Quảng Ngãi: Sạt lở bờ sông, bờ suối đe dọa nhiều buôn làng

2 giờ trướcBài gốc

Tại làng Kon Skôi, hơn 120 hộ dân định cư nhiều đời sống ven sông Đăk Bla. Bình thường con sông hiền hòa là nơi cung cấp nguồn nước sinh hoạt, tưới tiêu và nuôi dưỡng hệ sinh thái bản địa, nhưng từ cuối tháng 9 đến nay, khi mưa lớn kéo dài, đặc biệt là sau cơn bão số 13, dòng sông đã trở thành mối hiểm họa thực sự. Nước lũ từ thượng nguồn đổ về lưu lượng lớn, dòng chảy mạnh tạo ra áp lực lớn lên 2 bờ. Nhiều đoạn bờ sông bị khoét sâu, trượt sạt, tạo ra những vách đứng cao từ 1 đến vài mét. Từng mảng đất đỏ liên tục trôi xuống lòng sông gây SL mở rộng khiến người dân thắc thỏm chứng kiến mỗi ngày lại thêm ít đất gần nhà biến mất.

Vấn đề đáng lo ngại là đường dân sinh - tuyến giao thông duy nhất dẫn vào làng Kon Skôi đang bị đe dọa nghiêm trọng. Tại nhiều vị trí, nước lũ chỉ còn cách mép đường chưa đầy nửa mét trong khi nền đường xuất hiện nhiều vết nứt chạy dài. Nếu thêm những trận mưa lớn, khả năng tuyến đường bị đánh sập hoàn toàn có thể xảy ra. Anh Bùi Văn Duyên - một hộ dân sống sát mép SL - cho biết, trong cơn bão số 13 vừa qua nước dâng cao bất thường, tràn sát mép đường, cuốn trôi toàn bộ hoa màu gia đình trồng cả năm. Trong khi đó, lực lượng Dân quân và Công an xã phải thay nhau túc trực xuyên đêm để theo dõi mực nước, sẵn sàng báo động di dời dân khi có dấu hiệu nguy hiểm.

Nhiều người dân ở xã Tu Mơ Rông lo lắng về tình trạng suối Đăk Ter sạt lở

Nhiều người khác trong làng cũng đang sống trong nỗi bất an tương tự. Anh A Nhuông - người dân tộc Xơ Đăng - chia sẻ: "Năm nay nước sông Đăk Bla lên nhanh và mạnh hơn rất nhiều so với trước đây. Nhiều vị trí SL đã áp sát tường nhà khiến gia đình tôi luôn phải chuẩn bị sẵn đồ đạc thiết yếu để kịp chạy nếu tình huống xấu xảy ra. Chỉ mong tỉnh sớm đầu tư kè chống SL, chứ sống thế này lo lắng lắm, không biết đường hay nhà sẽ bị cuốn trôi lúc nào".

Làng Kon Skôi có hơn 1.000 ha đất sản xuất, trong đó chủ yếu là cà phê, mì và cây ăn trái, nhưng nhiều diện tích hoa màu đã bị cuốn trôi. Các khu ruộng sát bờ sông mất hoàn toàn khiến nhiều gia đình lâm cảnh trắng tay. Chi phí đầu tư chăm sóc cho 1 vụ cà phê hoặc mì không hề nhỏ, nhưng chỉ sau vài trận mưa, cả khu đất và công sức của người dân đều bị cuốn trôi.

Chủ tịch UBND xã Kon Braih - ông Lê Quang Chính cho biết, tình trạng SL hiện nay diễn biến phức tạp với tốc độ nhanh chưa từng thấy. Chính quyền xã đã khảo sát, lập phương án di dời khẩn cấp 35 hộ nằm trong vùng nguy hiểm nhất. Tuy nhiên, quỹ đất để bố trí tái định cư còn hạn chế, kinh phí hỗ trợ di dời và xây nhà mới chưa được bố trí, vì thế việc di dời chỉ mang tính tạm thời và không thể giải quyết dứt điểm nguy cơ. Ông Chính kiến nghị cần sớm đầu tư tuyến kè kiên cố dọc sông Đăk Bla để bảo vệ khu dân cư (KDC) và tuyến đường liên thôn, bảo đảm an toàn sản xuất (SX).

Không chỉ khu vực Kon Skôi đối mặt với hiểm họa, tại xã Tu Mơ Rông, suối Đăk Ter cũng đang xảy ra tình trạng SL nghiêm trọng. Dòng suối vốn là nơi cung cấp nguồn nước SX, nay trở thành mối đe dọa nguy hiểm khi mặt cắt của suối mở rộng quá nhanh. Đoàn công tác của Chi cục Thủy lợi tỉnh Quảng Ngãi trong lần kiểm tra mới đây đã ghi nhận dọc 2 bên bờ suối, đất đá bị khoét sâu tạo thành nhiều vách dựng đứng. Một số điểm SL đã áp sát KDC, đe dọa trực tiếp hàng trăm người dân sinh sống ven suối. Đặc biệt, phạm vi SL đã lan rộng vào khu vực chợ, nhà dân, thậm chí sát Quốc lộ 40B - tuyến đường huyết mạch nối các xã miền núi của tỉnh Quảng Ngãi.

Sạt lở suối Đăk Ter không chỉ đe dọa KDC hiện hữu mà còn gây nguy cơ lớn cho Khu giãn dân Mô Pả, dự án bố trí dân cư mới của xã. Nếu dòng suối tiếp tục khoét sâu, rất có khả năng toàn bộ khu đất dự kiến xây KDC sẽ bị chia cắt, không thể sử dụng như quy hoạch ban đầu, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chính sách ổn định dân cư và phát triển nông thôn của địa phương.

Ông Dương Đăng Khoa - Phó Chủ tịch UBND xã Tu Mơ Rông - cho biết, thời gian qua địa phương đã nhiều lần đắp đập tạm và nắn dòng để giảm tốc độ xói lở nhưng hiệu quả chưa cao. Cứ sau mỗi trận mưa lớn, dòng nước lại phá vỡ các vị trí nắn dòng, mở rộng thêm diện tích SL. Nếu không có giải pháp kiên cố, việc bảo vệ dân cư và hạ tầng khó thể bảo đảm. Xã đã gửi kiến nghị lên tỉnh đề nghị đầu tư hệ thống kè dài hàng trăm mét ở những điểm nguy cấp nhất.

Chí Dũng

Nguồn CA TP.HCM : http://congan.com.vn/doi-song/sat-lo-bo-song-bo-suoi-de-doa-nhieu-buon-lang_186785.html