Theo nghị quyết, hộ gia đình, cá nhân và tổ chức trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp sẽ được miễn thuế đất này tới hết 2030, tức thêm 5 năm. Việc này để đảm bảo an ninh lương thực, tăng cạnh tranh của Việt Nam.
Trường hợp Nhà nước giao đất nhưng tổ chức, cá nhân không trực tiếp sử dụng phần diện tích này để sản xuất nông nghiệp và cho đơn vị khác thuê lại, thì phải nộp 100% thuế này trong thời gian Nhà nước chưa thu hồi đất.
Nghị quyết có hiệu lực từ 1/1/2026.
Theo báo cáo của Chính phủ, giai đoạn 2001-2010, tổng số tiền thuế đất nông nghiệp được miễn, giảm bình quân 3.268 tỷ đồng một năm. Con số này tăng lên 7.500 tỷ đồng mỗi năm trong 3 năm gần đây.
Do đó, việc miễn thuế đất nông nghiệp sẽ khuyến khích tập trung đất đai để sản xuất quy mô lớn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa.
Báo cáo giải trình, tiếp thu trước khi Quốc hội biểu quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, một số ý kiến đề nghị không miễn thuế với đất để hoang hóa, sử dụng không đúng mục đích.
Quốc hội quyết nghị miễn thuế đất nông nghiệp tới năm 2023. (Ảnh: Media Quốc hội)
Ý kiến khác cho rằng cần quy định tiêu chí, điều kiện để được miễn thuế, cũng như có chế tài xử lý các trường hợp lợi dụng chính sách để sử dụng đất sai mục đích.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đúng như ý kiến của các đại biểu Quốc hội, tình trạng sử dụng đất sai mục đích, đất hoang hóa, gây lãng phí nguồn lực diễn ra khá phổ biến.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngoài hỗ trợ nông dân, nông thôn, chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp cũng cần khuyến khích tổ chức, cá nhân sử dụng đất hiệu quả, cũng như cần có các tiêu chí để phân loại và xác định đối tượng được miễn thuế phù hợp nhằm bảo đảm hỗ trợ đúng đối tượng.
Song việc quy định cụ thể các tiêu chí để xác định đúng đối tượng được miễn thuế, không miễn thuế với đất bỏ hoang, sử dụng không đúng mục đích cần có thời gian nghiên cứu.
Luật Đất đai năm 2024 cũng đã có một số quy định nhằm góp phần khắc phục tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin chưa bổ sung đối tượng được miễn thuế tại nghị quyết, nhưng đề nghị Chính phủ đánh giá toàn diện về thực trạng sử dụng đất nông nghiệp cũng như hiệu quả miễn thuế đất này thời gian qua.
“Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ lưu ý hướng dẫn đầy đủ các quy định của Luật Đất đai và có giải pháp để không xảy ra tình trạng hoang hóa, lãng phí nguồn lực đất đai”, ông Mãi nói.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ tổng kết, đánh giá việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, cũng như chính sách thuế, phí với đất đai để đề xuất các cơ chế phù hợp, hoặc sửa Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp để phù hợp yêu cầu quản lý trong giai đoạn mới.
Ông Phan Văn Mãi cũng cho biết, có ý kiến đề nghị xem xét, mở rộng đối tượng được miễn thuế.
Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, theo quy định hiện hành, phạm vi áp dụng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp là các hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp.
Chính sách miễn thuếy không áp dụng với phần diện tích đất nông nghiệp Nhà nước giao cho tổ chức quản lý nhưng không trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp mà giao cho tổ chức, cá nhân khác nhận thầu theo hợp đồng để sản xuất nông nghiệp.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội không mở rộng đối tượng được hưởng chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.
PHẠM DUY