Rõ trách nhiệm của từng cấp, từng ngành trong công tác phòng bệnh

4 giờ trướcBài gốc

Kiểm soát các nguy cơ để bảo vệ sức khỏe Nhân dân

ĐBQH Trần Thị Nhị Hà cho rằng, về phạm vi điều chỉnh (Điều 1), theo Tổ chức Y tế Thế giới, sức khỏe của con người chịu tác động của bốn nhóm yếu tố cơ bản gồm xã hội, môi trường, kinh tế và hành vi. Vì vậy, phòng bệnh không chỉ đơn thuần dựa vào các vấn đề y học lâm sàng và dịch tễ học, mà cần phải giải quyết các nguyên nhân gốc rễ như: Điều kiện sống, môi trường làm việc, chất lượng không khí, nước sạch, thực phẩm, tiếp cận dịch vụ y tế...

"Việc mở rộng phạm vi điều chỉnh tại Điều 1 là hết sức cần thiết tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho việc xây dựng các chương trình nâng cao sức khỏe cộng đồng, đồng thời xác định cụ thể trách nhiệm của từng bộ, ngành và chính quyền các cấp trong quản lý, kiểm soát các yếu tố nguy cơ để bảo vệ sức khỏe Nhân dân không chỉ bằng thuốc và bệnh viện, mà bằng môi trường sống lành mạnh, chính sách kinh tế xã hội công bằng và hành vi sống tích cực", ĐBQH Trần Thị Nhị Hà nhấn mạnh.

ĐBQH Trần Thị Nhị Hà phát biểu thảo luận tại hội trường

Trên cơ sở đó, đại biểu kiến nghị sửa nội dung Điều 1 như sau: “Luật này quy định về phòng, chống bệnh truyền nhiễm; phòng, chống bệnh không lây nhiễm; rối loạn sức khỏe tâm thần; phòng, chống các yếu tố nguy cơ từ môi trường, lối sống, hành vi và dinh dưỡng; nâng cao sức khỏe cộng đồng; ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý sức khỏe toàn dân; thích ứng biến đổi khí hậu và bảo đảm công bằng y tế”.

Về chính sách của Nhà nước về phòng bệnh (Điều 3), ĐBQH Trần Thị Nhị Hà cho rằng, hệ thống pháp luật hiện đã có những quy định về phòng, chống tác hại của thuốc lá, rượu, bia - những sản phẩm có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đối với sức khỏe người tiêu dùng. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu vắng một cơ chế kiểm soát toàn diện đối với những nhóm sản phẩm làm gia tăng các bệnh không lây nhiễm, như: các sản phẩm có chứa nhiều đường, nhiều muối, đồ ăn nhanh, sản phẩm siêu chế biến…

Để phòng bệnh hiệu quả, đại biểu khẳng định, không chỉ dừng lại ở một số giải pháp về thuế như thời gian qua, điều quan trọng hơn là phải thiết lập một chính sách tổng thể, đồng bộ và bền vững; hướng tới thay đổi cấu trúc của ngành công nghiệp thực phẩm và chuyển biến nhận thức xã hội về tiêu dùng lành mạnh.

"Chúng ta không thể tiếp tục “chữa cháy” bằng điều trị khi mà các tác nhân gây bệnh không lây nhiễm có thể dự phòng được vẫn chưa được kiểm soát tốt. Do đó, Luật Phòng bệnh cần mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, và đi trước một bước để bảo vệ sức khỏe Nhân dân trên khía cạnh này", ĐBQH Trần Thị Nhị Hà nêu quan điểm.

Cần luật hóa dinh dưỡng học đường

Bên cạnh đó, đại biểu cũng chỉ ra việc cần thiết phải thiết lập cơ chế tài chính bền vững cho hoạt động phòng bệnh, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản theo tinh thần Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị. Đồng thời, kiến nghị bổ sung thêm 2 nội dung tại Điều 3; trong đó, bổ sung khoản 5a: “Nhà nước có chính sách khuyến khích sản xuất, tiêu dùng các sản phẩm lành mạnh, đồng thời kiểm soát và hạn chế các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe theo quy định của pháp luật”; đồng thời bổ sung khoản 10a “Nhà nước có chính sách tài chính bền vững cho hoạt động phòng bệnh, bao gồm ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm y tế, chính sách thuế và các nguồn xã hội hóa”.

