Rào cản mới đe dọa giấc mơ công nghệ Mỹ

5 giờ trướcBài gốc

(Ảnh minh họa)

Cơn sốt như thời Internet thập niên 1990

“Vấn đề lớn nhất hiện nay của chúng tôi là điện và khả năng xây dựng đủ nhanh các trung tâm dữ liệu gần nhà máy điện”, Giám đốc điều hành Microsoft Satya Nadella thừa nhận trong một podcast cùng Sam Altman - CEO của OpenAI (cha đẻ ChatGPT) đầu tháng 11.

Giống như thời kỳ bùng nổ internet những năm 1990, các tập đoàn công nghệ hiện nay đang chi hàng trăm tỷ USD để xây dựng nền tảng cho cuộc cách mạng AI. Google, Microsoft, AWS (Amazon) và Meta (Facebook) dự kiến rót khoảng 400 tỷ USD vào năm 2025 và còn nhiều hơn trong năm 2026 - được thị trường chứng khoán hậu thuẫn mạnh mẽ.

Khoản đầu tư khổng lồ này giúp họ phần nào giải quyết được bài toán đầu tiên: Mua đủ hàng triệu con chip phục vụ cho cuộc chạy đua về sức mạnh tính toán. Theo sau Nvidia - nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới - Amazon, Google và Microsoft cũng đang đẩy mạnh phát triển chip riêng.

“Giờ vấn đề của tôi không còn là chip nữa, mà là tôi chưa có đủ tòa nhà để đặt chúng vào”, ông Satya Nadella nói thêm. Việc xây dựng các trung tâm dữ liệu khổng lồ chứa hàng nghìn GPU - vốn tiêu thụ rất nhiều nước để làm mát - thường mất khoảng 2 năm ở Mỹ. Trong khi đó, việc xây dựng các đường dây điện cao thế mới đủ công suất để cung cấp điện cho chúng có thể mất từ 5 đến 10 năm.

Từ 7 đến 12% nhu cầu điện của Mỹ vào năm 2030?

Các tập đoàn công nghệ thực ra đã sớm nhận thấy rào cản năng lượng này. Cách đây một năm, Dominion Energy - nhà cung cấp điện chính của bang Virginia - đã nhận được các đơn đặt hàng xây dựng trung tâm dữ liệu với tổng công suất lên tới 40 gigawatt, tương đương hàng chục lò phản ứng hạt nhân.

Hiện công suất cần triển khai tại bang này - nơi tập trung nhiều trung tâm dữ liệu nhất thế giới - đã tăng lên 47 GW.

Trên toàn nước Mỹ, các trung tâm dữ liệu - vốn bị chỉ trích là làm tăng hóa đơn tiền điện của người dân - có thể chiếm từ 7 đến 12% tổng nhu cầu điện quốc gia vào năm 2030, so với khoảng 4% hiện nay, theo nhiều nghiên cứu.

Tuy nhiên, mức tăng này vẫn gây nhiều tranh cãi. “Các nhà cung cấp điện và công ty công nghệ đều có lợi khi phóng đại các dự báo”, chuyên gia Jonathan Koomey của Đại học California, Berkeley, cảnh báo hồi tháng 9, cho rằng cơn sốt Internet trước đây cũng từng bị thổi phồng tương tự. “Nhiều trung tâm dữ liệu trong số đó có thể sẽ không bao giờ được xây dựng”, ông nói thêm.

Hoãn đóng cửa các nhà máy nhiệt điện than

Nếu tốc độ tăng trưởng được dự báo trở thành hiện thực, Mỹ có thể đối mặt nguy cơ thiếu điện, khiến hàng triệu hộ gia đình có nguy cơ mất điện từ nay đến năm 2028 - theo một báo cáo của ngân hàng Morgan Stanley.

Nhiều công ty năng lượng Mỹ đã phải trì hoãn kế hoạch đóng cửa các nhà máy nhiệt điện than - loại hình đặc biệt gây hại cho khí hậu. Bên cạnh đó, khí đốt - nguồn năng lượng phổ biến nhất để vận hành các trung tâm dữ liệu (chiếm khoảng 40% theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế) - cũng đang được ưa chuộng trở lại nhờ khả năng triển khai nhanh.

Tại bang Georgia, nơi các trung tâm dữ liệu mọc lên ngày càng nhiều, một công ty năng lượng vừa xin phép lắp đặt thêm 10 GW máy phát điện chạy bằng khí đốt.

Một số nhà cung cấp, cùng với xAI - công ty khởi nghiệp AI của ông Elon Musk - đã nhanh chóng mua lại các turrbine cũ từ nước ngoài để đưa về Mỹ. Xu hướng tái sử dụng turrbine máy bay cũng đang trở nên phổ biến.

Mối đe dọa sinh tồn thực sự hiện nay

“Hiện nay, mối đe dọa sinh tồn thực sự không phải là việc Trái đất nóng thêm 1 độ, mà là nguy cơ chúng ta thất bại trong cuộc chạy đua vũ trang do AI thúc đẩy nếu không đủ điện”, Bộ trưởng Doug Burgum - người phụ trách quản lý đất đai liên bang - phát biểu hồi tháng 10.

Trước tình hình đó, các tập đoàn công nghệ lớn đang giảm tốc trong các cam kết khí hậu. Google - từng tuyên bố đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2030 - nay đã gỡ mục tiêu này khỏi trang web của họ và chuyển hướng sang quảng bá các dự án dài hạn.

Amazon đầu tư vào thế hệ lò phản ứng hạt nhân mới (SMR - lò phản ứng mô-đun nhỏ), trong khi Microsoft và Google dự định tái khởi động các lò phản ứng hạt nhân cũ trong vòng 3-4 năm tới. Các tập đoàn công nghệ cũng đang rót vốn mạnh vào điện mặt trời và hệ thống lưu trữ bằng pin, đặc biệt tại California và Texas.

Một số khác, như Google và Elon Musk, còn có kế hoạch đưa chip lên quỹ đạo, vận hành bằng năng lượng mặt trời - nguồn năng lượng dồi dào và ổn định hơn nhiều so với trên mặt đất - với các thử nghiệm dự kiến bắt đầu từ năm 2027.

Nh.Thạch

AFP

Nguồn PetroTimes : https://nangluongquocte.petrotimes.vn/rao-can-moi-de-doa-giac-mo-cong-nghe-my-734548.html