnh phúc của Việt Nam năm 2025 xếp thứ 46 toàn cầu, tăng 37 bậc so với năm 2020 (xếp thứ 83).

Những con số nói trên phản ánh thực chất, thực tiễn sinh động của cuộc sống mà người dân cảm nhận được thông qua chất lượng cuộc sống hàng ngày. Cử tri và Nhân dân rất phấn khởi, tự hào về sự phát triển của đất nước; càng thêm tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, tin tưởng vào hoạt động hiệu quả của Quốc hội và Chính phủ gần dân, sát dân, hóa thân lòng dân bằng những quyết sách mang lại lợi ích thiết thực, vì hạnh phúc của Nhân dân.

Đề cao vai trò khoa học xã hội và nhân văn

Cử tri và Nhân dân - nhất là đội ngũ trí thức trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn bày tỏ đồng tình với ý kiến của đại biểu Quốc hội Hoàng Minh Hiếu về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.

Theo đại biểu, để thực hiện được mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, cần các giải pháp phát triển đồng bộ các lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn với khoa học tự nhiên và khoa học kỹ thuật. Ở góc độ nào đó, khoa học tự nhiên và công nghệ giúp con người làm được nhiều hơn, tốt hơn thì khoa học xã hội và nhân văn nghiên cứu con người và các mối quan hệ xã hội vốn luôn biến đổi gắn với giá trị văn hóa và bối cảnh chính trị, giúp con người hiểu hơn về chính mình, về xã hội và trách nhiệm với xã hội mà mình đang sống.

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu nêu những những hạn chế, tồn tại và đưa ra các giải pháp về nghiên cứu xây dựng các chương trình khoa học xã hội và nhân văn trọng điểm; về đổi mới cơ chế tài chính; phát triển nguồn nhân lực khoa học xã hội chất lượng cao; tăng cường liên kết khoa học xã hội với khoa học tự nhiên... Đây là những vấn đề rất đáng quan tâm.

Thực tế thời gian qua, hoạt động khoa học và công nghệ ở nhiều ngành, địa phương chủ yếu tập trung ở lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật. Lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn với nhiều vấn đề yêu cầu phát sinh từ thực tiễn chưa được quan tâm đúng mức. Trong khi đó, lĩnh vực này có ý nghĩa hết sức quan trọng, là một trong những yếu tố hình thành kiến trúc thượng tầng, trực tiếp tác động đến ý thức xã hội (ý thức chính trị, đạo đức, pháp quyền, tôn giáo...), giúp cho sự lãnh đạo, chỉ đạo sát đúng, hiệu quả của các cấp ủy đảng và cơ quan quản lý nhà nước các cấp.

Việc những người có kiến thức về công nghệ số, những người “khoác áo doanh nhân thành đạt”, nghệ sĩ nổi tiếng... lợi dụng lòng tin của công chúng để sản xuất, kinh doanh hàng giả, thuốc y tế giả, thực phẩm chức năng giả, sữa giả, trốn lậu thuế... hoặc tiếp tay cho cho các hành vi phi đạo đức nói trên... Phải chăng do chúng ta thiếu quan tâm các nghiên cứu về khoa học xã hội, về văn hóa, con người, về tư duy nhân văn dẫn dắt và các biện pháp giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức xã hội, đạo đức công vụ…

Quan tâm phát triển đồng bộ các lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật và công nghệ sẽ góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

ThS. Nguyễn Vân Hậu

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/quan-tam-khoa-hoc-xa-hoi-trong-phat-trien-khoa-hoc-cong-nghe-chuyen-doi-so-10393900.html