Các ĐBQH tại phiên thảo luận chiều 10/11

Đề cập đến Điều 36 về dinh dưỡng cho trẻ em, đại biểu nêu rõ: Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị khẳng định dinh dưỡng trong phòng bệnh phải được chú trọng thực hiện trong suốt vòng đời và giai đoạn 5 đến 18 tuổi chính là “lứa tuổi vàng” để phòng bệnh bằng giáo dục và hình thành thói quen sống lành mạnh. Tuy nhiên, dự thảo Luật Phòng bệnh chưa có quy định cụ thể về dinh dưỡng học đường; trong khi đây là mắt xích quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe thế hệ trẻ ngay từ ghế nhà trường. Dẫn chứng nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Pháp đã có luật quy định chặt chẽ về vấn đề này, đại biểu cho rằng: "đã đến lúc Việt Nam cần luật hóa dinh dưỡng học đường để trường học thực sự trở thành pháo đài đầu tiên trong công tác phòng bệnh, nơi hình thái một thế hệ khỏe mạnh, thông minh và hạnh phúc", ĐBQH Trần Thị Nhị Hà nhấn mạnh.

Đại biểu kiến nghị, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy chuẩn quốc gia về tiêu chuẩn dinh dưỡng bữa ăn học đường. Cơ sở giáo dục có trách nhiệm tổ chức bữa ăn bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, khoa học hạn chế sử dụng thực phẩm không lành mạnh có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe học sinh" và "Cấm bày bán, quảng cáo và khuyến mại các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe trong và xung quanh khuôn viên trường học”.

Tập trung chuyển đổi số hoạt động phòng bệnh

Liên quan đến ứng dụng chuyển đổi số cho hoạt động phòng bệnh (Điều 39), ĐBQH Trần Thị Nhị Hà nhấn mạnh, y tế được xác định là một trong tám lĩnh vực trọng tâm của Đề án 06 về chuyển đổi số quốc gia tuy nhiên, công tác giám sát dịch hiện vẫn chủ yếu thực hiện thủ công, dữ liệu phân tán, chưa được cập nhật theo thời gian thực; hồ sơ sức khỏe điện tử đã triển khai nhưng chưa đồng bộ... Trong khi đó, Liên minh châu Âu đã có khung pháp lý về chia sẻ dữ liệu y tế công cộng, Hàn Quốc đã ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu dịch tễ để dự báo sớm nguy cơ bùng phát dịch. Vì vậy, cần bổ sung các quy định có tính đột phá về dữ liệu và công nghệ số trong phòng bệnh, để Việt Nam xây dựng hệ thống giám sát thông minh cùng với việc phân tích dữ liệu các mô hình bệnh tật chủ động và hiện đại.

Theo đại biểu, cần sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 39 theo hướng "hoạt động phòng bệnh cần được triển khai trên nền tảng số, bảo đảm kết nối, liên thông và khai thác hiệu quả dữ liệu y tế trong quản lý, giám sát và dự báo dịch. Nội dung chuyển đổi số phải bao gồm hệ thống cơ sở dữ liệu sức khỏe quốc gia, hồ sơ sức khỏe điện tử, hệ thống cảnh báo sớm ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, cùng nền tảng quản lý sức khỏe cá nhân. Bộ Y tế chủ trì, phối hợp các bộ, ngành bảo đảm hạ tầng kỹ thuật, an toàn thông tin, ban hành quy chuẩn, đào tạo nhân lực và hướng dẫn chia sẻ dữ liệu. Nhà nước bảo đảm nguồn lực tài chính và khuyến khích xã hội hóa phát triển nền tảng y tế số, đồng thời bảo đảm quyền riêng tư, an toàn dữ liệu cá nhân".

Về công bằng y tế và hỗ trợ nhóm yếu thế, ĐBQH Trần Thị Nhị Hà nêu rõ, Hiến pháp năm 2013 khẳng định: “Mọi người có quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, bình đẳng trong việc sử dụng các dịch vụ y tế”. Đồng thời, Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị cũng đã nêu rõ yêu cầu “bảo đảm công bằng y tế, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ phòng bệnh, khám chữa bệnh cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế”. Tuy nhiên, nội dung này trong dự thảo hiện còn rất mờ nhạt, chưa phản ánh đúng tinh thần của Hiến pháp và định hướng lớn của Đảng.

Vì vậy, đại biểu kiến nghị, bổ sung thêm một điều quy định chính sách ưu tiên và hỗ trợ y tế đối với vùng khó khăn và nhóm yếu thế, với các nội dung như: Nhà nước bảo đảm mọi người dân đều có quyền tiếp cận dịch vụ dự phòng, tư vấn sức khỏe, tiêm chủng và sàng lọc bệnh tật; ưu tiên đầu tư nguồn lực công tác phòng bệnh cho vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo và nhóm yếu thế; hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần chi phí sàng lọc, và các dịch vụ phòng bệnh khác đối với các đối tượng thuộc nhóm yếu thế và nhóm có nguy cơ cao.

Phi Long

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/ro-trach-nhiem-cua-tung-cap-tung-nganh-trong-cong-tac-phong-benh-10395124.html