Thực hiện Quyết định số 99/QĐ-UBND, ngày 1/2/2018 UBND tỉnh về chủ trương đầu tư Dự án Thủy điện Bảo Lạc A, Quyết định số 2525/QĐ-UBND, ngày 14/12 /2020 của UBND tỉnh về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Thủy điện Bảo Lạc A, Quyết định số 1639/QĐ-UBND, ngàỵ 28/11/2023 của UBND tỉnh về chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án Thủy điện Bảo Lạc A..., UBND huyện Bảo Lạc ban hành Thông báo số 106/TB-UBND 24/11/2023 về thu hồi đất của các hộ dân tại xã Cô Ba để thực hiện dự án.
Thực hiện công tác GPMB, từ ngày 15 - 25/12/2023, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện tổ chức thống kê, kiểm đếm đối với các hộ thuộc diện thu hồi đất thực hiện dự án. Sau khi thu thập đầy đủ hồ sơ pháp lý liên quan đến hộ gia đình cần thu hồi đất, ngày 30/12/2023, hội đồng hoàn thành dự toán bồi thường, hỗ trợ tái định cư. Từ ngày 6/1 - 12/4/2024 niêm yết công khai tại UBND xã Cô Ba và các nhà văn hóa xóm Nà Tao, Nà Đôm, xã Cô Ba. Hết thời gian niêm yết công khai chỉ có 1/40 hộ có ý kiến về giá trị đền bù cây dâu tằm, 39/40 hộ không có ý kiến, kiến nghị.
Qua công tác kiểm đếm có 40 hộ gia đình, cá nhân bị ảnh hưởng trong phạm vi thu hồi đất, GPMB (giai đoạn 1) của dự án, diện tích đất cần thu hồi 282.185,6 m2, trong đó 190.999,3 m2 đất của các hộ gia đình, cá nhân, 91.186,3 m2 đất do UBND xã Cô Ba quản lý. Thực hiện công tác GPMB, ngày 4/12/2023, UBND huyện ban hành Kế hoạch số 293/KH-UBND về thu hồi đất; ban hành thông báo thu hồi đất đối với các hộ gia đình, cá nhân; lập, niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định; ban hành quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ; quyết định thu hồi đất đối với 37 hộ gia đình, cá nhân và UBND xã quản lý.
Ngày 7/4/2024, UBND huyện ban hành Quyết định số 1091/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự toán bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện dự án; ngày 6/9/2024, ban hành Quyết định số 2683/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh, bổ sung phương án và dự toán bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện dự án.
Ngày 25/4/2024, tại Nhà văn hóa xóm Nà Tao, xã Cô Ba, Hội đồng tổ chức chi trả tiền bồi thường (lần 1) cho 3/40 hộ, còn 37/40 hộ chưa nhận tiền với lý do đơn giá bồi thường thấp. Tiếp đó, ngày 30/5/2024, tại Nhà văn hóa xóm Nà Tao, xóm Nà Đôm, hội đồng tiếp tục chi trả tiền bồi thường (lần 2) cho thêm 7 hộ, còn 30/40 hộ chưa nhận tiền vẫn giữ nguyên lý do đơn giá bồi thường thấp. Ngày 26/7/2024, tại Nhà văn hóa xóm Nà Tao, hội đồng tiếp tục chi trả tiền bồi thường (lần 3) sau khi điều chỉnh giá cây dâu tằm theo Quyết định số 23/2024/QĐ-UBND cho thêm 14 hộ gia đình, còn 16/40 hộ gia đình không nhận tiền vẫn với lý do đơn giá thấp.
Vị trí triển khai xây dựng Nhà máy Thủy điện Bảo Lạc A trên sông Gâm qua địa phận xã Cô Ba (Bảo Lạc).
Từ ngày 30/5 - 15/8/2024, hội đồng có những buổi tuyên truyền, gặp gỡ và trao đổi với 16 hộ về việc nhận tiền bồi thường. Nhưng các hộ vẫn không nhất trí, một số vẫn giữ nguyên ý kiến là giả bồi thường thấp, không nhận tiền bồi thường, cỏ 4 hộ đề nghị gặp chủ đầu tư để trao đổi thỏa thuận bồi thường.
Ngày 7/8/2024, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư huyện phối hợp với Ủy ban MTTQ huyện, các đoàn thể tổ chức tuyên truyền, vận động, chi trả tiền bồi thường cho các hộ. Tại buổi tuyên truyền, các hộ vẫn giữ nguyên ý kiến đơn giá thấp, không nhận tiền bồi thường.
