Quy định rõ điều kiện khấu trừ, tránh để doanh nghiệp bị 'treo thuế'

6 giờ trướcBài gốc

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải tham dự thảo luận tại Tổ. Ảnh: Phạm Thắng

Thảo luận tại tổ, các ĐBQH tán thành với việc bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng vào chương trình Kỳ họp thứ Mười.

Nguyên nhân do, theo Tờ trình của Chính phủ, phạm vi sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng lần này không nhiều, chỉ liên quan đến các Điều 5, 9 và 14, nhưng sẽ có tác động trực tiếp đến hàng triệu hộ nông dân, hợp tác xã cũng như nhiều doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất lĩnh vực nông nghiệp của nước ta. Trong điều kiện mưa bão, ngập lụt ảnh hưởng nặng nề đến nhiều tỉnh, thành phố trên cả nước thời gian qua thì việc sửa đổi, bổ sung một số nội dung trong Luật Thuế giá trị gia tăng sẽ góp phần sớm khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp.

Việc trình Quốc hội xem xét, thông qua dự án Luật này trong Kỳ họp thứ Mười cũng phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 26 Luật Ban hành hành văn bản quy phạm pháp luật về việc ban hành luật tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra “để giải quyết ngay vấn đề cấp bách, vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn”.

ĐBQH Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) phát biểu tại Tổ. Ảnh: Phạm Thắng

Tán thành với việc dự thảo mở rộng đối tượng không phải tính thuế giá trị gia tăng đối với sản phẩm nông - lâm - thủy sản chưa chế biến khi doanh nghiệp, hợp tác xã bán cho nhau, ĐBQH Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) cho rằng, đây là bước đi phù hợp nhằm giảm chi phí trung gian, tháo gỡ vướng mắc trong khấu trừ - kê khai.

Tuy nhiên, đại biểu lưu ý, khái niệm “sơ chế thông thường” vẫn tiếp tục không được định nghĩa rõ ràng trong sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng lần này. Trong khi đây chính là điểm gây tranh cãi suốt nhiều năm, dẫn tới tình trạng cùng một loại hàng hóa nhưng mỗi địa phương áp dụng một cách; doanh nghiệp luôn trong trạng thái vừa kê khai vừa lo rủi ro bị ấn định thuế.

Việc giao Bộ Tài chính quy định chi tiết mà không có nguyên tắc cụ thể trong luật dễ dẫn tới cách hiểu tùy nghi, thậm chí mở rộng hoặc thu hẹp đối tượng một cách hành chính. Do vậy, đại biểu đề nghị phải quy định nguyên tắc ngay trong luật, tối thiểu xác định các tiêu chí nhận diện sản phẩm chưa chế biến nhằm bảo đảm tính ổn định của chính sách.

Đối với việc sửa đổi khoản 5 Điều 9, đại biểu Ma Thị Thúy nhận thấy, việc quy định phế phẩm, phụ phẩm, phế liệu áp thuế suất theo đúng mặt hàng là hợp lý. “Tuy nhiên việc quy định này đã đủ để giải quyết tình trạng mua bán hóa đơn, hợp thức hóa phế liệu nhằm gian lận thuế hay không?”. Nêu vấn đề này, đại biểu nêu rõ, thực tế ở nhiều lĩnh vực có rủi ro cao - như tái chế kim loại, thủy sản - phế liệu thường là “điểm mù” trong quản lý thuế. “Nếu chỉ sửa đổi về thuế suất mà không siết về quy trình kiểm soát, hóa đơn điện tử, truy vết dòng hàng, thì nguy cơ thất thu vẫn rất lớn. Do vậy, cơ quan soạn thảo đánh giá lại tác động và bổ sung công cụ quản lý chứ không chỉ sửa về câu chữ như vậy”, đại biểu đề nghị.

Về sửa đổi, bổ sung khoản 3a Điều 14 - khấu trừ thuế đầu vào đối với hàng hóa, dịch vụ không phải tính thuế, đại biểu cho rằng, đây là điểm sửa lớn nhất và cũng tiềm ẩn nhiều hệ quả. Việc cho phép khấu trừ toàn bộ thuế đầu vào về mặt lý thuyết là tích cực, giảm chi phí vốn cho doanh nghiệp.

Toàn cảnh thảo luận tại Tổ 16. Ảnh: Phạm Thắng

Nhưng, đại biểu lưu ý, ranh giới giữa “không phải tính thuế” và “không chịu thuế” hiện rất mờ nhạt. Nếu không làm rõ, sẽ dẫn tới cách hiểu tùy tiện, doanh nghiệp có thể khai báo theo hướng có lợi tối đa, trong khi cơ quan thuế lại áp dụng cách hiểu ngược lại. Điều này chính là nguồn gốc của hàng loạt tranh chấp về khấu trừ - hoàn thuế trong nhiều năm qua.

Bên cạnh đó, việc mở rộng khấu trừ đầu vào có thể dẫn đến tăng áp lực hoàn thuế, tạo thêm rủi ro gian lận nếu không có cơ chế kiểm tra điện tử và đánh giá rủi ro đi kèm. Do vậy, đại biểu đề nghị bổ sung điều khoản giao Chính phủ quy định rõ điều kiện khấu trừ, tránh trường hợp doanh nghiệp bị “treo thuế” do cách áp dụng không thống nhất.

Về việc bãi bỏ điểm c khoản 9 Điều 15, đại biểu Ma Thị Thúy cho rằng, việc bãi bỏ một số điều kiện về chứng từ nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính là đúng hướng, nhưng phải song hành với nâng cao năng lực giám sát điện tử. "Nếu không, chúng ta vô tình tạo “khoảng trống” cho hành vi hợp thức hóa hóa đơn và nghiễm nhiên mở rộng đường cho gian lận khấu trừ, hoàn thuế", đại biểu nhấn mạnh.

Ngoài ra, đại biểu cũng thẳng thắn chỉ rõ, hiện nay, năng lực phân tích dữ liệu ngành thuế ở nhiều địa phương cũng còn hạn chế, đặc biệt là khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa. Nếu bỏ điều kiện mà không có giải pháp tăng giám sát, thì nguy cơ rủi ro lớn hơn là lợi ích.

Thanh Hải

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/quy-dinh-ro-dieu-kien-khau-tru-tranh-de-doanh-nghiep-bi-treo-thue-10399623.html