Sai số khó tin của đồng hồ chính xác nhất thế giới

4 giờ trướcBài gốc

Sự cố mất điện tạm thời khiến một số đồng hồ nguyên tử bị sai lệch 5 phần triệu giây. Ảnh: Science Photo Library.

Theo New York Times, nguyên nhân đến từ sự cố mất điện do gió lớn, khiến thời gian chuẩn bị chậm khoảng 5 phần triệu giây, con số cực nhỏ nhưng vẫn đủ để thu hút sự chú ý của giới khoa học cũng như các cơ quan quản lý thời gian.

Sự cố xảy ra tại khuôn viên ở Boulder (Mỹ), nơi Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Mỹ (NIST) đặt một số đồng hồ nguyên tử có độ chính xác rất cao. Đây là cơ quan liên bang chịu trách nhiệm giám sát Dịch vụ Thời gian Internet, hệ thống cung cấp giờ chính thức của Mỹ cho hàng triệu thiết bị trên toàn cầu.

Theo một email được ông Jeff Sherman, quan chức của NIST gửi tới danh sách thư công khai, gió mạnh đã làm hỏng một máy phát điện vào ngày 17/12, dẫn đến độ trễ khoảng 5 phần triệu giây. Mức sai lệch này nhanh hơn nhiều so với một cái chớp mắt hay búng tay và gần như không thể nhận biết bằng cảm nhận thông thường.

Trên thực tế, phần lớn người dùng không nhận thấy thay đổi, trong khi các hoạt động khác của chính phủ Mỹ vẫn diễn ra bình thường. Tuy nhiên, với một chuẩn thời gian được sử dụng làm điểm tham chiếu cho hàng loạt hệ thống quan trọng, từ điện thoại di động đến các ứng dụng hàng không vũ trụ, ngay cả sai lệch nhỏ nhất cũng là vấn đề cần theo dõi chặt chẽ.

Giờ chính thức của Mỹ đóng vai trò then chốt đối với nhiều lĩnh vực như khoa học, viễn thông và hạ tầng trọng yếu. Các hệ thống yêu cầu đồng bộ hóa chính xác giữa nhiều địa điểm, bao gồm GPS, giao dịch ngân hàng, thị trường chứng khoán và thậm chí cả email. Các hoạt động hàng ngày đều phụ thuộc vào độ chính xác của những đồng hồ nguyên tử này.

Tuy nhiên, theo bà Rebecca Jacobson, đại diện của NIST, tác động của sự cố lần này là “tối thiểu”. Bà cho biết hệ thống đo thời gian quốc gia của Mỹ được xây dựng dựa trên một mạng lưới phân tán gồm nhiều đồng hồ và máy chủ, thay vì phụ thuộc vào một thiết bị duy nhất.

Đồng hồ nguyên tử gần như không có sai lệch trong thực tế. Ảnh: NIST.

“Không ai tự mình giữ thời gian cả”, bà Jacobson viết trong email, nhấn mạnh rằng các cơ chế dự phòng đã được tích hợp sẵn trong hệ thống để xử lý chính xác những tình huống như vậy.

Đồng hồ nguyên tử khác xa với các loại đồng hồ thông thường. Tại cơ sở Boulder, đồng hồ nguyên tử tinh vi nhất sử dụng tia laser, bộ dò, sóng vi ba được tinh chỉnh cẩn thận cùng nhiều thiết bị chuyên dụng khác để trích xuất các xung thời gian từ nguyên tử xesi. Theo NIST, độ chính xác của chiếc đồng hồ này cao đến mức nếu nó bắt đầu hoạt động từ 100 triệu năm trước thì đến nay cũng chưa lệch quá một giây.

Dịch vụ Thời gian Internet của NIST cho phép máy tính và các thiết bị kết nối mạng đồng bộ đồng hồ nội bộ với giờ chính thức của Mỹ. Nhiều thiết bị được lập trình tự động kiểm tra thời gian một lần mỗi ngày hoặc mỗi giờ. Thời gian hiển thị trên điện thoại thông minh của người dùng thực chất cũng bắt nguồn từ các đồng hồ nguyên tử này, dù thông qua nhiều lớp trung gian.

Minh Hoàng

Nguồn Znews : https://znews.vn/dong-ho-nguyen-tu-bat-ngo-sai-so-post1613764.html