Robot NEO Gamma hình người hút bụi.
Tuần tra biển và... nhổ cỏ trên cánh đồng
Mới đây, 4 chiếc thuyền robot không người lái đã được lực lượng vũ trang Đan Mạch đưa vào thử nghiệm hoạt động trong 3 tháng với nhiệm vụ tuần tra vùng biển của Đan Mạch trên biển Baltic và biển Bắc. Những con tàu này sử dụng năng lượng gió và mặt trời nên có thể hoạt động tự động nhiều ngày trên biển.
Ông Richard Jenkins - nhà sáng lập Công ty Saildrone so sánh những con tàu mới này với một chiếc "xe tải" mang theo các cảm biến và sử dụng AI để cung cấp "bức tranh toàn cảnh về những gì ở trên và dưới mặt biển" ở độ sâu khoảng 10 km. Các mối đe dọa khác như hư hại cáp ngầm, đánh bắt cá bất hợp pháp và buôn lậu người, vũ khí và ma túy cũng sẽ được giám sát tốt hơn.
Trung tướng Kim Jorgensen - Giám đốc Cục Vũ khí quốc gia Đan Mạch cho biết, những con tàu không người lái này về bản chất là sự kết hợp giữa kỹ thuật chế tạo robot và AI. “Khi mà thách thức cần phải ở trên biển mọi lúc thì con người rất khó để thực hiện. Thì nay đã có thuyền robot không người lái”.
Cho tới nay, robot đã có mặt trong nhiều lĩnh vực hoạt động của con người, ngày càng chứng tỏ khả năng vượt trội khi được bổ sung bằng AI. Một thực tế từng khiến nông dân “đau đầu” là nạn cỏ dại, thì đến nay vấn đề cũng sẽ dần được giải quyết nhờ vào robot AI. Cụ thể là Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Wallonia (Bỉ) đã cho ra đời robot FD20 có khả năng diệt cỏ dại chính xác nhờ vào các lưỡi dao có thể thu vào tùy ý. Đây thực sự là một "kỳ quan" công nghệ vì vừa giúp loại bỏ cỏ xâm lấn mà không làm hư hại rau củ xung quanh.
Robot FD20 là một cỗ máy 3 bánh được trang bị các tấm pin Mặt trời khi di chuyển gần như không phát ra tiếng động. Những lưỡi dao di chuyển qua lại giữa mỗi cây củ cải kết hợp cào đất giữa các hàng. Khi đến cuối mỗi luống, máy quay đầu và tiếp tục lặp lại các công đoạn đó trên một đường song song với đường đầu tiên. FD20 thực hiện công việc diệt cỏ mà không làm hỏng một cây củ cải nào vì robot này biết chính xác vị trí của hàng chục nghìn cây trồng mà chính nó đã gieo hạt trước đây.
Tiến sĩ Fabienne Rabier phụ trách dự án giải thích: “Khi gieo hạt, nhờ vào AI, robot sẽ lập bản đồ vị trí gieo hạt, từ đó nó tích hợp thông tin và có khả năng quay lại diệt cỏ dại một cách chính xác. Robot này có khả năng làm việc một mình trên diện tích 20 ha, thực hiện nhiều lượt qua lại trong suốt mùa vụ, tùy thuộc vào yêu cầu. Nó diệt cỏ bằng phương pháp cơ học nên rất hữu ích cho sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, theo ông Rabier, giá mỗi robot này hiện vẫn quá đắt (hơn 112.000 USD) nên vẫn khó trở thành sản phẩm thương mại trong năm 2026. Nhưng một điều không thể phủ nhận là nhờ AI, chúng có khả năng tự học hỏi và cải thiện, sẽ là trợ thủ đắc lực cho người nông dân trong tương lai.
Robot hình người tự vận hành
Hiện, một nhánh phát triển nữa rất được chú ý là robot hình người. Ông Jensen Huang - Giám đốc điều hành (CEO) của Nvidia cho rằng robot hình người sẽ trở thành một phần quan trọng trong chưa đầy 4 năm tới. Phát biểu tại một hội nghị công nghệ tổ chức tại San Jose (tiểu bang California, Mỹ) ông Huang cho rằng thời điểm "robot hình người đi lại xung quanh chúng ta đang tới và điều này không còn là viễn cảnh xa vời khi được AI tiếp sức”.
Tại Na Uy, Công ty robot 1X cũng đang nỗ lực hiện thực hóa robot hình người với tên gọi NEO Gamma - loại robot hình người hai chân được tích hợp AI, có khả năng thực hiện nhiều công việc nhà như giặt giũ, lau cửa sổ và hút bụi, thậm chí pha chế cả các loại nước uống khi có yêu cầu. Để tạo cảm giác giống con người hơn, công ty đã hợp tác với Shima Seiki, một nhà sản xuất của Nhật Bản, để tạo ra bộ quần áo mềm mại che phủ phần thân kim loại của NEO Gamma.
Tích hợp AI tiên tiến cho phép NEO Gamma tự vận hành. Độ yên tĩnh của nó cũng là một điểm đáng chú ý, đặc biệt là khi con người sống chung với robot này trong nhà. Nhờ hệ thống truyền động mô phỏng cơ chế hoạt động của gân người, NEO Gamma khi hoạt động chỉ gây ra tiếng ồn tương đương với một chiếc tủ lạnh đời mới.
Giám đốc điều hành 1X, ông Bernd Bornig, nhận định: “Trong tương lai gần, chúng ta sẽ có những robot gia đình. Tất nhiên, để robot hình người “sống chung với chúng ta trong nhà” thì cần phải được cải thiện hơn, điều đó phụ thuộc vào việc các nhà sáng chế vận dụng AI như thế nào”. Tuy nhiên, ông Bornig cũng đưa ra câu hỏi: Liệu có bao nhiêu người sẵn sàng chào đón những người giúp việc robot hình người trong gia đình của mình? khi chúng giống chúng ta như cái bóng của mình vậy.
Theo trang Oddity Central (Anh), chỉ trong vài tháng gần đây, ngành robot đã chứng kiến nhiều đột phá quan trọng, trong đó có STAR1 - robot hai chân nhanh nhất thế giới và và SE01 nổi bật với khả năng di chuyển uyển chuyển gần như con người.
Tại một hội nghị quốc tế về robot hình người ở Nancy (Pháp), hơn 30 công ty, viện nghiên cứu đã giới thiệu những robot mới nhất được hỗ trợ bởi AI có khả năng tương tác như con người. Giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Inria thuộc Đại học Lorraine (Pháp), TS Serena Ivaldi cho biết, sự kết hợp giữa AI và kỹ thuật đang thúc đẩy lĩnh vực robot hình người, trong đó AI cung cấp “trí tuệ” cho phép những cỗ máy này học hỏi từ môi trường của chúng, đưa ra quyết định và thực hiện nhiệm vụ. Robot hình người ngày càng tương tác hơn, chúng có thể hiểu các mệnh lệnh của chúng ta và sau đó chuyển thành các kế hoạch, hành động. Đây là điều mới mẻ có khả năng cách mạng hóa nhiều lĩnh vực cuộc sống. Tuy nhiên, robot hình người cũng có thể bị sử dụng sai mục đích vì thế cần có những quy định đạo đức về vấn đề này.
Thế Tuấn