Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) sáng sớm 18/11 (giờ Hà Nội) thông qua nghị quyết do Mỹ đệ trình về tái lập hòa bình và tái thiết dải Gaza, trong đó có nội dung thành lập Lực lượng Ổn định Quốc tế (ISF) nhằm giám sát quá trình phi quân sự hóa, bảo vệ dân thường và hộ tống viện trợ qua các hành lang an toàn ở vùng lãnh thổ.
Phần lớn cơ sở hạ tầng ở dải Gaza bị phá hủy trong giao tranh. Ảnh: IRC
Nghị quyết được 13/15 thành viên Hội đồng Bảo an ủng hộ. Nga và Trung Quốc bỏ phiếu trắng. Văn kiện cũng gồm nội dung "thiết lập đối thoại giữa Israel và Palestine để thống nhất về một đường hướng chính trị hướng tới sự chung sống hòa bình và thịnh vượng".
Nghị quyết đưa kế hoạch hòa bình 20 điểm của Tổng thống Mỹ Donald Trump thành phụ lục. Bước đầu tiên trong thỏa thuận hòa bình đó đã dẫn đến lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas từ tháng 10/2025. Ngoài ra, nghị quyết ủng hộ việc thành lập Hội đồng Hòa bình để giám sát việc thực thi các sáng kiến hòa bình và tái thiết, phục hồi kinh tế ở dải Gaza.
Các nghị quyết của Hội đồng Bảo an có tính ràng buộc pháp lý với các nước. Nếu các bên không tuân thủ, Hội đồng Bảo an LHQ có thể áp dụng biện pháp mạnh như áp lệnh trừng phạt.
Sau phiên bỏ phiếu, Tổng thống Mỹ Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social: "Xin chúc mừng thế giới về cuộc bỏ phiếu đáng kinh ngạc của Hội đồng Bảo an, khi đã công nhận và ủng hộ Hội đồng Hòa bình, do tôi làm Chủ tịch, và có mặt những nhà lãnh đạo quyền lực và được kính trọng nhất trên toàn thế giới".
Đại diện các nước dự phiên họp của Hội đồng Bảo an LHQ về Dải Gaza. Ảnh: GettyImages
Đại sứ Mỹ tại LHQ Mike Waltz cùng ngày gọi dải Gaza là "địa ngục trần gian" và tin rằng nghị quyết chính là "chiếc phao cứu sinh. Ông cám ơn Hội đồng Bảo an vì "cùng Mỹ vạch hướng đi mới cho người Israel, người Palestine và tất cả người dân trong khu vực".
Chính quyền Palestine (PA) sau đó bày tỏ ủng hộ nghị quyết và tuyên bố kế hoạch do Mỹ đệ trình sẽ "thiết lập lệnh ngừng bắn toàn diện và lâu dài tại dải Gaza, tiến hành cung cấp viện trợ nhân đạo không bị cản trở và ủng hộ quyền tự quyết của người dân Palestine cũng như việc thành lập Nhà nước độc lập của người Palestine".
PA cam kết "sẵn sàng hợp tác toàn diện" với chính quyền Tổng thống Trump và LHQ để "đảm bảo thực hiện nghị quyết này theo hướng chấm dứt mọi nỗi khổ đau của người dân Palestine ở dải Gaza, Bờ Tây và Đông Jerusalem".
Đại sứ Algeria tại LHQ Amar Bendjama cũng ca ngợi nỗ lực của Mỹ và Tổng thống Trump vì đã "có sự tham gia cá nhân quan trọng nhằm thiết lập và duy trì lệnh ngừng bắn ở Gaza", qua đó chấm dứt những "đau khổ không thể chịu đựng nổi" đối với người Palestine.
Tuy nhiên, phong trào Hamas tại dải Gaza lại phản đối kịch liệt vì cho rằng sự hiện diện của ISF không trung lập. "Nghị quyết áp đặt cơ chế giám hộ quốc tế lên dải Gaza, điều mà người dân và các phe phái của chúng tôi phản đối", Hamas tuyên bố, theo hãng tin AlJazeera.
Hamas cũng khẳng định họ chỉ buông vũ khí để "cất giữ chúng" khi Israel rút khỏi Gaza và chấp thuận một lệnh ngừng bắn lâu dài.
Trong khi đó, Nga và Trung Quốc đã nêu những quan ngại xung quanh nghị quyết. AlJazeera đưa tin, Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia lo ngại nghị quyết do Mỹ đệ trình đã "loại trừ sự tham gia của người Palestine" vào các tiến trình. Ông đề nghị hành động quyết liệt để ngăn nguy cơ Dải Gaza trở thành vùng đất "cho các cuộc thử nghiệm".
Quan chức Nga kêu gọi các bên tránh nguy cơ dải Gaza bị chia cắt về mặt chính trị với Bờ Tây, nơi hiện diện của Chính quyền Palestine; đồng thời làm rõ vai trò và quyền hạn của ISF.
Về phần mình, Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Phó Thông nêu lo ngại nghị quyết vừa được thông qua "không thể hiện được nguyên tắc cơ bản về việc người Palestine quản lý Palestine". "Gaza thuộc về người dân Palestine, không thuộc về bất kỳ ai khác" ông nói.
Ông Phó Thông cho rằng Mỹ cần "giải thích chi tiết hơn về cấu trúc, thành phần" của ISF và kêu gọi "đảm bảo sự tham gia hiệu quả của LHQ và Hội đồng Bảo an" về vấn đề Dải Gaza.
Thái Hà