Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, chiều 20/11/2024, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội Đinh Thị Phương Lan phát biểu thảo luận tại Hội trường. Ảnh: C.HIỀN
Thảo luận tại hội trường, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Quốc hội Đinh Thị Phương Lan - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi tán thành với chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam; đồng thời cho rằng, để cân bằng nền tài chính quốc gia trong dài hạn, đề nghị Chính phủ tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa và tiền tệ chủ động, sẵn sàng ứng phó với rủi ro về lãi suất, tỷ giá tín dụng, lạm phát.
Nghiên cứu ban hành chính sách tín dụng, lãi suất đặc thù hỗ trợ đầu tư cho các công trình giao thông quan trọng, trọng điểm của quốc gia, trong đó có dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam trong ngắn, trung và dài hạn. Nghiên cứu tiếp tục giảm gánh nặng ngân sách trung ương, đa dạng hóa hình thức đầu tư đối với các công trình ga, các công trình phụ trợ.
Đại biểu Lan cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát chi tiết, chủ động các phương án phòng ngừa rủi ro trong đầu tư. Hồ sơ tính mức GDP dự báo từ nay đến 2050 trung bình khoảng từ 6,5 - 7%, tuy nhiên, theo báo cáo thẩm định, hiện mới đánh giá sơ bộ tác động của phương án huy động vốn, một số dữ liệu đầu vào ở mức giả định, còn thiếu đơn giá, định mức cho việc xây dựng, vận hành, duy tu và bảo dưỡng.
Tiếp tục rà soát, xác định hướng tuyến. Bởi việc này có vai trò đặc biệt quan trọng vì ảnh hưởng đến giá thành, công nghệ xây lắp, tác động trực tiếp vào hệ sinh thái, văn hóa, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh, thành phố có đường sắt đi qua. Cần đánh giá tác động địa chất, hệ thống thông thủy, tác động của thiên tai, sụt lún, nền móng công trình xây dựng, công trình ngầm, minh chứng khả năng an toàn chống trật ray của tàu khi chạy ở tốc độ cao hơn 300km/giờ, với quá nhiều đường cong (chiếm 35%) tổng chiều dài dự án, một số tuyến đoạn có độ dốc lớn.
Chính phủ cần chủ động phương án giải phóng mặt bằng, tái định cư, gắn với quy hoạch đô thị, nông thôn, quy hoạch phân bố dân cư bài bản. Nghiên cứu nguyên tắc tạo điều kiện tiếp tục khai thác nguồn thu và giá trị tăng thêm từ quỹ đất vùng phụ cận ga phục vụ cho mục đích thương mại, dịch vụ, bù đắp cho ngân sách trung ương, nhưng đồng thời khuyến khích nguồn thu chính đáng của địa phương.
Chú trọng thiết kế, quy hoạch nhà ga đáp ứng yêu cầu phát triển các hoạt động phụ trợ, thương mại, dịch vụ, kết nối các phương tiện giao thông khác, nhất là chú trọng khai thác không gian ngầm, phát triển không gian mới, tiến tới phát triển các đô thị vệ tinh, giảm tải cho đô thị trung tâm.
PV