Trước đó, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, ông Hoàng Thanh Tùng, nhấn mạnh việc tiếp thu quan điểm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
Trên cơ sở đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã điều chỉnh dự thảo để đảm bảo sự phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn, khuyến khích tính chủ động, sáng tạo của địa phương. Các nội dung sửa đổi tập trung vào Điều 4 (Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương), Chương III (Phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương các cấp) và Chương IV (Nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương từng cấp).
Một số đại biểu đề xuất trao quyền cho UBND cấp tỉnh được điều chỉnh trình tự, thủ tục, thẩm quyền khi việc phân cấp làm thay đổi quy trình hành chính. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng việc này có thể gây khó khăn do trình tự, thủ tục đã được quy định trong luật và nghị định.
Đại biểu ấn nút thông qua luật, nghị quyết. Ảnh: TTXVN
Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, để thúc đẩy phân cấp hiệu quả, UBND cấp tỉnh cần được giao quyền điều chỉnh các quy trình liên quan, nhưng vẫn đảm bảo sự đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Giải pháp này không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn mà còn phù hợp với tinh thần "quản lý theo kết quả" thay vì "quản lý theo quy trình", tránh tình trạng thủ tục hành chính cứng nhắc làm chậm tiến độ phát triển.
Ngoài ra, để đảm bảo tính thống nhất và khả thi, các quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND các cấp cũng được rà soát, bổ sung. Việc phân định rõ phạm vi trách nhiệm của từng cấp chính quyền sẽ giúp tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc triển khai trong thực tế.
Đặc biệt, tại khoản 1 Điều 15, dự thảo Luật bổ sung quy định cho phép HĐND cấp tỉnh được quyết định áp dụng thí điểm các chính sách đặc thù chưa có trong luật sau khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đồng thời, điểm e khoản 1 Điều 17 cũng cho phép Chủ tịch UBND tỉnh ban hành các biện pháp cấp bách trong trường hợp khẩn cấp như phòng chống thiên tai, dịch bệnh, với điều kiện báo cáo kịp thời lên các cơ quan có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung Điều 28 nhằm quy định cụ thể về số lượng đại biểu HĐND các cấp, kế thừa từ Luật hiện hành, đồng thời làm rõ số lượng Phó Chủ tịch HĐND và các Ban của HĐND. Đối với cơ cấu tổ chức UBND, dự thảo mới giao Chính phủ quyền quyết định số lượng Ủy viên UBND các cấp, tạo sự linh hoạt trong quá trình sắp xếp và tinh gọn bộ máy theo từng giai đoạn.
Với những nội dung sửa đổi quan trọng trên, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn mà còn góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy sự phát triển bền vững của các địa phương trong thời gian tới.
NH