Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 được Quốc hội thông qua là dấu ấn lịch sử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khởi đầu cho cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới, cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia.
Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.
Nội dung trọng tâm sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 là các quy định liên quan đến Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội; các quy định tại Chương IX để thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 có quy định chuyển tiếp để bảo đảm chính quyền địa phương hoạt động thông suốt, không gián đoạn, phù hợp với lộ trình thực hiện sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, không tổ chức cấp huyện…
Sửa đổi 5 điều, giữ lại 3 điều so với kế hoạch
Trên cơ sở tiếp thu ý kiến, dự thảo cuối cùng đã có nhiều thay đổi quan trọng so với kế hoạch ban đầu. Thay vì sửa đổi 8 điều, Ủy ban đã đề nghị Quốc hội chỉ sửa đổi, bổ sung 5 điều khoản của Hiến pháp, bao gồm: Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111.
Đáng chú ý, 3 điều khoản được giữ lại như Hiến pháp hiện hành, bao gồm quy định về việc lấy ý kiến nhân dân khi điều chỉnh địa giới hành chính, quy định về chính quyền địa phương và quyền chất vấn của đại biểu Quốc hội.
Việc chỉnh lý này thể hiện tinh thần cầu thị, lắng nghe và chỉ thực hiện những thay đổi đã "chín muồi" và nhận được sự đồng thuận cao. Mục tiêu cốt lõi của lần sửa đổi này là tạo cơ sở hiến định vững chắc cho việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đặc biệt là mô hình chính quyền địa phương.
Ngay sau khi Nghị quyết được thông qua, Quốc hội cũng sẽ xem xét thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Cùng với đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.
Những bước đi này nhằm đảm bảo cơ sở pháp lý đồng bộ để cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương hai cấp, chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1 tháng 7 năm 2025. Việc này đặc biệt có ý nghĩa với các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng, nơi đang thí điểm không tổ chức Hội đồng nhân dân ở cấp phường.
Trình bày tóm tắt báo cáo giải trình tiếp thu chỉnh lý dự thảo nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 nhấn mạnh rằng đây là một "cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế", khởi đầu cho việc tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia.
Quá trình lấy ý kiến nhân dân về dự thảo Nghị quyết đã diễn ra hết sức sôi nổi và dân chủ. Sau một tháng, đã có 280.226.909 lượt ý kiến được ghi nhận, thể hiện sự quan tâm đặc biệt của toàn xã hội đối với công việc hệ trọng của đất nước. Tỷ lệ tán thành các nội dung sửa đổi đạt mức rất cao, lên tới 99,75%.
"Đây thực sự là đợt sinh hoạt chính trị pháp lý dân chủ, sâu rộng trong toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội", Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, tất cả các ý kiến góp ý, dù là của đa số hay thiểu số, đều được nghiên cứu, xem xét một cách thận trọng, kỹ lưỡng và khách quan.
"Nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam được Quốc hội thông qua ngày hôm nay sẽ là dấu ấn lịch sử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khởi đầu cho cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới, cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia; là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước, sự đồng tình ủng hộ của nhân dân về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui", Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định.
Lê Hoàng/VOV.VN