Ngày 28/8/2024, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện tổ chức kiểm tra, kiểm kê phần tài sản là cây trồng trên đất theo kiến nghị của 2 hộ tại xóm Nà Tao, xã Cô Ba nhưng cả 2 gia đình không phối hợp, trốn tránh làm việc với tổ công tác. Ngày 20/9/2024, tại Nhà văn hóa xóm Nà Tao diễn ra cuộc đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền của huyện Bảo Lạc với các hộ, cá nhân là người sử dụng đất thuộc diện thu hồi đất thực hiện Dự án Thủy điện Bảo Lạc A. Tại buổi tiếp xúc, 14/16 hộ có đất thu hồi thuộc dự án đã có mặt phát biểu các ý kiến về giá bồi thường thấp, không nhận tiền bồi thường đất, chỉ nhận tiền bồi thường tài sản, cây cối, hoa màu và đề nghị hội đồng mua đất khác trả lại cho gia đình. Đến ngày 26/9/2024, thêm 1/16 hộ nhận tiền bồi thường, hỗ trợ. Ngày 1/10/2024, tại Nhà văn hóa xóm Nà Tao, hội đồng tiếp tục chi trả tiền bồi thường (lần 4) cho các hộ, 15/15 hộ đến nhưng không nhận tiền. Hiện nay, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện đang thực hiện công tác chỉnh lý biến động giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ.
Ngày 24/9/2024, UBND huyện ban hành Công văn số 1733/UBND-TNMT giao nhiệm vụ tổ chức tuyên truyền, vận động, thuyết phục người có đất bị thu hồi chấp hành quy định thu hồi đất thuộc Dự án Thủy điện Bảo Lạc A; ngày 8/10/2024, UBND huyện ban hành các quyết định cưỡng chế thu hồi đất đối với 13/15 hộ có đất thuộc dự án (2 hộ còn lại chỉ có tài sản trên đất chưa nhận tiền bồi thường). Trong đó, 9 hộ tại xóm Nà Tao, 3 hộ tại xóm Nà Đôm, 1 hộ tại xóm Khuổi Giào, xã Cô Ba.
UBND xã Cô Ba thực hiện việc tống đạt các quyết định cưỡng chế đến 13 hộ và thực hiện niêm yết công khai quyết định tại UBND xã, Nhà văn hóa xóm Nà Đôm, xóm Nà Tao đăng tải quyết định cưỡng chế thu hồi đất lên Cổng thông tin điện tử của huyện.
UBND huyệ̣n ban hành Quyết định số 3308/QĐ-UBND, ngày 18/10/2024 phê duyệt phương án tổ chức thực hiện cưỡng chế thu hồi đất đối với các trường hợp không chấp hành quyết định thu hồi đất để thực hiện Dự án Thủy điện Bảo Lạc A. Theo kế hoạch, từ ngày 12/11/2024, huyện tổ chức cưỡng chế thu hồi hơn 107.560 m2 đất đối với 13 hộ, cá nhân tại xã Cô Ba để thực hiện dự án. Trước đó, Hội đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư huyện hoàn thành công tác thống kê, kiểm kê đất đai, nhà cửa, vật kiến trúc, cây cối, hoa màu, đã lập, niêm yết công khai, phê duyệt dự toán bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với 40 hộ. Tổ chức chi trả bồi thường cho các hộ theo quy định. Đến nay, chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ 24/40 hộ, cá nhân 16,127/33,662 tỷ đồng. Nhận bàn giao 182.816,0 m2 mặt bằng gồm 91.629,7 m2 của 24 hộ gia đình, cá nhân và 91.186,3 m2 do UBND xã Cô Ba quản lý. Hiện còn 15 hộ (trong đó 13 hộ có đất và 2 hộ chỉ có tài sản trên đất) không nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, không nhất trí bàn giao mặt bằng để thực hiện dự án.
Để công tác GPMB Dự án Thủy điện Bảo Lạc A (giai đoạn 1) đảm bảo các quy định, Chủ tịch UBND huyện Bảo Lạc Vũ Văn Đệ yêu cầu các cơ quan, đơn vị, cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể xã Cô Ba tiếp tục tuyên truyền, vận động, thuyết phục 13 hộ, cá nhân nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, tự nguyện bàn giao mặt bằng thực hiện dự án. Chuẩn bị kỹ các điều kiện, phương án để tổ chức cưỡng chế thu hồi đất đảm bảo an toàn, đúng quy định của pháp luật.
Dự án Nhà máy thủy điện Bảo Lạc A được UBND tỉnh cho chủ trương chấp thuận đầu tư theo Quyết định số 1639/QĐ-UBND, ngày 28/11/2023 có tổng vốn đầu tư 1.144,2 tỷ đồng, công suất 30 MW. Nhà máy được đầu tư trên sông Gâm đoạn qua địa bàn xã Cô Ba, dự kiến khởi công quý III/2024, hoàn thành phát điện quý II/2026. Dự án hoàn thành dự kiến sẽ sản xuất 115 triệu kWh/năm, đóng góp vào ngân sách Nhà nước khoảng 26 tỷ đồng/năm.
Minh Ngọc